Obora (województwo wielkopolskie)
52°33′46″N 17°31′35″E/52,562778 17,526389
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
344[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
62-271[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PGN |
| SIMC |
0583562 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gniezno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego  | |
| 52°33′46″N 17°31′35″E/52,562778 17,526389[1]
| |
Obora – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Gniezno.
Wieś duchowna, własność Klasztoru Klarysek w Gnieźnie, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim. Wieś leży 5 kilometrów od miasta Gniezna. Wieś posiada bezpośrednie połączenie autobusów MPK z Gnieznem. Według danych z 2011 roku miejscowość zamieszkiwało 326 osób[5].
We wsi znajdują się: nieczynny przystanek kolejowy Obora Wielkopolska, kaplica filialna św. Floriana należąca do Parafii archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie[6] i Szkoła Podstawowa im Celestyna Freineta (filia).
Dwór w Oborze
Dwór w Oborze – nieistniejący już dwór znajdujący się we wsi Obora (woj. wielkopolskie, pow. gnieźnieński), wzniesiony w XIX wieku na zachodnim skraju parku dworskiego[7].
Historia
Pierwsza wzmianka o wsi Obora pochodzi z 1295 roku, gdy król Przemysł II odnowił przywileje nadane klaryskom gnieźnieńskim, obejmujące m.in. tę wieś. W XIV–XVI wieku Obora należała głównie do zakonu klarysek, choć część sołectwa była w rękach prywatnych – m.in. rodziny Zagajewskich herbu Ogończyk. W XVIII wieku miejscowość została przekształcona w domenę rządową przez władze pruskie.
W XIX wieku właścicielami majątku byli m.in. Wilhelm Bussmann i jego żona Ludwika z Góreckich. Ich córka, Paulina Ludwika, wyszła za Juliana Piotra Zabłockiego herbu Łada. Pod rządami rodziny Zabłockich majątek uzyskał status “dóbr rycerskich” i liczył blisko 350 ha powierzchni.
W 1880 roku majątek został sprzedany po subhaście i najprawdopodobniej trafił w ręce niemieckie, a następnie został rozparcelowany przez Komisję Kolonizacyjną. W okresie międzywojennym istniała tu cegielnia parowa, wiatrak, warsztat kołodziejski i karczma. W 1930 roku wieś liczyła 432 mieszkańców.
W czasie okupacji niemieckiej (1939–1945) wieś nosiła nazwę Hermannsruh, a następnie Schipplicksruh. Po II wojnie światowej na bazie pozostałości folwarku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne (PGR), które funkcjonowało do początku lat 90. XX wieku. Dwór służył jako biurowiec PGR-u, później został rozebrany.
Architektura i park
Dwór był zbudowany na planie prostokąta, z dłuższą osią ustawioną północ–południe. Fasada była skierowana na wschód, a od zachodu znajdowało się podwórze gospodarcze. Do dworu przylegał park krajobrazowy, który pod koniec XIX wieku mógł zajmować nawet 2,7 ha. Znajdował się w nim m.in. niewielki staw i sady. Do lat 70. XX wieku widoczne były jeszcze ruiny dworu, jednak cały układ przestrzenny zespołu dworskiego uległ zatarciu.
Współcześnie teren dawnego majątku jest przekształcony. Pozostałości parku ograniczają się do nieużytków i młodego zadrzewienia wokół dawnego miejsca dworu i w sąsiedztwie stawu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 90756.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 852 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 248.
- ↑ Wieś Obora w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-04-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Parafia przy Bazylice Prymasowskiej pw. Wniebowzięcia NMP. Archidiecezja gnieźnieńska. [dostęp 2013-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-15)].
- ↑ Obora [online], Polskie Zabytki [dostęp 2025-05-27].
