Pomoc:Pozwolenia na wykorzystanie

Każdy, kto publikuje twórczość w Wikipedii (na licencji CC BY-SA), musi mieć prawo do takiej publikacji. Obowiązek dostarczenia informacji o tym, kto jest uprawniony z tytułu praw majątkowych, należy do publikującego. Nie można zamieszczać materiałów niepewnych. W Wikipedii funkcjonuje system kontroli, którego celem jest sprawdzenie, czy zamieszczający ma prawo dodać treści, które dodaje. Mechanizm ten polega na oznaczaniu podejrzanych treści odpowiednim ostrzeżeniem, wysyłaniu informacji do osoby, która je dodała i następnie oczekiwaniu na otrzymanie pozwolenia od uprawnionego do majątkowych praw autorskich. Jeżeli pozwolenie nie nadejdzie, podejrzane treści są usuwane. Aby uniknąć takiej sytuacji, warto zadbać o dostarczenie pozwolenia.

Zgodnie z polskim prawem naruszanie praw autorskich jest przestępstwem zagrożonym karą więzienia oraz koniecznością finansowego i moralnego zadośćuczynienia ich właścicielom.

Kiedy wymagane jest przesłanie pozwolenia

W przypadku, gdy wikipedysta dodaje materiały, których sam jest autorem i które nie były wcześniej nigdy publikowane, przyjmujemy, że licencja jest udzielana w sposób dorozumiany w momencie kliknięcia na „zapisz” lub „prześlij plik”. Ostrzegają o tym odpowiednie wyjaśnienia nad oknem edycji i nad formularzem przesyłania plików. W takim przypadku dodatkowe pozwolenie na użycie materiału nie jest konieczne.

Pozwolenie musi być udzielone zawsze, gdy:

• utwór był wcześniej publikowany poza Wikipedią i nie jest tam udostępniony na wolnej licencji lub nie można uznać, że jest w domenie publicznej i to nawet wtedy, jeśli dodający jest autorem lub właścicielem majątkowych praw autorskich do tego utworu; jest to związane z tym, że konta wikipedystów nie mogą być „oficjalnie” skojarzone czy przypisane danej osobie; w Wikipedii nie wnika się w tożsamość kryjącą się za kontami;
• gdy utwór umieszcza osoba, która nie jest sama wyłącznym właścicielem majątkowych praw autorskich, gdyż wymagane jest pozwolenie wszystkich właścicieli.

Kto może wydać pozwolenie

Zwykle właścicielem majątkowych praw autorskich jest sam autor lub jego spadkobiercy. Jeśli jednak wykonywał on utwór w ramach stosunku pracy lub przekazał majątkowe prawa autorskie (np. w formie umowy o dzieło), to wówczas właścicielem tych praw staje się inna osoba lub instytucja. W takiej sytuacji autor nie może udzielić prawidłowego pozwolenia, lecz musi się zwrócić z tym do aktualnego właściciela majątkowych praw autorskich.

Gdy właścicielem tym jest osoba prawna (instytucja, urząd), pozwolenie musi wydać człowiek, który ma prawo reprezentować tę osobę prawną. Nikt inny nie może publikować takich materiałów bez otrzymania stosownego pozwolenia od posiadacza majątkowych praw autorskich, nawet sam autor!

Gdy utwór ma kilku autorów i to do nich należą majątkowe prawa autorskie, pozwolenie muszą wydać oni wszyscy. Jeśli prawa majątkowe są podzielone na kilku właścicieli (np. w wyniku postępowania spadkowego lub podziału majątku), pozwolenie również muszą wydać wszyscy współwłaściciele.

Jak uzyskać pozwolenie

Jeżeli jesteś właścicielem majątkowych praw autorskich

Musisz sporządzić stosowne oświadczenie. Przeczytaj poniżej, jaką powinno ono mieć formę oraz gdzie je wysłać.

Jeśli tekst lub pliki zostały przez Ciebie opublikowane w internecie (np. na stronie domowej) i masz możliwość swobodnej edycji takiej strony, najwygodniej będzie, jeśli właśnie na niej zamieścisz warunki wykorzystywania jej treści. Możesz je dodać np. w stopce strony, przy opisie konkretnym materiale lub w jakikolwiek inny, czytelny sposób, umożliwiający stwierdzenie, że materiały publikowane są na konkretnej wolnej licencji. Sprawdź poniżej, jakie licencje są akceptowane w projektach Wikimedia. Nie zapomnij powiadomić nas o tym, że warunki udostępnienia znajdują się na samej stronie lub wskaż to, opisując odpowiednio hasło lub plik na Wikipedii.

