Pokolenie X
Pokolenie X[1] (ang. Generation X) – pokolenie ludzi urodzonych w drugiej połowie XX w., którzy nie wiedzą, dokąd mają zmierzać, społeczeństwo zagubione w chaosie współczesności, wykreowanych przez modę wzorców, szukające odpowiedzi na trudne pytania i szukające sensu własnej egzystencji[2]. Symbol X oznaczać ma niewiadomą[3].
Określenie to dotyczy ludzi urodzonych w latach 60. i 70. XX wieku[4][3] (według niektórych źródeł w latach 1965–1980[5], według innych do 1961–1985[6]). W Polsce ludzi z pokolenia X nazywa się także pokoleniem PRL[7][8], w niektórych publikacjach określa się pokolenie X w Polsce jako ludzi urodzonych w latach 1976–1985, natomiast ludzie urodzeni w latach 1966–1975 są określani jako pokolenie przełomu[9]. Czasami zwane również pokoleniem Nic na serio[6].
W innych krajach przyjmuje się nieco inne daty, np. w USA do 1980[10] lub 1981[11] (według rządowej agencji United States Census Bureau, kolejne pokolenie Y obejmuje ludzi urodzonych w latach 1982–2000). Istnienie pokoleń na rynku pracy podawane jest obecnie w wątpliwość, ponieważ nie ma obecnie przekonujących dowodów naukowych, które potwierdzałyby powszechne przekonanie, iż ludzie mający pochodzić z pokolenia X różnią się w jakiś istotny sposób od ludzi mających pochodzić z innych pokoleń, pod względem postrzegania pracy zawodowej[12][13][14][15].
Stereotyp pokolenia X[edytuj | edytuj kod]
Wyznacznikiem przynależności ma być tutaj abnegacja, nonszalancki styl i sposób życia, bezbarwność. Często mają to być ludzie odrzucający świat wykreowany przez marketing i system, żyjący niekiedy bez celu, autorytetów lub po prostu z poczuciem „pominięcia” przez historię (podczas ich życia/młodości nie zaszły żadne znaczące procesy historyczne)[potrzebny przypis], cierpiący na Weltschmerz, odrzucający wyścig szczurów[16]. Natomiast wyznacznikiem nie jest wykształcenie, wiara itd. Nie mogą jednak należeć do tej grupy ludzie rzucający się w wir konsumpcjonizmu[16], pracownicy korporacji, których celem jest właśnie wyścig szczurów, konsumpcjonizm oraz snobizm. Przekonania na temat pokoleń mają charakter stereotypów, czyli krzywdzących i nieuprawomocnionych uogólnień, w których o istotnych cechach konkretnej indywidualnej osoby wydaje się sądy jedynie na podstawie jej przynależności do określonego pokolenia[12].
Pokolenie X w kulturze[edytuj | edytuj kod]
Film[edytuj | edytuj kod]
- Clerks – Sprzedawcy (1994)
- subUrbia (1996)
- Orbitowanie bez cukru, Reality Bites (1994)
- Trainspotting (1996)
- Podziemny krąg, Fight Club (1999)
- Samotni, (2000)
- Pokolenie P, Prozac Nation (2001)
- Don’s Plum (2001)
- Bolączka sobotniej nocy (2003)
- Silverman (2004)
- Krew z nosa (2004)
- Marco P. i złodzieje rowerów (2005)
- Sobowtór (2006)
- Czeka na nas świat (2006)
- Nie panikuj! (2007)
Muzyka[edytuj | edytuj kod]
- My Generation rapcorowego zespołu Limp Bizkit (2000)
- Tomasz Żółtko w albumie „Targ Mięsny” zawarł utwór „Generacja X” w którym ironicznie opisuje ten stereotyp ludzi jako myślących irracjonalnie, uciekających w duchowość wschodu, hedonizm („po nas choćby potop”) i romantyczne poleganie na uczuciach.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marta Piątkowska. W nogi, to idzie młodość. „Gazeta Wyborcza”. 106 (8713), s. 31, 7–8 maja 2016. Warszawa: Agora SA. ISSN 0860-908X.
- ↑ Czym jest Pokolenie X, takilajf.pl - Lifestyle dla zabieganych. Moda | Uroda | Kultura | Zdrowie, 14 lutego 2019 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
- ↑ a b Witold Wrzesień: Czy pokoleniowość nam się nie przydarzy? Kilka uwag o współczesnej polskiej młodzieży. pan.poznan.pl. [dostęp 2015-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)].
