Marzęcino
54°14′09″N 19°13′54″E/54,235833 19,231667| Artykuł |
54°14′9″N 19°13′54″E |
|---|---|
| - błąd |
38 m |
| WD |
54°14'8.9"N, 19°13'54.1"E, 54°14'7.76"N, 19°14'5.39"E |
| - błąd |
14 m |
| Odległość |
0 m |
| wieś | |
 Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
–2,07 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
597[1] |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
82-100[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GND |
| SIMC |
0153235 |
Położenie na mapie gminy Nowy Dwór Gdański  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego  | |
| 54°14′09″N 19°13′54″E/54,235833 19,231667
| |
Marzęcino (niem. Jungfer[3]) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański nad Kanałem Panieńskim. Wieś jest siedzibą sołectwa Marzęcino, w którego skład wchodzą również miejscowości Osłonka i Swaryszewo.
Marzęcino to dawna osada rybacka nad Kanałem Panieńskim, a dzisiaj jest to wieś o charakterze rolniczym. Miejscowość posiada jeden z ciekawszych układów urbanistycznych na Żuławach Wiślanych w postaci potrójnej, jednostronnie zabudowanej ulicówki (droga, woda, droga). Fronty domów zwrócone są w kierunku kanału.
Wieś okręgu rybackiego Elbląga w XVII i XVIII wieku[4]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Marzęcino. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Marzęcino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego, wcześniej – w latach 1945–75 – do województwa gdańskiego.
Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisany jest kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, I poł. XIX, nr rej.: A-796 z 21.12.1973.
Kościół jest budynkiem o konstrukcji ryglowej (tzw. mur pruski).
We wsi zachowała się zabudowa przedwojenna (drewniane budynki z charakterystycznymi dla Żuław zdobieniami wykończeniowymi).
Na obrzeżach wsi znajdują się ruiny śluzy z 1884 roku wraz z wrotami przeciwpowodziowymi, które chroniły Kanał Panieński przed naporem wody z Zalewu Wiślanego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W okresie międzywojennym Marzęcino nazywało się Jungfer, było wsią gminną i wchodziło w skład Wolnego Miasta Gdańska. Po 1945 roku nazwa Jungfer została zmieniona na Panna, a obecna nazwa obowiązuje od 1948 roku.
Gmina Marzęcino[edytuj | edytuj kod]
Marzęcino było gminą aż do reformy administracyjnej w 1975 roku, kiedy to zostało przyłączone do gminy Nowy Dwór Gdański. W skład gminy wchodziły następujące miejscowości: Chełmek, Gozdawa, Kępiny Małe, Kępki, Nowinki, Orliniec, Osłonka, Piotrowo, Powalina, Solnica, Starocin, Stobiec, Stobna, Wężowiec, Żelichowo.
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Okolice wsi poprzecinane są wieloma kanałami, wałami, rowami, przy których rosną wierzby (drzewo charakterystyczne dla Żuław).
Przez Marzęcino wiedzie szlak rowerowy R-64 (Kamienica Elbląska – Rubno – Nowakowo – Kępiny Wielkie – Kępiny Małe – Marzęcino – Tujsk – Sztutowo – Stutthof – Stegna – Nowy Dwór Gdański – Marzęcino – Kępiny – Nowakowo – Kamienica Elbląska).
W roku 2013 pojawiły się w mediach informacje, że w Marzęcinie znajduje się punkt położony 2,07 m p.p.m.[6], czyli niżej niż uznawany dotąd oficjalnie najniżej położony w Polsce punkt (1,8 m p.p.m.) w Raczkach Elbląskich. Wyniki przeprowadzonych pomiarów zostały potwierdzone przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii[7]. Opublikowany w lipcu 2022 roku „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022”[8] wskazuje, że największa depresja znajduje się właśnie w Marzęcinie, a jej wysokość to 2,2 m p.p.m.[9]. W lipcu 2023 roku w tym miejscu posadowiony został punkt osnowy geodezyjnej i postawiona wieża triangulacyjna[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 777 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Andrzej Piątkowski, Posiadłości ziemskie miasta Elbląga w XVII-XVIII wieku, 1972, s. 144.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 13 lipca 2023, s. 69 [dostęp 2020-12-31].
- ↑ Elbląska depresja jeszcze większa, Radio Gdańsk 19.03.2013
- ↑ Tomasz Chudzyński "Żuławska depresja powinna być atrakcją turystyczną", Dziennik Bałtycki 3 listopada 2014
- ↑ GUS, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022, stat.gov.pl [dostęp 2023-07-27] (pol.).
- ↑ JK, Nowy najniższy punkt Polski oficjalnie potwierdzony, geoforum.pl [dostęp 2023-07-27] (pol.).
- ↑ DC, W najniższym punkcie Polski stanęła wieża triangulacyjna, geoforum.pl [dostęp 2023-07-27] (pol.).
- Siedziba gminy: Nowy Dwór Gdański
