49°55′19″N 20°56′43″E/49,921944 20,945278Pleśna (województwo małopolskie)
|
||
 Cmentarz wojenny nr 173 |
||
| Państwo |  Polska |
|
| Województwo | małopolskie | |
| Powiat | tarnowski | |
| Gmina | Pleśna | |
| Liczba ludności | 1890[1] | |
| Strefa numeracyjna | (+48) 14 | |
| Kod pocztowy | 33-171[2] | |
| Tablice rejestracyjne | KTA | |
| SIMC | 0827060 | |
|
Położenie na mapie województwa małopolskiego
 Pleśna
|
||
|
Położenie na mapie Polski
Pleśna
|
||
| 49°55′19″N 20°56′43″E/49,921944 20,945278 |
||
Pleśna – wieś w powiecie tarnowskim (woj. małopolskie), siedziba gminy Pleśna. Miejscowość położona jest 11 kilometrów na południe od Tarnowa. Leży w dolinie rzeki Białej u ujścia potoku Pleśnianka i na północno-wschodnich zboczach Lubinki. Wieś otaczają wzgórza: Słona Góra, Ostra Góra, Lubinka i Wał.
Spis treści
Części wsi[edytuj]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0827076 | Batylowa | część wsi |
| 1051152 | Gądówka | część wsi |
| 0827107 | Pleśnianki | część wsi |
| 0827113 | Podgórze | część wsi |
| 1051376 | Pustki | część wsi |
| 0827120 | Równie | część wsi |
| 0827136 | Rynek | część wsi |
| 0827142 | Zabiele | część wsi |
Toponimia[edytuj]
Nazwa wsi wzięła się prawdopodobnie od ukształtowania miejscowego terenu. Pierwotnie Pleśna położona była na stoku, wzdłuż potoku Pleśnianka wpadającego do Białej. W gwarze słowo płaśń oznacza trawiasty teren na stoku lub dnie doliny. Na przestrzeni wieków nazwa miejscowości ulegała zmianom. U Jana Długosza wieś widnieje jako Playszna, Akta Camerae Apostolice wymieniają ją już jako Plessima[5].
Historia[edytuj]
Parafia w Pleśnej powstała prawdopodobnie w pierwszej połowie XIV wieku[6]. Obecny kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej został zbudowany w latach 1924 - 1930 na miejscu poprzedniego, drewnianego kościoła, przeniesionego do wsi Żelichów. Jego projektantem był architekt Franciszek Mączyński. Jest to murowana neobarokowa bazylika z transeptem. Wewnątrz znajdują się cztery barokowe ołtarze, chrzcielnica i ambona pozostałe z wyposażenia poprzedniej świątyni[7].
W 1827 roku głównym właścicielem Pleśnej był Franciszek Michalczewski[8].
W Pleśnej znajduje się cmentarz wojenny nr 173 z czasów I wojny światowej, na którym pochowanych jest 34 żołnierzy austro-węgierskich i 29 rosyjskich[9].
Na cmentarzu parafialnym znajduje się zbiorowa mogiła trzech Polaków, więźniów tarnowskiego więzienia, rozstrzelanych przez gestapo w Woźnicznej 8 grudnia 1942 roku. Zwłoki ekshumowano w 1962 roku[10].
W sierpniu 1944 roku na wzgórzach otaczających Pleśną stacjonowała IV kompania "Ewa" I. batalionu 16 Pułku Piechoty AK pod dowództwem porucznika Michała Steczyszyna "Kaliny", prowadząc działania dywersyjne w ramach Akcji "Burza"[11].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
W Pleśnej powstała ścieżka dydaktyczno-ekologiczna o długości 1500 m. Znajduje się na niej 10 przystanków, a jej przejście zajmuje około 90 minut[12].
Zobacz też[edytuj]
- Pleśna - strona ujednoznaczniająca
Przypisy
- ↑ RAPORT O STANIE GMINY PLEŚNA ZAŁACZNIK NR 3 DO STRATEGII ROZWOJU GMINY
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
- ↑ UG Pleśna, Pleśna - Kalendarium historyczne parafii i wsi Pleśna, www.plesna.pl [dostęp 2017-02-01] (pol.).
- ↑ Archiwum Diecezjalne w Tarnowie [dostęp 18 października 2009]
- ↑ Kościoły zabytkowe Diecezji tarnowskiej [dostęp 18 października 2009]
- ↑ Schematismus des Königreiches Galizien und Lodomerien. Für das Jahr ..., Piller, 1827 [dostęp 2017-06-30] (niem.).
- ↑ Cmentarze wojenne z I wojny światowej [dostęp 18 października 2009]
- ↑ Pomniki Pamięci Narodowej z dni walk i męczeństwa na terenie województwa tarnowskiego; Oprac.: R. Hycnar, A. Pietrzykowa, F. Turzański, St. Wróbel, K. Głomb; wydawcy: ZBOWiD Zarząd wojewódzki w Tarnowie, Tarnów 1984, str. 93
- ↑ Andrzej Matuszczyk, Pogórze Karpackie, Tarnów 1995, ISBN 83-903260-1-9
- ↑ Gmina Pleśna [dostęp 18 października 2009]
|
|||||||||||
