Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Macedonii Północnej
Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Macedonii Północnej – lista miejsc w Macedonii Północnej wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowioną na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętą przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowaną przez Macedonię Północną 30 kwietnia 1997 roku[2].
Obecnie (stan na 2023 rok) na liście znajdują się 2 obiekty: jedno o charakterze przyrodniczym i jedno o charakterze kulturowo-przyrodniczym[2].
Na macedońskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Macedonia Północna zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajdują się cztery obiekty (stan na 2023 rok)[2].
Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela przedstawia macedońskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[3] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
- Położenie – miasto, gmina, region statystyczny; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
- kulturowe (K)
- przyrodnicze (P)
- kulturowo–przyrodnicze (K,P)
- Rok wpisu – roku wpisu na listę i rozszerzenia wpisu;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Wpisy transgraniczne
Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | Opis |
---|---|---|---|---|---|---|
99 | Przyrodnicze i kulturalne dziedzictwo regionu Ochrydy Natural and Cultural Heritage of the Ohrid region |
Gmina Ochryda, Południowo-zachodni region statystyczny 41°07′01″N 20°48′07″E/41,116944 20,801944 |
K, P (i)(iii)(iv)(vii) | 1979 1980 2009 2019 |
Jezioro Ochrydzkie, znajdujące się na granicy albańsko–macedońskiej, stanowi schronienie dla wielu endemicznych gatunków słodkowodnej fauny i flory pochodzącej z okresu trzeciorzędu. Położone nad brzegiem jeziora po stronie macedońskiej miasto Ochryda jest jedną z najstarszych osad ludzkich w Europie. Wybudowane w IV wieku, zostało zniszczone w wyniku trzęsienia ziemi w 526 roku. Na terenie miasta znajdują się liczne cerkwie m.in.: cerkiew św. Zofii, cerkiew św. Klemensa i Pantelejmona oraz cerkiew św. Jana w Kaneo. Wpis transgraniczny z Albanią[5]. | |
1133 | Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe |
Gmina Mawrowo-Rostusza, Połoski region statystyczny | P (ix) | 2007 2011 2017 2021 |
Zespół względnie nienaruszonych europejskich lasów bukowych. Od końca ostatniej epoki lodowcowej buk europejski zaczął się rozprzestrzeniać na terenie Alp, Karpat, Dinaryd oraz Pirenejów. Udana ekspansja na całym kontynencie europejskim jest z szeroką tolerancją na różne warunki klimatyczne. Wpis transgraniczny z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą oraz Włochami[6]. |
Obiekty na macedońskiej liście informacyjnej UNESCO
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela przedstawia macedońskie obiekty na liście informacyjnej UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście informacyjnej wraz z jej angielskim oryginałem;
- Położenie – miasto, gmina, region statystyczny; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
- kulturowe (K)
- przyrodnicze (P)
- kulturowo–przyrodnicze (K,P)
- Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | Opis |
---|---|---|---|---|---|---|
1917 | Jaskinia Slatinski Izvor Cave Slatinski Izvor |
Gmina Makedonski Brod Południowo-zachodni region statystyczny 41°35′07,1″N 21°11′25,8″E/41,585306 21,190500 |
P (vii)(viii)(ix) | 2004 | Najdłuższy zbadany system jaskiń w Macedonii Północnej. Znajdują się one nad rzeką Slatina i prawdopodobnie powstały podczas ostatniej epoki lodowcowej. Wewnątrz znajdują się różnego rodzaju nacieki jaskiniowe[7]. | |
1918 | Markovi Kuli Markovi Kuli |
Gmina Prilep Pelagonijski region statystyczny 41°21′41,8″N 21°32′18,5″E/41,361611 21,538472 |
P (vii)(viii)(ix) | 2004 | Formacja geologiczna składająca się ze skał magmowych i metamorficznych. Znajdują się tutaj średniowieczne wieże wybudowane przez królewicza Marko. Ukształtowanie terenu oraz korzystne położenie geograficzne spowodowały, że obszar ten był zamieszkały już od epoki brązu[8]. | |
5413 | Stanowisko archeologiczne Kokino Archaeo-astronomical Site Kokino |
Gmina Staro Nagoriczane Północno-wschodni region statystyczny 42°15′49″N 21°57′13″E/42,263611 21,953611 |
K (i)(ii)(iii) | 2009 | Megalityczne obserwatorium astronomiczne położone na szczycie góry Tatiḱew Kamen. Najprawdopodobniej pochodzi z epoki brązu, a odkryte zostało w 2001 roku przez archeologa Jowicę Stankowskiego[9]. | |
6492 | Cerkiew św. Jerzego w Kurbinowie Church St. George (Sv Gjorgji) Kurbinovo |
Gmina Resen Pelagonijski region statystyczny 40°59′09″N 21°05′06″E/40,985833 21,085000 |
K (i)(ii)(iii) | 2020 | Dwunastowieczna cerkiew prawosławna zlokalizowana w regionie Prespa. Budynek jest bogato zdobiony renesansowymi freskami świadczącymi o wpływach kultury bizantyńskiej[10]. |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Criteria for Selection. whc.unesco.org. [dostęp 2021-07-29]. (ang.).
- ↑ a b c d North Macedonia - UNESCO World Heritage Convention [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-02] (ang.).
- ↑ Polski Komitet ds Unesco: Macedonia [online], www.unesco.pl [dostęp 2023-05-02] (ang.).
- ↑ a b The Criteria for Selection [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-01-13] (ang.).
- ↑ Natural and Cultural Heritage of the Ohrid region [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-29] (ang.).
- ↑ Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-29] (ang.).
- ↑ Cave Slatinski Izvor [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).
- ↑ Markovi Kuli [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).
- ↑ Archaeo-astronomical Site Kokino [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).
- ↑ Church St. George (Sv Gjorgji) Kurbinovo [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).