Paweł Szymański (generał)

Paweł Szymański
	generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	3 kwietnia 1867 ; Kamionka, powiat sokołowski
Data i miejsce śmierci	1 kwietnia 1945 ; Radomsko
	Przebieg służby
Lata służby	1886–1947
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Wojsko Polskie
Jednostki	Legia Rycerska; X Brygada Piechoty; 5 Dywizja Piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna polsko-ukraińska,; wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia

Paweł Szymański, właściwe Paweł Szymczuk (ur. 3 kwietnia 1867 w Kamionce, w powiecie sokołowskim, zm. 1 kwietnia 1945 w Radomsku) – pułkownik piechoty Armii Imperium Rosyjskiego, generał dywizji Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przed wstąpieniem do wojska uczył się siedleckim gimnazjum klasycznym^[1]. Od 1886 ochotniczo służył w wojsku rosyjskim. Ukończył Oficerską Szkołę Piechoty. Od 1888 oficer zawodowy piechoty. Przeszedł kolejne szczeble dowodzenia do dowódcy pułku podczas I wojny światowej. Walczył na froncie austriackim i rumuńskim, ostatnio jako dowódca dywizji piechoty. W tym roku włączył się do działań organizacyjnych Wojska Polskiego na Ukrainie. 4 stycznia 1919 przyjęty został do Legii Oficerskiej przy 4 Dywizji Strzelców Polskich. W marcu tego roku został szefem Komisji Zaopatrzenia Wojska Polskiego w Południowej Rosji. W następnym miesiącu objął dowództwo dywizjonu samochodów pancernych. Przeszedł jej bojowy i tułaczy szlak z Kubania i Odessy do Polski.

Od 16 lipca 1919 do 16 sierpnia 1920 dowodził X Brygadą Piechoty^[2]. 1 maja 1920 zatwierdzony został w stopniu generała podporucznika z dniem 1 kwietnia tego roku. Do 30 sierpnia 1921 dowodził 5 Dywizją Piechoty. W międzyczasie, od 8 października do 15 grudnia 1920 dowodził Grupą Operacyjną (Grupą Południową)^[3]. 27 sierpnia 1921 Naczelny Wódz zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego „Szymczuk” na „Szymański”^[4]. 1 września 1921 objął dowództwo 13 Dywizji Piechoty i sprawował je do marca 1922. Na podstawie dekretu Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza z dnia 18 lutego 1922 przeniesiony został w stan spoczynku z dniem 1 czerwca tego roku, w stopniu generała porucznika^[5]. Osiadł w Łucku. 26 października 1923 Prezydent RP, Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji^[6].

Po wkroczeniu Armii Czerwonej przeniósł się do Warszawy. Po powstaniu warszawskim wysiedlony do Radomska, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Starym w Radomsku – kwatera B04/0163.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922)^[7]
Order Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Order Świętego Stanisława (Rosja) II i III klasy
Order Świętej Anny (Rosja) II i III klasy (1912)
Order Świętego Włodzimierza (Rosja) II i III klasy z mieczem i złotą szablą
Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” (Francja)
Order Białego Orła (Serbia)^[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Zakrzewski 2016 ↓, s. 514.
↑ Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. 327-328, natomiast z treści Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 34 z 8.09.1920 r. wynika, że gen. ppor. Szymański w dniu 8 sierpnia 1920 r. zwolniony został ze stanowiska dowódcy I Brygady Rezerwowej i mianowany dowódcą X Brygady Piechoty.
↑ Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że we wrześniu 1920 r. był adiutantem szefa Sztabu ND
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 34 z 27.08.1921 r.
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 25.05.1922 r., natomiast Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. podał błędnie, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 sierpnia 1922 r., a Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generalicja polski niepodległej s. 63 wymienili datę 31 grudnia 1922 r.
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 70 z 07.11.1923 r.
↑ Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)
↑ Chojna i Wielkuk-Marianowska 2015 ↓, s. 191.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jan W. Chojna, Anna Wielkuk-Marianowska: Szymański Paweł (właśc. Szymczuk Paweł). W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Polska Akademia Nauk – Polska Akademia Umiejętności, 2015, s. 191–192. ISBN 978-83-63352-37-0.
Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001.
Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
PiotrP. Stawecki PiotrP., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159 .
Bartosz Zakrzewski: 18 Dywizja Piechoty WP w wojnie polsko-sowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016. ISBN 978-83-7543-415-6.

[CITEREFZakrzewski2016514-1] Zakrzewski 2016 ↓, s. 514.

[2] Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. 327-328, natomiast z treści Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 34 z 8.09.1920 r. wynika, że gen. ppor. Szymański w dniu 8 sierpnia 1920 r. zwolniony został ze stanowiska dowódcy I Brygady Rezerwowej i mianowany dowódcą X Brygady Piechoty.

[3] Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że we wrześniu 1920 r. był adiutantem szefa Sztabu ND

[4] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 34 z 27.08.1921 r.

[5] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 25.05.1922 r., natomiast Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. podał błędnie, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 sierpnia 1922 r., a Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generalicja polski niepodległej s. 63 wymienili datę 31 grudnia 1922 r.

[6] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 70 z 07.11.1923 r.

[7] Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)

[CITEREFChojnaWielkuk-Marianowska2015191-8] Chojna i Wielkuk-Marianowska 2015 ↓, s. 191.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]