Powiat lubaczowski (II Rzeczpospolita)

Powiat lubaczowski
	powiat
Państwo	Polska
Województwo	lwowskie
Siedziba	Lubaczów
Powierzchnia	1146 km²
Populacja (1931); • liczba ludności	; 87 300
• gęstość	76 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	2
Liczba gmin wiejskich	9
	Położenie na mapie województwa;

Powiat lubaczowski (do 1922 r. powiat cieszanowski) – powiat województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej. Jego siedzibą było miasto Lubaczów.

Powiat powstał 1 stycznia 1923 po przeniesieniu siedziby urzędu starostwa powiatu cieszanowskiego z Cieszanowa do Lubaczowa i zmianie nazwy powiatu na lubaczowski^[1].

Od 1915 r. władze powiatowe urzędowały w Lubaczowie. Oficjalnie siedzibę powiatu przeniesiono z powrotem do Lubaczowa 1 stycznia 1923 roku. Funkcjonował tu starosta, Rada Powiatowa i Wydział Powiatowy. Starosta był urzędnikiem powoływanym przez Ministra Spraw Wewnętrznych, Rada była organem stanowiącym, a Wydział Powiatowy był ciałem zarządzającym. W pierwszych latach niepodległości na czele zarządu gminy Lubaczów stał komisarz rządowy. W roku 1923 w skład zarządu wchodziło 16 członków, w tym: inż. Władysław Ruebenbauer – komisarz rządowy, jego zastępca Stanisław Polechowicz, I asesor Józef Argasiński, II asesor Ignacy Bardach. Byli tu też: naczelnik Sądu Grodzkiego, sędzia Marian Elektorowicz, notariusz Ernest Ganther, ks. Stanisław Sobczyński, proboszcz parafii rzymskokatolickiej i ks. Bazyli Hoszowski, proboszcz greckokatolicki.

15 czerwca 1934 roku z powiatu jaworowskiego wyłączono gminy Budomierz i Hruszów i włączono je do powiatu lubaczowskiego^[2]. Natomiast z powiatu lubaczowskiego wyłączono gminę Lipowiec (z przysiółkami Lindenau i Majdan) włączono je do powiatu jaworowskiego^[2]. Z powiatu lubaczowskiego wyłączono także gminy Wólka Zapałowska i Zapałów oraz przysiółek Ignasze z gminy Stare Sioło, włączając je do powiatu jarosławskiego, natomiast do powiatu lubaczowskiego z powiatu jarosławskiego włączono gminę Nowa Grobla, stanowiącą dotąd enklawę na terenie powiatu lubaczowskiego^[3]. 9 kwietnia 1934 gminę Ostrowiec włączono do Lubaczowa^[4].

Powiat lubaczowski obejmował 66 gmin administracyjnych: 64 gminy typu wiejskiego oraz gminy miejskie Cieszanów i Lubaczów. Do gminy miejskiej w Lubaczowie należało miasto wraz z przysiółkami Bałaje, Hurcze i Mokrzyca. Gminy zarządzane były przez wójtów. W obręb gminy wchodziły gromady na czele z sołtysami. Obszar powiatu obejmował 1146 km², a mieszkało na nim w roku 1931 – 87.300 osób.

1 sierpnia 1934 r. dokonano nowego podziału powiatu na gminy wiejskie^[5].

Po wojnie powiat pozostał w Polsce, oprócz niewielkiej wschodniej części gminy Lisie Jamy z Hruszowem, która została włączona do Ukraińskiej SRR.

Gminy wiejskie w 1934 r.

Miasta

Miejscowości

Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych zostały zmienione nazwy miejscowości z niemieckich na polskie od 11 marca 1939^[6]:

Karolówka (wcześniej Burgau)
Podlesie (wcześniej Reichau)
Dąbków (wcześniej Felsendorf)
Kowalówka (wcześniej Freifeld)

Starostowie

Jan Dychdalewicz (1925)^[7]
Jan Pomiankowski (1926-)^[8]
Stanisław Uzarski (-1927)^[9]
Władysław Błocki (1927-)
dr Stanisław Kaszubski (1929-)^[10]^[11]
Roman Frankiewicz (-1937 †)^[12]
W latach trzydziestych urząd starosty sprawował też Erazm Stefanus^[13]. Lubaczów był też siedzibą Powiatowego Zarządu Drogowego, Komendy Powiatowej Policji Państwowej, Urzędu Skarbowego i Sądu Grodzkiego.

