Michnikowszczyzna. Zapis choroby

Michnikowszczyzna. Zapis choroby
Autor	Rafał Ziemkiewicz
Tematyka	ocena przemian w Polsce po 1989 roku
Typ utworu	publicystyka
	Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Polska
Język	polski
Data wydania	2006
Wydawca	Red Horse

Michnikowszczyzna. Zapis choroby – publicystyczna książka autorstwa Rafała Ziemkiewicza, wydana w grudniu 2006^[2] (wydanie II w 2011^[3]). Autor opisuje w niej powstanie postkomunizmu w Polsce, wskazując na Adama Michnika jako głównego z jego twórców.

Ziemkiewicz opisuje sposób, w jaki jego zdaniem Adam Michnik wpłynął na kształtowanie się społeczeństwa Polski po 1989. Według Ziemkiewicza Michnik wykorzystywał potencjał „Gazety Wyborczej”, jednego z najpoczytniejszych dzienników, do kreowania sposobu myślenia czytelników. Zarówno osoby z najbliższego otoczenia, jak i szerszego kręgu odbiorców publicystyki Michnika, pozostając pod jego silnym wpływem, bezkrytycznie przyjmowały jego poglądy na różne kwestie polityczne, przede wszystkim lustrację i dekomunizację. Teza ta była kontestowana przez samych zainteresowanych, którzy wskazywali m.in. na wielokrotne przejawy krytyki, z jakimi Michnik spotkał się ze strony swoich współpracowników^[4].

W oparciu o publicystykę i wypowiedzi publiczne Adama Michnika, autor prezentuje stanowisko jego i środowiska „Gazety Wyborczej” w stosunku do najważniejszych sporów politycznych III Rzeczypospolitej, począwszy od czasów wyborów kontraktowych 1989 r. do afery Rywina: niepowodzenie nacjonalizacji majątku byłej PZPR, propozycje abolicji dla tzw. architektów stanu wojennego, działalność komisji Michnika, blokowanie dostępu do archiwów służb bezpieczeństwa PRL i ujawnienia tajnych współpracowników tych służb (lustracja), kształtowanie rynku mediów w III RP w okresie poprzedzającym aferę Rywina. Na tej podstawie autor dokonuje oceny działalności politycznej Adama Michnika po 1989 r., za motyw przewodni uznając porozumienie części opozycji z funkcjonariuszami byłej partii komunistycznej odnośnie do udziału w sprawowaniu władzy w kraju, przy zagwarantowaniu przez opozycję faktycznego, dominującego wpływu funkcjonariuszy dawnego aparatu na życie gospodarcze i społeczne (postkomunizm).

Po publikacji książki Michnik pozwał Ziemkiewicza do Sądu Okręgowego w Warszawie za padające w książce słowa, że redaktor naczelny „Wyborczej” „robił wszystko, abyśmy nawet nie poznali nazwisk komunistycznych zbrodniarzy”^[5]. Wynikający stąd proces cywilny zakończył się w marcu 2007 roku ugodą, na mocy której Ziemkiewicz przeprosił Michnika na łamach pisma „Newsweek”^[6]. Oprócz publicystycznego fermentu wokół Michnikowszczyzny publikacja była przedmiotem polemik naukowych. W ich ramach pojawiały się głosy rozumiejące zarzuty pisarza dotyczące blokowania przez „Wyborczą” pewnych kwestii poruszanych w debacie publicznej^[7]. Niekiedy jednak podejmowano krytykę stanowiska, iż publiczny dyskurs miałby być kształtowany przez jedną osobę z konkretnego wydawnictwa, nie zaś przez zasady ograniczania skrajnych retoryk obowiązujące ogólnie w systemie demokratycznym^[8].

Przypisy

↑ Rafał A. Ziemkiewicz: Michnikowszczyzna. Zapis choroby. Warszawa: Red Horse, s. okładka. ISBN 83-60504-16-4.
↑ Rafał AR.A. Ziemkiewicz Rafał AR.A., Michnikowszczyzna. Zapis choroby, [Lublin]: Wydawnictwo Red Horse, 2006, ISBN 83-60504-16-4, ISBN 978-83-60504-16-1, OCLC 77510032 .
↑ Rafał AR.A. Ziemkiewicz Rafał AR.A., Michnikowszczyzna. Zapis choroby, Lublin: Wydawnictwo Fabryka Słów, 2011, ISBN 978-83-7574-368-5, OCLC 802152743 .
↑ W gąszczu win cara Michnika, Ewa Milewicz, „Gazeta Wyborcza”, 9 stycznia 2007.
↑ Ziemkiewicz przeprosił Michnika, „WPROST.pl”, 5 marca 2007 [dostęp 2017-07-06] (pol.).
↑ RafałR. Ziemkiewicz RafałR., Ziemkiewicz przeprasza Michnika, „Gazeta Wyborcza”, 7 marca 2007 .
↑ EwaE. Bobrowska EwaE., Debata publiczna w świetle analizy dyskursu. Kryteria porównawcze, „Studia Socjologiczne” (1), 2012, s. 54 .
↑ PawełP. Bohuszewicz PawełP., Kategoria sarmatyzmu w dyskursie „Gazety Wyborczej”, „Teksty Drugie” (1), 2015, s. 65 .

Linki zewnętrzne

Debata Dziennik – Czy Polska bez Adama Michnika byłaby lepsza?. dziennik.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-15)]., Cezary Michalski, Rafał A. Ziemkiewicz, Ewa Milewicz, Wojciech Mazowiecki, Piotr Zaremba, Jacek Żakowski

[1] Rafał A. Ziemkiewicz: Michnikowszczyzna. Zapis choroby. Warszawa: Red Horse, s. okładka. ISBN 83-60504-16-4.

[2] Rafał AR.A. Ziemkiewicz Rafał AR.A., Michnikowszczyzna. Zapis choroby, [Lublin]: Wydawnictwo Red Horse, 2006, ISBN 83-60504-16-4, ISBN 978-83-60504-16-1, OCLC 77510032 .

[3] Rafał AR.A. Ziemkiewicz Rafał AR.A., Michnikowszczyzna. Zapis choroby, Lublin: Wydawnictwo Fabryka Słów, 2011, ISBN 978-83-7574-368-5, OCLC 802152743 .

[4] W gąszczu win cara Michnika, Ewa Milewicz, „Gazeta Wyborcza”, 9 stycznia 2007.

[5] Ziemkiewicz przeprosił Michnika, „WPROST.pl”, 5 marca 2007 [dostęp 2017-07-06] (pol.).

[6] RafałR. Ziemkiewicz RafałR., Ziemkiewicz przeprasza Michnika, „Gazeta Wyborcza”, 7 marca 2007 .

[7] EwaE. Bobrowska EwaE., Debata publiczna w świetle analizy dyskursu. Kryteria porównawcze, „Studia Socjologiczne” (1), 2012, s. 54 .

[8] PawełP. Bohuszewicz PawełP., Kategoria sarmatyzmu w dyskursie „Gazety Wyborczej”, „Teksty Drugie” (1), 2015, s. 65 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]