Państwowe Liceum i Gimnazjum w Buczaczu
| gimnazjum / liceum ogólnokształcące | |
 Gmach C.K. Gimnazjum w Buczaczu ok. 1909 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Data założenia | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 49°20′27,6″N 25°14′06,7″E/49,341000 25,235200
| |
Państwowe Liceum i Gimnazjum w Buczaczu – polska szkoła z siedzibą w Buczaczu w okresie II Rzeczypospolitej, od 1938 o statusie gimnazjum i liceum ogólnokształcącego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie szkoła została założona w okresie I Rzeczypospolitej w 1754 przez starostę kaniowskiego Mikołaja Potockiego[1][2].
W okresie zaboru austriackiego szkoła została upaństwowiona w 1893[2]. Budynek gimnazjum wybudowano w 1898[3]. W związku z załatwieniem sprawy przekształcenia dotychczasowego gimnazjum bazyliańskiego w wyższe gimnazjum państwowego z jednoczesnym otwarciem klasy V w ramach wdzięczności rada miasta Buczacza uchwałą z 2 sierpnia 1898 nadała tytuły honorowego obywatelstwa staroście Czesławowi Niewiadomskiemu, posłowi na Sejm Galicyjski Michałowi Bobrzyńskiemu i posłowi do Rady Państwa Włodzimierzowi Gniewoszowi[4]. 10 stycznia 1899 gmach szkoły został poświęcony[5]. Przed 1914 przy szkole powstała Bursa Polska im. Bartosza Głowackiego[6].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i nastaniu II Rzeczypospolitej szkoła funkcjonowała jako „Gimnazjum Państwowe w Buczaczu”[7]. W 1926 w Gimnazjum działało w charakterze humanistycznym[2]. Wówczas w Gimnazjum było osiem polskich klas z 12 oddziałami, w których uczyło się łącznie 452 uczniów wyłącznie płci męskiej[2]. W latach 30. w szkole funkcjonowała Sodalicja Mariańska, drużyny męskie i żeńskie harcerstwa polskiego[8]. Rozporządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 16 lutego 1937 została ustalona nazwa szkoły „Państwowe Gimnazjum w Buczaczu”[9]. Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciecha Świętosławskiego z 23 lutego 1937 „Państwowe Gimnazjum w Buczaczu” zostało przekształcone w „Państwowe Liceum i Gimnazjum w Buczaczu” (państwową szkołę średnią ogólnokształcącą, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), a po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter koedukacyjny, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym łączonym z przyrodniczym[10].
Dyrektorzy[edytuj | edytuj kod]
- Franciszek Zych[11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][26]
- Edward Lewek (kier., dyr. od 1 II 1925)[27][2][28][29][30]
- Tadeusz Poźniak (pocz. lat 30.)[31]
- Jan Szajter (do 1939)[32][33][34][35]
Nauczyciele[edytuj | edytuj kod]
- Lesław Chlebek
- Czybryj Karol, ks.[36]
- Nicefor Danysz
- Bronisław Gaweł
- Zenon Keffermüller
- Adam Konopnicki
- Michał Ładyżyński
Uczniowie i absolwenci[edytuj | edytuj kod]
- Absolwenci
- Stanisław Czerny – oficer (1909)
- Zenon Buczowski – mikrobiolog i epidemiolog (1928)
- Zenon Keffermüller – nauczyciel, oficer (1902)
- Zygmunt Siewiński – oficer (1913)
- Zbigniew Waruszyński – oficer (1936)
- Jan Wujda – duchowny (1935)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: 1900, s. 3.
- ↑ a b c d e Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 168.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1935/36. Buczacz: 1935, s. 7.
- ↑ Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 214, s. 3, 4 sierpnia 1898.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: 1900, s. 6.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1920/21. Stanisławów: 1914, s. 6.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkoln 1920/21. Stanisławów: 1914, s. 1.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1935/36. Buczacz: 1935, s. 12-14, 23-26.
- ↑ Organizacja szkół. Nazwa. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 3, s. 169, 22 marca 1937.
- ↑ Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 261, 30 czerwca 1938.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: 1900, s. 25.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1901. Lwów: 1900, s. 37.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1902. Stanisławów: 1902, s. 17.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1902/3. Stanisławów: 1903, s. 31.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1903/4. Buczacz: 1904, s. 30.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1905. Buczacz: 1905, s. 34.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1906. Buczacz: 1906, s. 28.
- ↑ VIII. Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1907. Buczacz: 1907, s. 44.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1908. Buczacz: 1908, s. 33.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1909. Buczacz: 1909, s. 26.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1910. Buczacz: 1910, s. 49.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1911. Buczacz: 1911, s. 23.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1912. Buczacz: 1912, s. 52.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz: 1913, s. 33.
- ↑ XV. Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1914. Buczacz: 1914, s. 23.
- ↑ a b Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkoln 1920/21. Stanisławów: 1914, s. 3.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 13, s. 247, 15 sierpnia 1925.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1927/28. Buczacz: 1928, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1928/29. Buczacz: 1928, s. 11.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1929/30. Buczacz: 1930, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1932/33. Buczacz: 1933, s. I.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1935/36. Buczacz: 1935, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1936/37. Buczacz: 1936, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum i Liceum w Buczaczu za rok szkolny 1937/38. Buczacz: 1937, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Liceum i Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1938/39. Buczacz: 1938, s. 1.
- ↑ Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 51.