Michał Gedeon Radziwiłł
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
24.09.1778 |
Data i miejsce śmierci |
24.05.1850 |
Ojciec | |
Matka | |
Dzieci |
z Aleksandrą Stecką: |
Michał Gedeon Hieronim Radziwiłł herbu Trąby (ur. 24 września 1778 w Warszawie – zm. 24 maja 1850 w Warszawie) – książę, generał wojsk polskich, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, wojen napoleońskich. Naczelny Wódz w powstaniu listopadowym, senator-wojewoda Królestwa Polskiego (kongresowego) od 1825 roku[1], senator-kasztelan Królestwa Polskiego w 1822 roku[2], odznaczony w Księstwie Warszawskim Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari.[3]
Życiorys
Syn Michała Hieronima, wojewody wileńskiego, ordynata na Klecku, Nieświeżu i Ołyce oraz Heleny z Przeździeckich. Brał udział w powstaniu kościuszkowskim. W 1806 wstąpił do Legii Północnej. 18 stycznia 1807 awansował na pułkownika i objął dowództwo Legii po gen. Zajączku. Uczestniczył w kampanii 1807. 1 kwietnia 1808, po wcieleniu Legii do 5 i 6 pp Księstwa Warszawskiego, objął dowództwo 5 pp, a 11 grudnia 1811 awansował na gen. bryg. Brał udział w kampanii 1812 i 1813 znajdował się w obronie Gdańska.
W 1815 otrzymał w wianie od żony Aleksandry majątek Szpanów pod Równem na Wołyniu, który odziedziczył po nim urodzony w Szpanowie syn – Karol Andrzej Radziwiłł. Szpanów pozostał w rękach Radziwiłłów do wybuchu II wojny światowej.
W armii Królestwa Kongresowego przydzielony został do 1 dywizji piechoty jako gen. nadliczbowy i awansowany na gen. dyw.; lecz już 27 grudnia 1815 otrzymał dymisję. Po wybuchu powstania listopadowego powołany do Rady Administracyjnej. W powstaniu listopadowym, został 20 stycznia 1831 wybrany przez sejm na naczelnego wodza Siły Zbrojnej Narodowej; funkcję tę sprawował do 26 lutego 1831. Po upadku powstania został zesłany do Jarosławia, gdzie był więziony przez Rosjan do 1836.
Był odznaczony Orderem Świętego Huberta[4].
Zobacz też
- ↑ Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 478.
- ↑ Diarjusz Senatu z roku 1830-1831, wydał Stefan Pomarański, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 454.
- ↑ Xięga Pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830; zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku krzyżem wojskowym "Virtuti Militarii" ozdobionych, Lwów 1881, s. 47.
- ↑ Stanisław Łoza, Order domowy rycerski p.w. świętego Huberta, w: Broń i Barwa, 1935, r. II, nr 3, s. 63.
Linki zewnętrzne
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)
- Wodzowie naczelni powstania listopadowego
- Członkowie rządów powstańczych (powstanie listopadowe)
- Senatorowie Królestwa Polskiego (powstanie listopadowe)
- Senatorowie-kasztelanowie Królestwa Kongresowego
- Senatorowie-wojewodowie Królestwa Kongresowego
- Generałowie dywizji powstania listopadowego
- Generałowie dywizji Wojska Królestwa Kongresowego
- Generałowie brygady Wojska Księstwa Warszawskiego
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Huberta
- Powstańcy kościuszkowscy
- Polscy zesłańcy do Jarosławia
- Polscy zesłańcy w Imperium Rosyjskim (powstanie listopadowe)
- Radziwiłłowie
- Uczestnicy inwazji na Rosję 1812 (strona polska)
- Urodzeni w 1778
- Zmarli w 1850