Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Macedonii Północnej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Macedonii Północnej – lista miejsc w Macedonii Północnej wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowioną na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętą przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowaną przez Macedonię Północną 30 kwietnia 1997 roku[2].

Obecnie (stan na 2023 rok) na liście znajdują się 2 obiekty: jedno o charakterze przyrodniczym i jedno o charakterze kulturowo-przyrodniczym[2].

Na macedońskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Macedonia Północna zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajdują się cztery obiekty (stan na 2023 rok)[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia macedońskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[3] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
Położenie – miasto, gmina, region statystyczny; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
  • kulturowe (K)
  • przyrodnicze (P)
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P)
Rok wpisu – roku wpisu na listę i rozszerzenia wpisu;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

     Wpisy transgraniczne

Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
99 Przyrodnicze i kulturalne dziedzictwo regionu Ochrydy
Natural and Cultural Heritage of the Ohrid region
Gmina Ochryda, Południowo-zachodni region statystyczny
41°07′01″N 20°48′07″E/41,116944 20,801944
K, P (i)(iii)(iv)(vii) 1979
1980
2009
2019
Jezioro Ochrydzkie, znajdujące się na granicy albańsko–macedońskiej, stanowi schronienie dla wielu endemicznych gatunków słodkowodnej fauny i flory pochodzącej z okresu trzeciorzędu. Położone nad brzegiem jeziora po stronie macedońskiej miasto Ochryda jest jedną z najstarszych osad ludzkich w Europie. Wybudowane w IV wieku, zostało zniszczone w wyniku trzęsienia ziemi w 526 roku. Na terenie miasta znajdują się liczne cerkwie m.in.: cerkiew św. Zofii, cerkiew św. Klemensa i Pantelejmona oraz cerkiew św. Jana w Kaneo. Wpis transgraniczny z Albanią[5].
1133 Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy
Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe
Gmina Mawrowo-Rostusza, Połoski region statystyczny P (ix) 2007
2011
2017
2021
Zespół względnie nienaruszonych europejskich lasów bukowych. Od końca ostatniej epoki lodowcowej buk europejski zaczął się rozprzestrzeniać na terenie Alp, Karpat, Dinaryd oraz Pirenejów. Udana ekspansja na całym kontynencie europejskim jest z szeroką tolerancją na różne warunki klimatyczne. Wpis transgraniczny z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą oraz Włochami[6].

Obiekty na macedońskiej liście informacyjnej UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Poniższa tabela przedstawia macedońskie obiekty na liście informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście informacyjnej wraz z jej angielskim oryginałem;
Położenie – miasto, gmina, region statystyczny; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
  • kulturowe (K)
  • przyrodnicze (P)
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P)
Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
1917 Jaskinia Slatinski Izvor
Cave Slatinski Izvor
Gmina Makedonski Brod
Południowo-zachodni region statystyczny
41°35′07,1″N 21°11′25,8″E/41,585306 21,190500
P (vii)(viii)(ix) 2004 Najdłuższy zbadany system jaskiń w Macedonii Północnej. Znajdują się one nad rzeką Slatina i prawdopodobnie powstały podczas ostatniej epoki lodowcowej. Wewnątrz znajdują się różnego rodzaju nacieki jaskiniowe[7].
1918 Markovi Kuli
Markovi Kuli
Gmina Prilep
Pelagonijski region statystyczny
41°21′41,8″N 21°32′18,5″E/41,361611 21,538472
P (vii)(viii)(ix) 2004 Formacja geologiczna składająca się ze skał magmowych i metamorficznych. Znajdują się tutaj średniowieczne wieże wybudowane przez królewicza Marko. Ukształtowanie terenu oraz korzystne położenie geograficzne spowodowały, że obszar ten był zamieszkały już od epoki brązu[8].
5413 Stanowisko archeologiczne Kokino
Archaeo-astronomical Site Kokino
Gmina Staro Nagoriczane
Północno-wschodni region statystyczny
42°15′49″N 21°57′13″E/42,263611 21,953611
K (i)(ii)(iii) 2009 Megalityczne obserwatorium astronomiczne położone na szczycie góry Tatiḱew Kamen. Najprawdopodobniej pochodzi z epoki brązu, a odkryte zostało w 2001 roku przez archeologa Jowicę Stankowskiego[9].
6492 Cerkiew św. Jerzego w Kurbinowie
Church St. George (Sv Gjorgji) Kurbinovo
Gmina Resen
Pelagonijski region statystyczny
40°59′09″N 21°05′06″E/40,985833 21,085000
K (i)(ii)(iii) 2020 Dwunastowieczna cerkiew prawosławna zlokalizowana w regionie Prespa. Budynek jest bogato zdobiony renesansowymi freskami świadczącymi o wpływach kultury bizantyńskiej[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. The Criteria for Selection. whc.unesco.org. [dostęp 2021-07-29]. (ang.).
  2. a b c d North Macedonia - UNESCO World Heritage Convention [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-02] (ang.).
  3. Polski Komitet ds Unesco: Macedonia [online], www.unesco.pl [dostęp 2023-05-02] (ang.).
  4. a b The Criteria for Selection [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-01-13] (ang.).
  5. Natural and Cultural Heritage of the Ohrid region [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  6. Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  7. Cave Slatinski Izvor [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).
  8. Markovi Kuli [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).
  9. Archaeo-astronomical Site Kokino [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).
  10. Church St. George (Sv Gjorgji) Kurbinovo [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-05-04] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]