Podkowiastogłowe
| Cephalocarida | |
| Sanders, 1955 | |
| Okres istnienia: furong–dziś | |
_001.jpeg) Hutchinsoniella macracantha, widok z góry | |
.jpeg) Hutchinsoniella macracantha, widok z boku | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada |
podkowiastogłowe |
Podkowiastogłowe (Cephalocarida) – monotypowa gromada morskich stawonogów, tradycyjnie zaliczana do skorupiaków, obejmująca tylko jeden rząd: Brachypoda z tylko jedną rodziną Hutchinsoniellidae. Należy doń 12 opisanych gatunków[1]. Odkryta została w 1955 roku. Pierwszy przedstawiciel gromady znaleziony został u wybrzeży Ameryki Północnej[2].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Żyją zagrzebane w osadach na dnie mórz, znajdowane do głębokości 1550 metrów. Długość ciała 2-4 mm. Są ślepe. Nazwa pochodzi od kształtu głowy. Czułki skrócone. Tułów złożony z 8 segmentów, na 7 pierwszych prymitywnych dwugałęzistych odnóży, podobnych budową do szczęk II pary. Odwłok zbudowany z 11 segmentów pozbawionych odnóży, zakończony długimi widełkami. Obojnaki (hermafrodyty) - wyjątek wśród wolnożyjących skorupiaków[2].
Systematyka i filogeneza
[edytuj | edytuj kod]Takson ten wprowadzony został w 1955 roku przez Howarda L. Sandersa, początkowo z rangą podgromady[3]. Obecnie klasyfikuje się w randze gromady[2][4][1]. Tradycyjnie umieszcza się je w podtypie skorupiaków[2][4], jednak jest on współcześnie uważany za takson parafiletyczny i zastępowany kladem Pancrustacea, wewnątrz którego zagnieżdżają się sześcionogi[5][6][7][8][9][10][11][12]. Pozycja podkowiastogłowych na drzewie rodowym Pancrustacea jest w wynikach współczesnych molekularnych i molekularno-morfologicznych analiz filogenetycznych różna. Według wyników Regiera i innych z 2005 roku oraz Regiera i innych z 2010 roku tworzą z siostrzanymi łopatonogami klad Xenocarida[7][8]. Według wyników Oakleya i innych z 2013 zajmują pozycję siostrzaną do skrzelonogów, tworząc z nimi klad siostrzany dla Labiocarida[10]. W wynikach Rota-Stabelliego z 2013 zajęły pozycję bazalną w grupie obejmującej też pancerzowce, Thecostraca i Tantulocarida[11]. Według analiz Schwentnera i innych z 2017 oraz Lozano-Fernandeza i innych z 2019 zajmują pozycję bazalną wśród Allotriocarida, stanowiąc grupę siostrzaną dla kladu obejmującego skrzelonogi i Labiocarida[13][14], nazwanego w drugiej z tych prac Athalassocarida[13].
Gromada podkowiastogłowych obejmuje rząd Brachypoda z rodziną Hutchinsoniellidae, do której zaliczane są rodzaje[1]:
- Chiltoniella Knox & Fenwick, 1977
- Hampsonellus Hessler & Wakabara, 2000
- Hutchinsoniella Sanders, 1955
- Lightiella Jones, 1961
- Sandersiella Shiino, 1965
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Cephalocarida. [w:] World Register of Marine Species [on-line]. [dostęp 2020-01-05].
- ↑ a b c d Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalne, systematyki i filogenezy. Wyd. 3. Warszawa: PWN, 2005, s. 434-435.
- ↑ H.L. Sanders. The Cephalocarida, a new subclass of Crustacea from Long Island Sound. „Proceedings of the National Academy of Science”. 41, s. 61-66, 1955.
- ↑ a b Shane T. Ahyong i inni, Subphylum Crustacea Brünnich, 1772, [w:] Z.-Q. Zhang (red.), Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, grudzień 2011, s. 165–191.
- ↑ G. Giribet; G. D. Edgecombe, W.C. Wheeler. Arthropod phylogeny based on eight molecular loci and morphology. „Nature”. 413, s. 157-161, 2001.
- ↑ G. Giribet, S. Richter, G. D. Edgecombe, W. Wheeler. The position of crustaceans within Arthropoda–evidence from nine molecular loci and morphology. „Crustacean Issues”. 16,, s. 307-352, 2005.
- ↑ a b J.C. Regier; J. W. Shultz; R. E. Kambic. Pancrustacean phylogeny: hexapods are terrestrial crustaceans and maxillopods are not monophyletic. „Proceedings of the Royal Society B.”. 272 (1561), s. 395–401, 2005. DOI: 10.1098/rspb.2004.2917.
- ↑ a b Jerome C. Regier; Jeffrey W. Shultz; Andreas Zwick; April Hussey; Bernard Ball; Regina Wetzer; Joel W. Martin; Clifford W. Cunningham. Arthropod relationships revealed by phylogenomic analysis of nuclear protein-coding sequences. „Nature”. 463 (7284), s. 1079–1083, 2010. DOI: 10.1038/nature08742.
- ↑ Bjoern M. von Reumont; Ronald A. Jenner; Matthew A. Wills; Emiliano Dell'Ampio; Günther Pass; Ingo Ebersberger; Benjamin Meyer; Stefan Koenemann; Thomas M. Iliffe; Alexandros Stamatakis; Oliver Niehuis; Karen Meusemann; Bernhard Misof. Pancrustacean phylogeny in the light of new phylogenomic data: support for Remipedia as the possible sister group of Hexapoda. „Molecular Biology and Evolution”. 29 (3), s. 1031–1045, 2012. DOI: 10.1093/molbev/msr270.
- ↑ a b Todd H. Oakley; Joanna M. Wolfe; Annie R. Lindgren; Alexander K. Zaharoff. Phylotranscriptomics to bring the understudied into the fold: monophyletic ostracoda, fossil placement, and pancrustacean phylogeny. „Molecular Biology and Evolution”. 30 (1). s. 215–233. DOI: 10.1093/molbev/mss216.
- ↑ a b Omar Rota-Stabelli; Nicolas Lartillot; Nicolas Lartillot; Davide Pisani. Serine Codon-Usage Bias in Deep Phylogenomics: Pancrustacean Relationships as case study. „Systematic Biology”. 62 (1), s. 121–133, 2013. DOI: 10.1093/sysbio/sys077.
- ↑ Rolf Beutel, Margarita Yavorskaya, Yuta Mashimo, Makiko Fukui, Karen Meusemann. The phylogeny of Hexapoda (Arthropoda) and the evolution of megadiversity. „Proc. Arthropod. Embryol. Soc. Jpn.”. 51, s. 1-15, 2017. Arthropodan Embryological Society of Japan.
- ↑ a b Jesus Lozano-Fernandez, Mattia Giacomelli, James F. Fleming, Albert Chen, Jakob Vinther, Philip Francis Thomsen, Henrik Glenner, Ferran Palero, David A. Legg, Thomas M. Iliffe, Davide Pisani, Jørgen Olesen. Pancrustacean Evolution Illuminated by Taxon-Rich Genomic-Scale Data Sets with an Expanded Remipede Sampling. „Genome Biol. Evol.”. 1 (8), s. 2055-2070, 2019. DOI: 10.1093/gbe/evz097.
- ↑ Martin Schwentner, David J. Combosch, Joey Pakes Nelson, Gonzalo Giribet. A Phylogenomic Solution to the Origin of Insects by Resolving Crustacean-Hexapod Relationships. „Current Biology”. 27, s. 1–7, 2017. Elsevier. DOI: 10.1016/j.cub.2017.05.040.