Zastępcy

dr Aleksander Schnitzel (1928-1929)^[14]^[15]
Alfred Rudek (1929-)
Roman Janiszewski (1930-)^[16]
Józef Wolański (1932-)^[17]

Zobacz też

Przypisy

↑ M.P. z 1922 r. nr 282, poz. 204
↑ ^a ^b Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 425
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 424
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 29, poz. 250
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 596
↑ Zmiana niemieckich nazw miejscowości. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 60 z 15 marca 1939.
↑ Przysposobienie Wojskowe na terenie P. K. U. Jarosław. „Ziemia Rzeszowska i Jarosławska”, s. 6, Nr 18 z 1 maja 1925.
↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 3, s. 2, 15 marca 1926.
↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 8, s. 5, 15 sierpnia 1927.
↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 16, s. 194, 20 sierpnia 1929.
↑ Spis urzędników i funkcjonariuszów niższych władz administracji ogólnej Województwa Lwowskiego według stanu z dnia 31 grudnia 1930 r., 1931, s. 14 .
↑ † Roman Frankiewicz starosta lubaczowski. „Wschód”. Nr 53, s. 7, 10 lipca 1937.
↑ Gospodarze wsi Łukawiec założyli cegielnię Kółka Rolniczego. „Wschód”. Nr 92, s. 5, 10 sierpnia 1938.
↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 1, s. 4, 15 maja 1928.
↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 19, s. 235, 20 listopada 1929.
↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 6, s. 129, 5 kwietnia 1930.
↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 15, s. 210, 15 września 1932.

[1] M.P. z 1922 r. nr 282, poz. 204

[:41-2] Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 425

[:40-3] Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 424

[:37-4] Dz.U. z 1934 r. nr 29, poz. 250

[5] Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 596

[6] Zmiana niemieckich nazw miejscowości. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 60 z 15 marca 1939.

[7] Przysposobienie Wojskowe na terenie P. K. U. Jarosław. „Ziemia Rzeszowska i Jarosławska”, s. 6, Nr 18 z 1 maja 1925.

[8] Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 3, s. 2, 15 marca 1926.

[9] Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 8, s. 5, 15 sierpnia 1927.

[10] Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 16, s. 194, 20 sierpnia 1929.

[11] Spis urzędników i funkcjonariuszów niższych władz administracji ogólnej Województwa Lwowskiego według stanu z dnia 31 grudnia 1930 r., 1931, s. 14 .

[12] † Roman Frankiewicz starosta lubaczowski. „Wschód”. Nr 53, s. 7, 10 lipca 1937.

[13] Gospodarze wsi Łukawiec założyli cegielnię Kółka Rolniczego. „Wschód”. Nr 92, s. 5, 10 sierpnia 1938.

[14] Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 1, s. 4, 15 maja 1928.

[15] Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 19, s. 235, 20 listopada 1929.

[16] Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 6, s. 129, 5 kwietnia 1930.

[17] Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 15, s. 210, 15 września 1932.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

Przynależność wojewódzka	woj. lwowskie (1923–39) woj. rzeszowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (← 1923–34 →)	Cieszanów (od 1934) Lubaczów
Miasteczka (← 1923–34)	Cieszanów (→) Lipsko Narol Oleszyce Płazów
Gminy miejskie (← 1923–39 i 1944–75)	Cieszanów Lubaczów
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39, 1944–54 i 1973–75)	Cieszanów Dąbków (1949–54) Dzików Stary (Stary Dzików) Horyniec Lipsko (do 1954) Lisie Jamy* (do 1954) Lubaczów (do 1948 i od 1973) Narol (od 1973) Narol Miasto (do 1954) Oleszyce (do 1954) Oleszyce (od 1973) Oleszyce Stare (1944–54) Płazów (do 1954) Wielkie Oczy (←* od 1944**)
Gromady (1954–72)	Basznia Dolna (1960–72) Bihale (1954–59) Brusno Nowe (1954–59) Cewków (1954–68) Chotylub (1954–59) Dachnów (1954–72) Dąbków (1954–72) Dzików Stary (1954–72) Horyniec (1954–72) Kobylnica Wołoska (1954 → (i~~1961~~)) Krowica Hołodowska (1954–72) Lisie Jamy (1954–72) Lubaczów (1954–60) Lubliniec Nowy (1954–72) Łukawica (1954–72) Łukawiec (1954–68) Młodów (1960–61) Narol (1954–72) Niemstów (1954–59) Oleszyce (1954–72) Oleszyce Stare (1954–61) Płazów (1954–72) Podlesie (1954–60) Ruda Różaniecka (1954–72) Werchrata (1954–72) Wielkie Oczy (1954–72)
Legenda	* do 1939 w powiecie jaworowskim ** częściowo do ZSRR w 1944