Ondansetron
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C18H19N3O | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
293,36 g/mol | |||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||||||||
| ATC | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Ondansetron – organiczny związek chemiczny, lek przeciwwymiotny, który jest specyficznym antagonistą receptorów 5-HT3 wykorzystywanym do objawowego leczenia nudności i wymiotów głównie w onkologii. Jest również stosowany w leczeniu nudności i wymiotów spowodowanych zapaleniem żołądka i jelit[4]. Wprowadzony na rynek w latach 90. XX wieku.
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Jest silnym wybiórczym antagonistą receptorów dla serotoniny 5-HT3 zlokalizowanych centralnie w obszarze chemowrażliwej strefy wyzwalającej (ang. chemoreceptor trigger zone) na dnie komory IV oraz w zakończeniach nerwu błędnego ośrodkowo w jądrze pasma samotnego i obwodowo w splocie śródściennym przewodu pokarmowego.
Ondansetron hamuje nudności i wymioty związane z działaniem serotoniny uwalnianej w jelicie cienkim przez leki cytostatyczne i radioterapię, a także blokując ośrodkowe receptory 5-HT3. Po podaniu doustnym wchłania się całkowicie z przewodu pokarmowego. Maksymalne stężenie w osoczu po podaniu doustnym osiąga po 1,5 godziny (tmax), a po podaniu domięśnowym – po 10 minutach. Lek w 70–76% wiąże się z białkami osocza. Metabolizowany jest w wątrobie przez układ enzymatyczny cytochromów CYP1A2, CYP2D6, CYP3A4, a następnie ulega sprzężeniu z kwasem glukuronowym i siarczanami. Okres półtrwania wynosi ok. 3 godzin niezależnie od drogi podania. Wydalany z ustroju na drodze metabolizmu wątrobowego.
Pod wpływem promieniowania jonizującego i chemioterapii w jelicie cienkim uwalniana jest serotonina, która pobudza receptory 5-HT3 i wyzwala odruch wymiotny (nudności i wymioty). Ondansetron hamuje to działanie, a także blokuje ośrodkowe receptory 5-HT3.
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]Ondansetron jest zalecany w zapobieganiu i hamowaniu nudności i wymiotów wywołanych chemio- i radioterapią nowotworów, a także w zapobieganiu nudnościom i wymiotom okresu pooperacyjnego.
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]Jest dobrze tolerowany a najczęstszym działaniem niepożądanym są zaparcie, bóle głowy, uderzenia gorąca, czkawka.
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]- Zofran
- Atossa
- Ondalek
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ondansetron (nr O3639) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2010-08-24].
- ↑ Ondansetron, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2010-08-24] (ang.).
- ↑ a b c d Ondansetron, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00904 (ang.).
- ↑ Hamza Hanif i inni, Oral Ondansetron versus Domperidone for Acute Gastroenteritis Associated Vomiting in Young Children, „Cureus”, 11 (9), 2019, art. nr e5639, DOI: 10.7759/cureus.5639, PMID: 31700742, PMCID: PMC6822884 [dostęp 2024-08-06] (ang.).
