Mysz hotentocka

Mysz hotentocka
	Mus indutus
	(Thomas, 1910)
	; Mysz hotentocka w Parku Narodowym Hwange w Zimbabwe
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Rodzaj	mysz
Podrodzaj	Nannomys
Gatunek	mysz hotentocka
Synonimy
	Leggada bella induta Thomas, 1910; Leggada deserti pretoriae Roberts, 1926; Leggada deserti valschensis Roberts, 1926;
	Leggada bella induta Thomas, 1910; Leggada deserti pretoriae Roberts, 1926; Leggada deserti valschensis Roberts, 1926;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mysz hotentocka^[3] (Mus indutus) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych, występujący w Afryce Południowej^[2]^[4].

Systematyka

Gatunek został opisany naukowo w 1910 roku przez O. Thomasa, jako Leggada bella induta^[5]. Miejsce typowe znajduje się w Prowincji Przylądkowej Północnej w Południowej Afryce, nad rzeką Molopo^[4]. Była uważana za podgatunek myszy karłowatej (Mus minutoides)^[5], jednak istnieją między nimi różnice morfologiczne i chromosomalne^[4]. Kariotyp myszy hotentockiej tworzy 18 par chromosomów (2n=36), FN=36–37. Wyróżniane są dwa lub trzy podgatunki^[5].

Występowanie

Mysz hotentocka występuje w północnej części Południowej Afryki, w zachodnim Zimbabwe, Botswanie, południowozachodniej Zambii, środkowej i północnej Namibii i południowej Angoli^[2]^[4]. Żyje na wysokościach około 1000 m n.p.m., ale w południowoafrykańskiej prowincji Gauteng znajdowano ją nawet na wysokości 1600 m n.p.m.^[2].

Wygląd

Jest to bardzo mała mysz, osiąga długość od 45 do 65 mm (średnio 53,2 mm), z ogonem o długości od 30 do 52 mm (średnio 42 mm). Masa ciała to od 3 do 8 g (średnio 5,4 g). Ma miękką sierść, grzbiet jest płowożółty lub rudawy, spód ciała jest biały, wyraźnie oddzielony. Włosy grzbietu mają szarą nasadę i niekiedy czarne czubki. Mysz ma spiczasty nos, długie wibryssy i zaokrąglone brązowawe uszy. Kończyny są krótkie, z białawymi stopami; przednia noga ma cztery palce, tylna pięć, z czego trzeci i czwarty palec obu jest wydłużony; wszystkie są wyposażone w pazury. Samica ma cztery pary sutków^[5].

Tryb życia

Zwierzę to może zajmować wiele siedlisk na suchych sawannach. Prowadzi nocny, naziemny tryb życia. Kopie nory w piaszczystej ziemi lub wykorzystuje nory innych gatunków. Może kryć się pod skałami, leżącymi konarami lub pod korą. Zjada głównie nasiona traw i strąki akacji, ale włącza do diety także owady. Na pustyni Kalahari należy do najpospolitszych gryzoni, zaraz po trawomyszce namibskiej (Rhabdomys pumilio) i myszoskoczniku malutkim (Gerbillurus paeba)^[5].

Mysz hotentocka rozmnaża się przez cały rok, szczyt sezonu rozrodczego przypada na porę deszczową. Młode rodzą się w kulistym gnieździe z trawy lub innych miękkich włókien roślinnych, ukrytym pod ziemią. Pozostają pod opieką obojga rodziców do odstawienia od piersi. Myszy hotentockie są bardzo agresywne w stosunku do własnego gatunku, co wskazuje na terytorializm, choć nie jest to dostatecznie zbadane. W niewoli zdarzają się przypadki kanibalizmu^[5].

Populacja

Mysz hotentocką charakteryzuje szeroki zasięg występowania. Jest liczna, a niektórych lokalizacjach nawet bardzo liczna. W Prowincji Północno-Zachodniej RPA, która obejmuje znaczną część jej zasięgu, w latach 1994–2010 straciła ona 12% naturalnego środowiska, jednak okazała się zdolna do życia na obszarach przekształconych przez rolnictwo. Liczebność tych gryzoni może wzrastać gwałtownie w okresach dużej dostępności pokarmu. Mysz hotentocka jest przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody uznawana za gatunek najmniejszej troski. Występuje w wielu obszarach chronionych^[2].

Przypisy

↑ Mus indutus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e M.F.M.F. Child M.F.M.F., A.A. Monadjem A.A., Mus indutus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2017-2, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T13964A22404891.en [dostęp 2017-11-07] (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ ^a ^b ^c ^d Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mus (Nannomys) indutus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2017-11-07]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mus indutus Desert Pygmy Mouse. W: Mammals of Africa. Jonathan Kingdon, David Happold, Thomas Butynski, Michael Hoffmann, Meredith Happold, Jan Kalina (redaktorzy). T. 3: Rodents, Hares and Rabbits. Bloomsbury, 2013, s. 157–158. ISBN 1-4081-8996-8.

[itis-1] Mus indutus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] M.F.M.F. Child M.F.M.F., A.A. Monadjem A.A., Mus indutus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2017-2, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T13964A22404891.en [dostęp 2017-11-07] (ang.).

[miiz-3] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9.

[MSW3-4] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mus (Nannomys) indutus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2017-11-07]

[mammals-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mus indutus Desert Pygmy Mouse. W: Mammals of Africa. Jonathan Kingdon, David Happold, Thomas Butynski, Michael Hoffmann, Meredith Happold, Jan Kalina (redaktorzy). T. 3: Rodents, Hares and Rabbits. Bloomsbury, 2013, s. 157–158. ISBN 1-4081-8996-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]