Jeżeli nie jesteś właścicielem majątkowych praw autorskich

Musisz zwrócić się o odpowiednie pozwolenie, i to nawet wtedy, gdy jesteś autorem lub współautorem tego utworu. Możesz uczynić to poprzez kontakt e-mailowy, listowny lub poprosić osobiście. Pamiętaj, żeby się upewnić, że swoją prośbę kierujesz do prawidłowych osób lub instytucji - pozwolenia muszą udzielić osoby, które mają prawo dysponować tymi prawami.

By ułatwić kontakt z uprawnionymi, dostępnych jest kilka ogólnych wzorów zapytań o pozwolenie. Wybierz stosowny lub na ich podstawie sporządź swoje zapytanie. Najważniejsze jest wytłumaczenie, które materiały masz na myśli, gdzie będą one opublikowane oraz na czym polega udzielenie pozwolenia na udostępnienie ich na wolnej licencji. W tym ostatnim aspekcie najważniejsze jest podanie warunków danej wolnej licencji (patrz także niżej) i linku do jej pełnej wersji oraz wyraźne zaznaczenie, że jest ona nieodwoływalna oraz że w każdym wypadku dopuszcza się wykorzystywanie oraz modyfikowanie objętych nią materiałów także w celach komercyjnych bez konieczności uzyskiwania dalszych pozwoleń.

Jaką formę powinno mieć pozwolenie

Następnym krokiem jest uzyskanie (lub sporządzenie) pisemnego pozwolenia na wykorzystanie na wolnej licencji. Forma tej zgody może być zależna od tego, czy wydaje ją sam autor, czy też ktoś inny, na kogo zostały przeniesione majątkowe praw autorskie, a także od tego, jakiego rodzaju utworu dotyczy. Dla uproszczenia przyjmijmy, że zgoda jest udzielana na dowolny utwór przez wyłącznego właściciela autorskich praw majątkowych na najczęściej stosowaną w projektach Wikimedia licencję CC-BY-SA 4.0. W innych przypadkach części podkreślone wymagają modyfikacji lub uzupełnienia.

Ważne

Jeśli to nie sam autor jest właścicielem praw majątkowych - konieczne jest też dołączenie informacji, kto jest tym autorem i w jaki sposób doszło do przeniesienia praw majątkowych na aktualnego właściciela praw. (Umowa, dziedziczenie, informacja o pozostawaniu w stosunku pracy).

Forma pozwolenia

To jest przykładowa forma pozwolenia, przy założeniu, że wydają ją osoba będąca właścicielem majątkowych prawa autorskich, ale nie będąca autorem utworu. W takiej zgodzie trzeba koniecznie podać autorów tych utworów i dołączyć w mailu informację w jaki sposób autor przeniósł prawa majątkowe na osobę wydającą zgodę. W przypadku gdy zgodę wydaje sam autor - należy w zgodzie wyraźnie to zaznaczyć i wówczas informacja o formie przeniesienia praw majątkowych jest zbędna. Nazwy utworów zawartych w zgodzie muszą jednoznacznie je definiować. W przypadku tekstów czy plików dostępnych w internecie najprościej wskazać je w formie linku do nich.

Niniejszym zaświadczam, że jestem jedynym właścicielem wyłącznych majątkowych praw autorskich do następujących utworów:

[tu podać ich listę lub nazwę jednego utworu oraz ich autorów]

Wyrażam zgodę na wykorzystanie wspomnianych utworów na zasadach licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, wersja 4.0 ( http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl ).

Jestem świadomy/a, że udostępniając tę pracę na wyżej wspomnianej licencji, zgadzam się na jej komercyjne wykorzystanie i modyfikacje w zależności od potrzeb użytkowników.

Wiem, że autorzy zachowują osobiste prawa autorskie do wspomnianej pracy i że, o ile wyrażają taką wolę, ich autorstwo musi być uznane na zasadach wybranej powyżej licencji. Modyfikacje wprowadzone do pracy nie będą natomiast przypisywane tym autorom.

