Nowe Dąbie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowe Dąbie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

żniński

Gmina

Łabiszyn

Liczba ludności (III 2011)

928[2]

Strefa numeracyjna

52

Kod pocztowy

89-210[3]

Tablice rejestracyjne

CZN

SIMC

0091072

Położenie na mapie gminy Łabiszyn
Mapa konturowa gminy Łabiszyn, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Nowe Dąbie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowe Dąbie”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowe Dąbie”
Położenie na mapie powiatu żnińskiego
Mapa konturowa powiatu żnińskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowe Dąbie”
Ziemia52°58′55″N 17°57′08″E/52,981944 17,952222[1]

Nowe Dąbie (niem. Neu Dombie) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Łabiszyn, w północno-wschodniej części Pojezierza Gnieźnieńskiego, będącego subregionem Pojezierza Wielkopolskiego. Przez wieś płynie rzeka Noteć, oraz kanał Górnonotecki. Według Narodowego Spisu Powszechnego (2021 r.) liczyła 928 mieszkańców[2]. Jest drugą co do wielkości wsią gminy Łabiszyn (po Lubostroniu). W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Słowo dąbie pochodzi od nazwy miejsca porośniętego dębami (inaczej: zbiór dębów). Nazwa ta kilkukrotnie się zmieniała, zaczynając od Dombie w 1787 roku, poprzez neu Dombie w latach 1796-1802, Dąbie Nowe 1880-1921, Neu Dombie 1921-1971, kończąc na Nowym Dąbiu od 1971 roku[4].

Oświata[edytuj | edytuj kod]

Od 1.09.2003r. funkcjonuje Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Nowym Dąbiu prowadzona przez Stowarzyszenie "Mała Szkoła". Znajduje się ona w budynku dawnej filii Szkoły Podstawowej w Łabiszynie. Szkoła kształci uczniów klas I-III, dzieci 5 i 6 letnie w oddziale przedszkolnym, oraz 3 i 4 letnie w punkcie przedszkolnym. Aktualnie szkoła zatrudnia 6 nauczycieli[5]. Dyrektorem placówki jest mgr Maria Stosik[6].

Zabytki i archeologia[edytuj | edytuj kod]

Na terenie wsi znajdują się dwa obiekty nieruchome ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków – dom nr 55 z 2 poł. XIX w. (obecnie dom i sklep), oraz cmentarz ewangelicki, niemieckich mieszkańców wsi powstały również w XIX wieku. Cmentarz położony jest w lesie, na wzniesieniu przy drodze prowadzącej do Rzywna[7].

W Nowym Dąbiu znaleziono najstarsze na terenie gminy ślady osadnictwa ludzkiego pochodzące z paleolitu schyłkowego (obszar archeologiczny AZP 40-37)[8][9]

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Infrastruktura społeczna[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości funkcjonuje świetlica wiejska – miejsce spotkań rady sołeckiej, oraz miejsce różnego typu działań kulturalnych i społecznych dla mieszkańców sołectwa[10][11].

W pobliżu świetlicy znajdują się 3 boiska: do piłki nożnej, siatkówki plażowej i koszykówki.

We wsi znajdują się również 2 place zabaw – jeden na terenie Szkoły Podstawowej, a drugi, ogólnodostępny, obok boiska do piłki nożnej.

W 2017 roku obok placu zabaw powstała siłownia zewnętrzna[12].

Infrastruktura techniczna[edytuj | edytuj kod]

Nowe Dąbie jest w pełni zelektryfikowane. W znacznej części posiada oświetlenie drogowe[12].

W miejscowości znajduje się ujęcie wody i stacja wodociągowa które zasila wsie: Nowe Dąbie, Obórznia i Kąpie. Ujmowana woda poddawana jest procesowi uzdatniania na stacji wodociągowej poprzez odżelazianie[13]

Miejscowość nie posiada kanalizacji. Mieszkańcy korzystają z szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków[12]

Transport[edytuj | edytuj kod]

Nowe Dąbie leży przy drodze wojewódzkiej nr 254[14] oraz przy drodze gminnej nr 130103C.[15] We wsi znajduje się 6 przystanków autobusowych obsługiwanych przez PKS Bydgoszcz Sp. z o.o. na trasie Bydgoszcz-Barcin-Bydgoszcz[16].

Wiara[edytuj | edytuj kod]

Wierni kościoła katolickiego z miejscowości należą do Parafii św. Mikołaja w Łabiszynie, dekanat Łabiszyn, diecezja bydgoska[17].

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Nowe Dąbie nie jest aktualnie wsią typowo rolniczą. Większość mieszkańców pracuje poza wsią, głównie w Bydgoszczy, Łabiszynie i Brzozie. Znajduje się tu kilka przedsiębiorstw o różnym profilu działalności, głównie drobne rzemieślnictwo lub handel. Największą firmą jest Zakład EL-PRZEM Spółka z o.o., działający od 2007 roku zajmujący się obróbką metali żelaznych i nieżelaznych oraz produkcją lamp LED[18][19][12].

