Moszczanica
50°16′59″N 22°53′57″E/50,283056 22,899167
| wieś | |
 Cerkiew św. Michała Archanioła w Moszczanicy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
447[2] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-632[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RLU |
| SIMC |
0611519[4] |
Położenie na mapie gminy Stary Dzików  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego  | |
| 50°16′59″N 22°53′57″E/50,283056 22,899167[1]
| |
Moszczanica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Stary Dzików[5][4].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.
Przez miejscowość przepływa Wirowa, niewielka rzeka dorzecza Wisły, dopływ Tanwi.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Starym Dzikowie[6].
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0611525 | Maziarnia | część wsi |
| 0611531 | Witki | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Moszczanica istniała przed 1402 rokiem. W tym roku nastąpiła ugoda Marcisa z Wrocimowic z braćmi Mikołajem i Jakubem z Winiar o sprzedaż sołtysostwa w Moszczanicy.
W 1717 roku Adam Mikołaj Sieniawski (1666–1726) – hetman wielki koronny, właściciel wsi – wydał stosowny dokument o samodzielnej organizacji w Moszczanicy.
We wsi istnieje dawna cerkiew greckokatolicka o planie trójdzielnym z dominującą w bryle nawą, pw. św. Michała Archanioła wybudowana w 1719 roku i przebudowana w 1930 roku (wzniesiono wówczas nowy babiniec i zmieniono kopułę nad nawą). W latach 1947–1991 była rzymskokatolicką kaplicą filialną. Na osi cerkwi istnieje drewniana dzwonnica, wzniesiona przed 1890 roku.
Oświata[edytuj | edytuj kod]
Początki szkolnictwa w Moszczanicy rozpoczęły się w 1891 roku, gdy powstała szkoła ludowa filialna. Przydatnym źródłem archiwalnym, do poznawania historii szkolnictwa w Galicji są austriackie Szematyzmy Galicji i Lodomerii, które podają wykaz szkół trywialnych i ludowych, wraz z nazwiskami ich nauczycieli. Pierwszym nauczycielem został Alfred Beigart[7]. Od 1892 roku szkoła była 2-klasowa, a w latach 1908-1912 nauczycielką pomocnicą była Michalina Załuska.
- Nauczyciele kierujący
- 1891–1893. Alfred Beigart.
- 1893–1905. Karolina Pychowa[8].
- 1905–1906. Felicja Ostrowska[9].
- 1906–1808. Jakub Sander[10].
- 1908–1912. Julia Załuska[11].
- 1912–1914(?). Karolina Pychowa[12].
Obecnie szkoła jest filią szkoły podstawowej w Cewkowie.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 83625
- ↑ Wieś Moszczanica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 796 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1892 (str. 427) [Dostęp 2017-06-24]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1894 (str. 427) [Dostęp 2017-06-24]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1906 (str. 572) [Dostęp 2017-06-24]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1907 (str. 572) [Dostęp 2017-06-24]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1909 (str. 622) [Dostęp 2017-06-24]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1913 (str. 725) [Dostęp 2017-06-24]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Moszczanica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 727.
- Siedziba gminy: Stary Dzików
| Sołectwa | |
|---|---|
| Miejscowości niesołeckie | |
| Integralne części miejscowości | |
| Miejscowości nieistniejące |
