Przejdź do zawartości

Marek Gregorczuk

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marek Gregorczuk
Ilustracja
Marek Gregorczuk w 1965
Data i miejsce urodzenia

3 stycznia 1938
Starosielce

Data i miejsce śmierci

14 listopada 1992
Katowice

Miejsce spoczynku

cmentarz komunalny w Łańcucie (37-100, ul. Traugutta 20)[1], sek. D1, rząd 2, nr 8

Zawód, zajęcie

geograf – bioklimatolog

Tytuł naukowy

doktor habilitowany

Uczelnia

Politechnika Częstochowska

Stanowisko

profesor nadzwyczajny

Rodzice

Romuald i Maria z Rajewskich

Małżeństwo

1965 – Irena Żurowska

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Marek Daniel Gregorczuk (ur. 3 stycznia 1938 w Starosielcach koło Białegostoku, zm. 14 listopada 1992 w Katowicach) – polski bioklimatolog, geograf, profesor nadzwyczajny Politechniki Częstochowskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Egzamin maturalny złożył w 1955 w III Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu[2]. Studia geografii w specjalności meteorologii i klimatologii (pod kierunkiem prof. Aleksandra Kosiby) ukończył w Uniwersytecie Wrocławskim w 1961[3][4].

Stopnie doktora (1967) za pracę Analiza warunków bioklimatycznych Polski w latach 1958–1963 w świetle ważniejszych wskaźników kompleksowych, a następnie doktora habilitowanego (1971) za pracę Bioklimat Polski na tle warunków bioklimatycznych kuli ziemskiej[5] uzyskał w obecnym Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu[6]. Był doktorantem i wieloletnim współpracownikiem prof. Mieczysława Ceny[7][8]. Po uzyskaniu habilitacji w 1971[9] został zatrudniony w Instytucie Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu[10], a następnie (1982) w Instytucie Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach[11].

W 1984 otrzymał nagrodę konkursową III stopnia Polskiego Towarzystwa Geofizycznego[12]. Był członkiem zarządu oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego[13]. Od 1985 pracował także w Politechnice Częstochowskiej, gdzie został powołany (1991) na stanowisko profesora nadzwyczajnego[3]. Był promotorem dwóch doktoratów[14][15].

Nagrodę Sekretarza Naukowego PAN otrzymał w 1973, a w 1975 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[3].

Zainteresowania naukowe

[edytuj | edytuj kod]
Stacja polarna im. A.B. Dobrowolskiego (Oaza Bungera, Antarktyda) w roku 1979[16]

Zajmował się bioklimatyczną analizą obszarów kuli ziemskiej, a w szczególności terenu Polski. Prace o rozkładzie wskaźnika temperatury efektywnej[17] i entalpii powietrza[18] na Ziemi są jego najczęściej cytowanymi publikacjami w piśmiennictwie międzynarodowym[19]. Był współautorem monografii Zarys bioklimatów kuli ziemskiej[20] i Materiały do bioklimatologii Polski[21].

Był autorem szeregu publikacji z zakresu bioklimatologii stosowanej w odniesieniu do regionów przemysłowych Polski, także do bilansu promieniowania słonecznego i bilansu cieplnego konurbacji górnośląskiej. Zajmował się bioklimatycznymi uwarunkowaniami dla rolnictwa, budownictwa, przemysłu odzieżowego, higieny pracy i lecznictwa uzdrowiskowego, a także bioklimatami terenów polarnych, w tym Antarktyki[16].

Jego praca o obciążeniu cieplnym przez promieniowanie słoneczne u ludzi została przetłumaczona i wydana przez brytyjski instytut lotnictwa[22]. Światowa Organizacja Meteorologiczna opublikowała w 1972 analizę fizycznych cech bioklimatów w znacznej części opartej na cytowanych pracach Gregorczuka[23].

Inne informacje

[edytuj | edytuj kod]

