Nowiny (powiat hajnowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Nowiny (gmina Narew))
Nowiny
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

hajnowski

Gmina

Narew

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

17-210[2]

Tablice rejestracyjne

BHA

SIMC

0036104[3]

Położenie na mapie gminy Narew
Mapa konturowa gminy Narew, na dole znajduje się punkt z opisem „Nowiny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Nowiny”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowiny”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Nowiny”
Ziemia52°50′45″N 23°31′37″E/52,845833 23,526944[1]

Nowiny (w użyciu także nazwa Nowinnik) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew[3][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przysiółek wsi Koweła, powstał na początku XVIII wieku. Leży w pobliżu Puszczy Białowieskiej i Puszczy Ladzkiej. Po raz pierwszy wymieniony został w dokumentach z 1727 roku. W 1811 roku było tu 11 domów, a w 1847 – 7 domów[5]. W latach 1815–1817 wieś odznaczała się wysoką umieralnością dzieci do lat 13[5].

W 1939 roku, po wkroczeniu Sowietów, rozpoczęły się wywózki na Sybir, obowiązkowe dostawy zbóż, mięsa i mleka[6]. W 1942 Niemcy spacyfikowali wieś (liczyła wtedy 60 mieszkańców), część mieszkańców wywieziono do Michnówki, a następnie do Białegostoku. Zabudowania spalono, a dobytek został zrabowany przez Niemców. Trzy osoby zostały rozstrzelane. Według mieszkańców wsi przyczyną pacyfikacji było ukrywanie mężczyzny narodowości żydowskiej[7]. Rzeczywistym powodem była raczej chęć utworzenia wokół Puszczy Białowieskiej niezamieszkanej strefy, aby pozbawić ukrywających się w niej partyzantów zaopatrzenia. Po wojnie wieś została odbudowana. Pomimo iż wieś została zniszczona i należało zaczynać od zera, tylko dwóch gospodarzy dało się namówić na wyjazd do ZSRR[8].

W 1939 roku stało tu 12 domów, w których mieszkało 85 osób, w 1950 roku w 10 domach mieszkało 61 osób, a w 2007 mieszkało tu 35 osób[9].

Religia[edytuj | edytuj kod]

Mieszkańcy wsi wyznania prawosławnego, należą do parafii w Łosince. Według stanu parafii z 31 grudnia 2007 roku, 35 parafian pochodziło z Nowin[10]. Natomiast wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 89448
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 828 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. a b Sosna i Troc-Sosna 2009 ↓, s. 108.
  6. Sosna i Troc-Sosna 2009 ↓, s. 108–109.
  7. Sosna i Troc-Sosna 2009 ↓, s. 109.
  8. Sosna i Troc-Sosna 2009 ↓, s. 110.
  9. Sosna i Troc-Sosna 2009 ↓, s. 111.
  10. Sosna i Troc-Sosna 2009 ↓, s. 221.
  11. Opis parafii na stronie diecezji.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grzegorz Sosna, Antonina Troc-Sosna: Łosinka – Parafia na skraju Puszczy Ladzkiej. pod red. Doroteusza Fionika. Bielsk Podlaski – Ryboły: Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, 2009, s. 108–111. ISBN 978-83-925074-8-2.