- ↑ Steven H. Appelbaum, Maria Serena, Barbara T. Shapiro, Generation “X” and the boomers: an analysis of realities and myths, „Management Research News”, 28 (1), 2005, s. 1–33, DOI: 10.1108/01409170510784751, 1, ISSN 0140-9174 [dostęp 2022-09-11].
- ↑ Paula Dewanti, Richardus Eko Indrajit, THE EFFECT OF XYZ GENERATION CHARACTERISTICS TO E-COMMERCE C-TO-C: A REVIEW, „IKRAITH INFORMATIKA”, 2 (2), 2008 (ang.).
- ↑ a b O pokoleniach. Czym ludzie się od siebie różnią – Autor: Janusz Kucharczyk. [dostęp 2013-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-27)].
- ↑ Kilka słów o Generacji X, czyli druga odsłona słowniczka pokoleniowego, ettaconsult.pl [dostęp 2014-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-27] (pol.).
- ↑ Przemysław Skrzydelski. Pokolenie na Opak. „wSieci”. Nr 21/2014, s. 52. Fratria. ISSN 2300-6315.
- ↑ Cezary Korycki, Pokaż mi swój PESEL, a powiem Ci kim jesteś! Sprawdź, do jakiego należysz pokolenia, tygodnik.tvp.pl, 1 czerwca 2018 [dostęp 2021-10-20].
- ↑ The Generations of Americans, jamesrbrett.com [dostęp 2021-10-20] (ang.).
- ↑ US Census Bureau, Millennials Outnumber Baby Boomers and Are Far More Diverse, „The United States Census Bureau” [dostęp 2018-02-02] (ang.).
- ↑ a b David P. Costanza, Lisa M. Finkelstein, Generationally Based Differences in the Workplace: Is There a ''There'' There?, „Industrial and Organizational Psychology”, 8 (3), 2015, s. 308–323, DOI: 10.1017/iop.2015.15, ISSN 1754-9426 [dostęp 2021-10-20] (ang.).
- ↑ David P. Costanza i inni, Generational Differences in Work-Related Attitudes: A Meta-analysis, „Journal of Business and Psychology”, 27 (4), 2012, s. 375–394, DOI: 10.1007/s10869-012-9259-4, ISSN 1573-353X [dostęp 2019-12-15] (ang.).
- ↑ Lauren A. Wegman i inni, Placing Job Characteristics in Context: Cross-Temporal Meta-Analysis of Changes in Job Characteristics Since 1975, „Journal of Management”, 44 (1), 2016, s. 352–386, DOI: 10.1177/0149206316654545, ISSN 0149-2063 [dostęp 2019-12-15] (ang.).
- ↑ John Protzko, Jonathan W. Schooler, Kids these days: Why the youth of today seem lacking, „Science Advances”, 5 (10), 2019, eaav5916, DOI: 10.1126/sciadv.aav5916, ISSN 2375-2548, PMID: 31663012, PMCID: PMC6795513 [dostęp 2021-10-20] (ang.).
- ↑ a b Generacja X, Y, C - do której należysz?. wp.pl, 2014-02-12. [dostęp 2021-10-20].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Douglas Coupland, Pokolenie X. Opowieści na czas przyśpieszającej kultury, Warszawa 1998, ISBN 978-83-61299-00-4
- Jan Sowa, Sezon w teatrze lalek i inne eseje, Kraków 2003, ISBN 978-83-280-3729-8
- Blanka Brzozowska, Gen X: Pokolenie konsumentów, Kraków: Wydawnictwo Rabid, 2005, ISBN 83-88668-90-0, OCLC 69325607.
- Piotr Marecki, Jan Sowa (red.), Frustracja. Młodzi o Nowym Wspaniałym Świecie, Kraków 2003, Wydawnictwo Rabid, ISBN 83-88957-16-3
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Artykuł Generacja X na portalu Wiedza i Edukacja. wiedzaiedukacja.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-31)].
- Generacja Nic – Kuba Wandachowicz w wywiadzie dla Gazety Wyborczej, 4 września 2002 r.. files.beczka.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-21)].
- Pokolenia na rynku pracy – czy naprawdę istnieją?
- Dlaczego wciąż wierzymy w różnice między pokoleniami na rynku pracy?