Piławki
53°44′31″N 19°53′43″E/53,741944 19,895278| osada | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
20 |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
14-140[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NOS |
| SIMC |
0482051 |
Położenie na mapie gminy Miłomłyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego  | |
| 53°44′31″N 19°53′43″E/53,741944 19,895278[1]
| |
Piławki (niem. Pillauken[3]) – osada śródleśna w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn przy drodze krajowej nr 7 nad jeziorem Drwęckim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Osada śródleśna na północnym krańcu Jeziora Drwęckiego, dobrze rozwiniętą bazą noclegowa. Do wsi prowadzi turystyczny szlak pieszy z Ostródy[4]. W miejscowości istniały przystanki autobusowy i kolejowy (linia 257 Ostróda – Miłomłyn), ośrodek zdrowia, dom wycieczkowy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, kąpielisko nad jeziorem Drwęckim, informacja turystyczna, sezonowe kąpielisko, wypożyczalnia sprzętu wodnego, stanica wodna, kilka ośrodków wypoczynkowych i kemping. Obecnie działa pole namiotowe oraz zajazd i przystań żeglarska pod nazwą "Zajazd Przystanek Piławki".
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
W miejscu obecnych Piławek znajdował się prawdopodobnie staropruski gród, wskazuje na to nazwa osady (pilla - gród). Być może nazwa dotyczyła jedynie obronnego miejsca otoczonego lasem, bagnami i jeziorami, gdzie chroniły się rodziny, z których mężczyźni ruszali walczyć z wrogiem.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś wzmiankowana w dokumentach pochodzących z roku 1335, 1341. W wieku XVI we wsi znajdowały się młyn i tartak. W 1599 roku po śmierci młynarza Marcina Pluskwy młyn odziedziczył młodszy syn Adam. Nowemu właścicielowi starosta przyznał prawo do cięcia drzewa. W tym samym 1599 roku istniał tu również tartak, przerabiający drewno z okolicznych lasów na maszty do statków. Szczególnie cenionym surowcem były pnie sosny taborskiej, z których budowano maszty statków[5]. Sosnę taborską, potaż i produkty leśne eksportowano do zachodniej Europy. W 1628 roku młyn został spalony w czasie działań wojennych. W XVII wieku we wsi funkcjonowały cztery piece smolarskie. Zapiski pochodzące z 1767 roku mówią o istnieniu terpentyniarni obsługiwanej przez czterech budników[6]. W 1776 roku w dwóch domach we wsi mieszkało 45 osób. Dwie rodziny trudniły się rybactwem. W 1782 roku leśniczy o nazwisku Danielewski wziął w dzierżawę tutejszą karczmę. W 1820 roku we wsi mieszkało 15 osób, w tym 9 osób z rodziny rybaka.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 44
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101263
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 940 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Szlak Szlak pieszy: Ostróda - Piławki - Moje Mazury [online], mojemazury.pl [dostęp 2017-11-26].
- ↑ "Sosna taborska, budulec szkutników", Pojezierze Iławskie
- ↑ Jan Bałdowski "Warmia i Mazury, mały przewodnik" Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 175
Siedziba gminy: Miłomłyn
| Miejscowości gminy |
| ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostki pomocnicze gminy |
|
