Loyset Compère

Loyset Compère
Data i miejsce urodzenia	ok. 1450 ; hrabstwo Hainaut
Data i miejsce śmierci	16 sierpnia 1518 ; Saint-Quentin
Gatunki	muzyka poważna, muzyka renesansu
Zawód	kompozytor
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 23 wrz 2023, była oparta na tej wersji.

Loyset Compère (ur. ok. 1450 w hrabstwie Hainaut, zm. 16 sierpnia 1518 w Saint-Quentin^[1]) – franko-flamandzki kompozytor.

Życiorys

Dane biograficzne na jego temat są skąpe^[2]. Urodził się na terenie hrabstwa Hainaut^[1]^[3], jego rodzina według informacji zapisanej w kronice Jeana Molineta wywodziła się z Saint-Omer^[2]. Przypuszczalnie pobierał nauki w Saint-Quentin, gdzie był członkiem chóru chłopięcego^[2]. Od 1474 do 1475 roku był śpiewakiem na dworze księcia Galeazzo Marii Sforzy w Mediolanie^[2]^[4], gdzie zapisano go w księgach rachunkowych pod imieniem Aluyseto^[2]. Kolejna informacja na jego temat pochodzi z 1486 roku, kiedy to poświadczony jest jako śpiewak w kapeli króla Francji Karola VIII^[1]^[2]^[4]. Wiadomo, że towarzyszył monarsze podczas inwazji na Italię w 1494 roku^[3]. Pod koniec życia zajmował stanowiska kościelne^[1]^[4]. W latach 1498–1500 przebywał w Cambrai, a od 1500 roku w Douai^[2]. Przed śmiercią piastował stanowisko kanonika przy kościele kolegiackim w Saint-Quentin, gdzie został pochowany^[2].

Twórczość

Za życia cieszył się wielkim uznaniem, o czym świadczy treść epitafium na płycie nagrobnej oraz liczne wzmianki w dziełach współczesnych. Wspomina go Franchinus Gaffurius w traktacie Practica musicae (1496), Guillaume Crétin w lamencie na śmierć Ockeghema, Eloy d’Amerval w Le livre de la deablerie (1508), a także François Rabelais w prologu do IV księgi Gargantui i Pantagruela^[2]. Compère utrzymywał znajomość ze słynnymi poetami i pisarzami epoki, m.in.: Jeanem Molinetem, Jeanem Lemaire de Belges i księciem Jeanem II de Bourbon, których teksty wykorzystywał później w swojej twórczości pieśniarskiej^[2]. Jego utwory cieszyły się dużą popularnością i zachowały się w licznych odpisach i drukach^[2].

Napisał dwie msze 4-głosowe (L’homme armé i Allez regretz), 4-głosowe części mszalne (Kyrie, Gloria, Credo, Credo „Mon père”, Sanctus), trzy cykle motetów mszalnych (Missa Ave Domine Jesu Christe na 4 lub 5 głosów, Missa Hodie nobis de Virgine na 4 głosy i Missa Galeazesca na 5 głosów), 25 motetów na 3–5 głosów, 5 chansons motetowych 3-głosowych, 52 chansons 3–4-głosowych, dwie frottole 4-głosowe^[2].

Najważniejszą część twórczości Compère’a stanowią chansons, w swojej epoce cieszące się wielką popularnością^[2]. Kilkanaście z nich wydał drukiem w 1501 roku w zbiorze Harmonice Musices Odhecaton Ottaviano Petrucci^[2]. Na przykładzie chansons widoczna jest stopniowa ewolucja stylistyczna Compère’a. Starsze, 3-głosowe chansons kontynuują tradycje szkoły burgundzkiej, z wykorzystaniem techniki cantus firmus; w nowszych 4-głosowych zaznacza się silny wpływ włoskiej frottoli, cechujący się prostym tekstem i homofoniczną fakturą^[2]^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 171. ISBN 0-674-37299-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 233–234. ISBN 83-224-0223-6.
↑ ^a ^b ^c Melvin P. Unger: Historical Dictionary of Choral Music. Lanham: Scarecrow Press, 2010, s. 85–86. ISBN 978-0-8108-5751-3.
↑ ^a ^b ^c Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 163. ISBN 978-83-01-13410-5.

Linki zewnętrzne

Loyset Compère – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project

[harvard-1] The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 171. ISBN 0-674-37299-9.

[encmuz-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 233–234. ISBN 83-224-0223-6.

[choral-3] Melvin P. Unger: Historical Dictionary of Choral Music. Lanham: Scarecrow Press, 2010, s. 85–86. ISBN 978-0-8108-5751-3.

[chodkowski-4] Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 163. ISBN 978-83-01-13410-5.

[1]

[2]

[3]

[4]