Liechtensteińczycy
1 rząd: Josef Rheinberger • Adrian Hasler • Jan Adam II 2 rząd: Wilhelm Beck • Josef Ospelt • Wolfgang Haas • Stephanie Vogt 3 rząd: Mario Frick • Tina Weirather • Peter Kaiser | |
Populacja |
ok. 30 000 |
---|---|
Miejsce zamieszkania |
Liechtenstein |
Język | |
Religia | |
Pokrewne |
Liechtensteińczycy[a][b][1] (niem. die Liechtensteiner) – naród germański, pochodzący od Szwajcarów, powiązany ze Szwabami i Austriakami z Vorarlbergu. Jest to określenie mieszkańców alpejskiego Księstwa Liechtensteinu oraz ludzi mieszkających poza nim deklarujących pochodzenie z tegoż kraju. Aktualnie Księstwo Liechtensteinu zamieszkuje 25 485 ludzi deklarujących narodowość liechtensteińską[2], co stanowi 65,77% populacji państwa. Ponadto poza krajem przynależność do tej nacji deklaruje 3853 osób w tym 3316 w innych państwach europejskich[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Historycznie za początek tej narodowości można uznać utworzenie Księstwa Liechtensteinu po połączeniu majątków Schellenberg i Vaduz przez księcia Jana Adama I w roku 1719[3]. Za jednego z twórców tożsamości narodowej Liechtensteińczyków uważa się Petera Kaisera – liechtensteińskiego pisarza, historyka i dyplomaty, który został wyznaczony do reprezentowania księstwa na sejmie frankfurckim[4]. Napisał on ważną dla narodu książkę, która początkowo została zakazana przez monarchów: Historia Księstwa Liechtensteinu (niem. Geschichte des Fürstenthums Liechtenstein)[4].
Odrębność Liechtensteińczyków od sąsiednich ludów (Szwajcarów i Austriaków) umocniła się na początku XX wieku, kiedy to pojawiły się niepokoje polityczne. Ludzie byli niezadowoleni z faktu, że administracja państwowa była zdominowana przez austriacką arystokrację. Powstała pierwsza partia polityczna pod przywództwem Wilhelma Becka[5]. Pojawiały się wówczas hasła „Liechtenstein dla Liechtensteińczyków”. Po puczu i wyborach w 1918 roku rozpoczęto prace nad nową konstytucją, która zdemokratyzowała ustrój księstwa[6].
Święto narodowe
[edytuj | edytuj kod]Umacnianie się świadomości odrębności Liechtensteińczyków było ściśle powiązane ze wszelkiego rodzaju uroczystościami związanymi z panującym aktualnie monarchą – hucznie obchodzono np. urodziny książąt[7]. Kiedy książę Franciszek Józef II zmarł w 1989 roku, Landtag postanowił sformalizować obchodzone od 1940 roku święto z okazji jego urodzin[8]. Od tamtej pory dzień przed rocznicą narodzin księcia Franciszka Józefa, czyli 15 sierpnia stanowi dla Liechtensteińczyków najważniejsze święto państwowe[8][9]. Dzień 15 sierpnia jest dniem wolnym od pracy.
Podczas święta wszyscy mieszkańcy są zapraszani do książęcej siedziby w Vaduz[9], gdzie spotkać się mogą z przedstawicielami rodziny książęcej, a całe państwo przyozdabiają wywieszone flagi państwowe oraz symbole gmin[9][8]. Święto wieńczy pokaz sztucznych ogni[9].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych, wyd. 4, Warszawa: Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019, s. 22–23, ISBN 978-83-254-2558-6 .
- ↑ a b Statistisches Jahrbuch. Amt für Statistik [online], www.llv.li [dostęp 2021-03-12] .
- ↑ Liechtenstein, Johann Adam I. Andreas von – Historisches Lexikon [online], li/Liechtenstein,_Johann_Adam_I._Andreas_von [dostęp 2024-04-24] (niem.).
- ↑ a b Kaiser, Peter – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-03-12] (niem.).
- ↑ Beck, Wilhelm – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-03-12] (niem.).
- ↑ Christlich-soziale Volkspartei (VP) – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-03-12] (niem.).
- ↑ Feste und Feiern – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-03-13] (niem.).
- ↑ a b c Staatsfeiertag – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-03-13] (niem.).
- ↑ a b c d SZCZĘŚLIWEGO ŚWIĘTA DNIA NARODOWEGO LIECHTENSTEINU! Agata Julia Prosińska [online] [dostęp 2021-03-13] (pol.).