Lichwin (województwo małopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lichwin
wieś
Ilustracja
Cmentarz wojenny nr 185
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

tarnowski

Gmina

Pleśna

Wysokość

526 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

1161[2]

Strefa numeracyjna

14

Kod pocztowy

33-172[3]

Tablice rejestracyjne

KTA

SIMC

0826817

Położenie na mapie gminy Pleśna
Mapa konturowa gminy Pleśna, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Lichwin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Lichwin”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Lichwin”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Lichwin”
Ziemia49°53′18″N 20°57′31″E/49,888333 20,958611[1]

Lichwin (dawniej Wilfin) – wieś położona w województwie małopolskim, powiecie tarnowskim, gminie Pleśna.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lichwin, po jej zniesieniu w gromadzie Siedliska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Od 1999 w granicach województwa małopolskiego.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Lichwin[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0826823 Brzezie część wsi
0826830 Gródek część wsi
0826846 Kosaczyzna część wsi
0826852 Łazy część wsi
0826869 Nowy Świat część wsi
0826875 Puste część wsi
0826881 Stadniczówka część wsi
0826906 Zagórze część wsi

Położenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Pod względem geograficznym znajduje się w obrębie Pogórza Rożnowskiego. Pola i zabudowania zajmują dno doliny potoku uchodzącego do rzeki Biała, oraz zbocza południowo-wschodniego i północno-wschodniego grzbietu Wału[6].

Toponimia[edytuj | edytuj kod]

Na początku XIV wieku tereny obecnego sołectwa zostały wykupione od opactwa tynieckiego przez osadnika niemieckiego (zasadźcę), zwanego Wilf (prawdopodobnie od germańskiego imienia Wilfrid oznaczającego „pragnący pokoju”), stąd początkowa nazwa Lichwina to Wilfin[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Sołectwo sprzedane zostało rodzinom z herbu Strzemieńczyków.

Wieś od początku należała do parafii Opatkowice (dziś Zakliczyn)[8]. W połowie XV stulecia przeszła do parafii Pleśna. Od 1378 r. Lichwin poświadczony jest jako własność rycerska. Jego panowie nosili nazwisko Wilifińscy lub Lichwińscy. W 1421 r. Lichwin stał się własnością Jeżowskich[8]. Pod koniec XV wieku teren Lichwina wykupił Stanisław Kielanowski. W 1558 r. tereny wsi nabył Jan Stadnicki[7]. Pod koniec XVI w. był już w rękach Raciborzeńskich i Stadnickich[8].
W 1877 r. powstała we wsi Ludowa Szkoła Powszechna[7]. Podczas pierwszej wojny światowej na terenie wsi miały miejsce liczne bitwy. M.in. kilkukrotnie odbijane było przez wrogie sobie armie wzgórze zwane Gródek lub też Głowa Cukru.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].

  • Kościół parafialny pw. Serca Pana Jezusa.
    10 maja 1925 roku bp Leon Wałęga oddzielił Lichwin od Pleśnej, tworząc samodzielną parafię[7]. Do wsi przeniesiono drewniany kościół z 1650 r. z Nagoszyna koło Dębicy. Dobudowano do niego wieżę z oryginalnym ostrosłupowym hełmem. Kościół spłonął całkowicie w 1979 roku[8].

Turystyka[6][edytuj | edytuj kod]

Religia[edytuj | edytuj kod]

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Nadajnik[edytuj | edytuj kod]

Radiowo Telewizyjny Ośrodek Nadawczy (RTON) Tarnów Lichwin. Emitel (INFO-TV-OPERATOR)[11].

Lokalizacja:
W części wsi zwanej Nowy Świat.
Długość geograficzna: 20°55'42" E
Szerokość geograficzna: 49°53'30" N

Parametry:
Typ obiektu: Wieża
Wysokość posadowienia podpory anteny: 476 m n.p.m.
Wysokość obiektu: 60 m n.p.t.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68112
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 652 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. a b Pogórze Rożnowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4.
  7. a b c d PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI LICHWIN, Załącznik do Uchwały Nr XXIII/167/08 Rada Gminy Pleśna z dnia 30 grudnia 2008 r., 2008.
  8. a b c d Rejestr poborowy województwa krakowskiego, powiatów proszowskiego, lelowskiego, ksiąskiego, śląskiego, bieckiego i sądeckiego oraz rejestr szosu i czopowego. 1578, 1578.
  9. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
  10. Skamieniałe drzewo. [dostęp 2015-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-15)].
  11. Krzysztof Sagan, RadioPolska – Niekomercyjny serwis poświęcony radiofonii i telewizji w Polsce [online], old.radiopolska.pl [dostęp 2018-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-01].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. U.G. Pleśna, "Lichwin i okolica na kartach dziejów" – publikacja autorstwa Mateusza Reczka [online], www.plesna.pl [dostęp 2019-12-07] (pol.).