Jestem świadomy/a, że licencja odnosi się tylko do kwestii prawnoautorskich. Zastrzegam sobie prawo do podjęcia działań w stosunku do osób wykorzystujących ww. utwór/utwory w sposób sugerujący paszkwil czy zniesławienie oraz w przypadkach naruszania przez takie osoby praw osobistych, praw pokrewnych czy ograniczeń związanych ze znakami towarowymi.

Przyjmuję do wiadomości, że wyrażonej niniejszym zgody nie mogę cofnąć i że utwory, na wykorzystanie których wyraziłem/am zgodę, mogą być bezterminowo przechowywane w dowolnej formie elektronicznej w projektach Wikimedia.

DATA, IMIĘ i NAZWISKO WŁAŚCICIELA PRAW AUTORSKICH

Uwagi:

Co zrobić z pozwoleniem

Pozwolenie, niezależnie od kogo pochodzi, należy następnie przesłać na adres e-mail permissions-pl@wikimedia.org. Pozwolenia przesłane na ten adres są objęte tajemnicą korespondencji, dlatego nie musisz obawiać się ujawnienia swojej tożsamości. Są one archiwizowane w systemie VRT. Jest on obsługiwany przez ochotników, których dane osobowe znane są Wikimedia Foundation, i którzy złożyli zobowiązanie do zachowywania tajemnicy korespondencji.

W przypadku pozwoleń uzyskanych od innych osób najlepiej poprosić te osoby, aby samodzielnie wysłały pozwolenie na ww. adres. Pozwolenia z drugiej ręki (np: forward maila, czy wklejenie treści maila do innego maila, czy też stwierdzenie, że się dostało zgodę ustnie) nie są akceptowalne. Jeśli osoba udzielająca zgody nie może sama wysłać maila z tą zgodą bezpośrednio - można też oświadczenie wydrukować, dać do odręcznego podpisu właściwej osobie i przysłać mailem skan tego oświadczenia.

Pamiętaj, żeby pozwolenia wysyłać z oficjalnych, weryfikowalnych adresów mailowych, czyli takich, które umożliwiają identyfikację nadawcy (udzielającego pozwolenia). Może to być na przykład adres e-mail autora tekstu podany na jego oficjalnej stronie www.

Po odebraniu takiego maila osoby obsługujące VRT zweryfikują go i zajmą się dalszymi czynnościami (lub poproszą o dodatkowe informacje). Aby ułatwić pracę innym wikipedystom, oznacz takie hasło na jego stronie dyskusji odpowiednio wypełnionym szablonem {{OTRS wysłany}}. W ten sposób, podczas oczekiwania na załatwienie sprawy pozwolenia ww systemie OTRS, hasło nie powinno zostać oznaczone jako naruszające prawa autorskie. W przypadku plików wysłanych na Commons, oznacz je w Commons szablonem {{subst:OP}}, który podobnie wskazuje, że plik „oczekuje” na weryfikację załączonego doń i wysłanego pozwolenia.

Jak oznaczać materiały, na które uzyskaliśmy pozwolenie

Po wpłynięciu pozwolenia i jego zweryfikowaniu, operatorzy VRT powinni się zająć resztą, wstawiając w odpowiednie miejsce tzw. szablon {{OTRS}}. Jednak niezależnie od tego, wszelkie materiały, których autorem nie jesteś, należy odpowiednio opisać.

Teksty

• W opisie zmian ich pierwszej edycji należy podać ich autora (poza przypadkami, gdy autor wyraził wolę pozostania anonimowym) i źródło z którego pochodzą (np. link do strony www, z której je kopiujesz).

Pliki

• Pliki powinny być opisane na swojej stronie opisu, na której w odpowiednie pola wpiszesz ich autora, źródło oraz warunki udostępnienia (przykład pliku na którego publikację uzyskano pozwolenie).

Pamiętaj, że opisując niepoprawnie lub nie opisując w ogóle materiałów, które nie są twojego autorstwa, nie podając ich autora czy źródła, niezależnie od tego czy masz na ich wykorzystanie pozwolenie czy nie, popełniasz plagiat oraz narażasz się na podejrzenia złamania praw autorskich!