Był współzałożycielem (1988) Polskiej Partii Zielonych, członkiem zarządu tej partii w regionie Śląsko-Dąbrowskim i współredaktorem biuletynu „Za Pięć Dwunasta”[3][24].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Cmentarz Komunalny w Łańcucie, Grobonet 2.6 [online], 2020 [dostęp 2020-06-03].
  2. ↑ Irena Barycka i inni red., Księga Pamiątkowa Jubileuszu 50-lecia III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu, Wrocław: Komitet Organizacyjny Jubileuszu 50-lecia III LO, 1996, s. 202, ISBN 83-906581-5-1. (wersja elektroniczna).
  3. ↑ a b c d Apoloniusz Sztyler, Marek Gregorczuk (1938–1992), „Przegląd Geofizyczny”, 38 (2), 1993, s. 175–176 [dostęp 2023-08-05].
  4. ↑ Teresa Suleja (red.), Absolwenci Uniwersytetu Wrocławskiego, tom I (1946–1989), Acta Universitatis Wratislaviensis No 2433, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002, s. 428, ISBN 83-229-2277-9 [dostęp 2018-09-20].
  5. ↑ Marek Gregorczuk, Analiza warunków bioklimatycznych Polski w latach 1958–1963 w świetle ważniejszych wskaźników kompleksowych, „Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego Seria B”, 155, Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s.192.
  6. ↑ Zbigniew Dobrzański, Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, „Przegląd Hodowlany”, 2011 (10), s. 13–14 [dostęp 2017-05-30].
  7. ↑ Krystyn Chudoba, Nauki Rolnicze – Szkoła Zoohigieny, [w:] Adam Chmielewski (red.), Wrocławskie Środowisko Akademickie. Twórcy i ich uczniowie 1945–2005, Dzieło 33 Nauki rolnicze.pdf - do pobrania, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2007, s. 491–492 [dostęp 2024-04-18] (pol.).
  8. ↑ Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, [w:] Andrzej Kotecki, Tadeusz Szulc, Jakub Tyszkiewicz (red.), Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, wyd. 2, Monografie CXXIII, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, 2011, s. 124, ISBN 978-83-7717-058-8 [dostęp 2023-08-05].
  9. ↑ Wykaz nr 4/1971 zawierający nazwiska osób, którym nadano stopień naukowy doktora habilitowanego w okresie od dnia 11 grudnia 1968 r. do dnia 22 października 1971 - Marek Gregorczuk (poz. 102), „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego” (A-1), 8 stycznia 1972, s. 18 [dostęp 2023-08-02].
  10. ↑ Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu [online] [dostęp 2017-06-07].
  11. ↑ Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach [online] [dostęp 2018-05-28].
  12. ↑ Historia Polskiego Towarzystwa Geofizycznego, portal Polskiego Towarzystwa Geofizycznego, 1984 [dostęp 2017-06-15].
  13. ↑ Adam Hibszer, Główne kierunki działalności Polskiego Towarzystwa Geograficznego (PTG) w regionie śląsko-zagłębiowskim. W 90. rocznicę utworzenia oddziału PTG w Katowicach, „Acta Geographica Silesiana”, 13/2 (34), 2019, s. 63, ISSN 1897-5100 [dostęp 2023-08-05] (pol.).
  14. ↑ Uniwersytet Wrocławski po 1945 roku – wykaz doktoratów za lata 1945-2015 [online], Uniwersytet Wrocławski, poz. 1009 i 1200 [dostęp 2023-08-05] (pol.).
  15. ↑ Streszczenia prac habilitacyjnych i doktorskich 1976, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk – Dokumentacja Geograficzna, zeszyt 6, 1978, 42 (poz. 23) [dostęp 2023-08-05].
  16. ↑ a b Marek Gregorczuk, Climate of Bunger Oasis (region of A.B. Dobrowolski Station, Antarctic), „Polish Polar Research”, 1 (4), 1980, s. 205–230, ISSN 0138-0338 [dostęp 2020-12-29].
  17. ↑ Marek Gregorczuk, Krzysztof Cena, Distribution of effective temperature over the surface of the Earth, „International Journal of Biometeorology”, 11 (2), 1967, s. 145–149 [dostęp 2017-06-08].
  18. ↑ Marek Gregorczuk, Bioclimates of the world related to air enthalpy, „International Journal of Biometeorology”, 12 (1), 1968, s. 35–39 [dostęp 2017-06-08].
  19. ↑ Google Scholar – M. Gregorczuk [online] [dostęp 2017-06-08].
  20. ↑ Mieczysław Cena, Marek Gregorczuk, Krzysztof Cena, Zarys bioklimatów kuli ziemskiej, „Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego Seria B”, 165, Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, s. 62.
  21. ↑ Mieczysław Cena (red.), Materiały do bioklimatologii Polski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1966, s. 232.
  22. ↑ Marek Gregorczuk, Influence of solar heat load on man, Royal Aircraft Establishment, Library translation no. 1359, London: Ministry of Technology, 1969, pp.12 [dostęp 2017-06-07].
  23. ↑ H.E. Landsberg, The assessment of human bioclimate - A limited review of physical parameters., Technical Note No. 123, WMO - No. 331, Geneva: World Meteorological Organization, 1972, s. 13, 20, 21, 25–28, 34 [dostęp 2023-08-06] (ang.).
  24. ↑ Za Pięć Dwunasta, [w:] Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, www.sowiniec.com.pl [dostęp 2023-08-05].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marek_Gregorczuk&oldid=74614291”