Na terenie wsi znajdują się dwie kopalnie kruszyw (głównie piasku, żwiru i torfu):

  • Kopalnia firmy Transpol Lider, znajdująca się na zachód od centrum wsi[20]
  • Kopalnia KTK Łabiszyn SP. z o.o., znajdująca się na północny wschód od centrum wsi, na granicy ze wsią Olimpin.

Podział[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Nowe Dąbie[21][22]
SIMC Nazwa Rodzaj
0091089 Antoniewo część wsi

Nieoficjalne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Ze względów historycznych oraz z powodu ciągłego powiększania się wsi w różnych kierunkach, mieszkańcy Nowego Dąbia używają lokalnego nazewnictwa na poszczególne obszary wsi:

  • Frydrychowo – obszar położony na północ od centrum wsi. Znajduje się tutaj Śluza nr 4 Frydrychowo na Kanale Górnonoteckim oraz jeden dom jednorodzinny[23].
  • Działki – obszar w południowo-wschodniej części wsi. Teren ten zajmują głównie ogródki działkowe należące do Stowarzyszenia Ogrodowego "Nad Notecią"[24]oraz licznie powstające domy jednorodzinne.
  • Stare Dąbie lub Dąbie Stare – obszar położony w północno-wschodniej części miejscowości. W okolicach dawnego Okręgowego Przedsiębiorstwa Obrotu Zwierzętami Hodowlanymi (OPOZH). Głównie nowa zabudowa jednorodzinna[25][26]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88721
  2. a b [1]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 823 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Przemysław Wiatrowski, Nazwy miejscowości gminy Łabiszyn, wyd. II poprawione i uzupełnione, Poznań 2014, Wydawnictwo Rys.
  5. Historia szkoły :: Szkoła w Nowym Dąbiu [online], szkolanowedabie.webnode.com [dostęp 2021-06-16].
  6. Szkoła w Nowym Dąbiu [online], szkolanowedabie.webnode.com [dostęp 2021-06-16].
  7. Teresa Paliwoda, UCHWAŁA Nr XXI/159/21 RADY MIEJSKIEJ W ŁABISZYNIE, 3 lutego 2021, s. 108.
  8. PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁ ŁUKOWICZ, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Łabiszyn, s. 44.
  9. Teresa Paliwoda, UCHWAŁA Nr XXI/159/21 RADY MIEJSKIEJ W ŁABISZYNIE, 3 marca 2021, s. 115.
  10. palukitv.pl – Spotkanie w sprawie nazw ulic, Nowe Dąbie, 1 III 2020 [online], palukitv.pl [dostęp 2021-06-16] (pol.).
  11. Redakcja, Świetlica na sportowo [online], Gazeta Pomorska, 10 października 2006 [dostęp 2021-06-16] (pol.).
  12. a b c d Mohamed Alsrag i inni, Plan Odnowy Miejscowości Nowe Dąbie na lata 2018 -2025, 2018.
  13. PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁ ŁUKOWICZ, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Łabiszyn, s. 65.
  14. Nową drogą z Brzozy do Łabiszyna [online], www.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2021-06-16].
  15. Podpisano umowę na: Przebudowę drogi gminnej nr 130103C w miejscowości Nowe Dąbie, gmina Łabiszyn. – Aktualności – Oficjalny portal Gmina Łabiszyn [online], labiszyn.pl [dostęp 2021-06-16].
  16. PKS Bydgoszcz Sp. z o.o. [online], pks.bydgoszcz.pl [dostęp 2021-08-01].
  17. i, Łabiszyn – Parafia pw. św. Mikołaja [online], Diecezja Bydgoska [dostęp 2021-08-01] (pol.).
  18. Form Light : Elprzem [online], elprzem.pl [dostęp 2021-08-01].
  19. ELPRZEM : Elprzem [online], elprzem.pl [dostęp 2021-08-01].
  20. Kopalnia Nowe Dąbie – Transpol [online], www.transpol-kruszywa.pl [dostęp 2021-08-01].
  21. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  22. GUS. Rejestr TERYT
  23. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2021-06-16].
  24. Stowarzyszenie Ogrodowe "Nad Notecią" w Nowym Dąbiu [online], Stowarzyszenie Ogrodowe "Nad Notecią" w Nowym Dąbiu [dostęp 2021-06-16] (pol.).
  25. Redakcja, Nowe Dąbie > Dęby kiedyś, grzyby dziś... [online], Gazeta Pomorska, 30 sierpnia 2007 [dostęp 2021-07-30] (pol.).
  26. Teresa Paliwoda, UCHWAŁA Nr XXI/159/21 RADY MIEJSKIEJ W ŁABISZYNIE z dnia 3 lutego 2021 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Łabiszyn na lata 2021-2024, 3 lutego 2021, s. 40.