Puchar Kazachstanu w piłce nożnej
 2022
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia | |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
28 |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca |
Kajrat Ałmaty (1992) |
| Obecny zwycięzca |
Ordabasy Szymkent (2022) |
| Najwięcej zwycięstw |
Kajrat Ałmaty (10) |
| Strona internetowa | |
Puchar Kazachstanu w piłce nożnej (kaz. Футболдан Қазақстан Кубогы) – cykliczne rozgrywki piłkarskie o charakterze pucharu krajowego w Kazachstanie. Organizowane co sezon przez Kazachski Związek Piłki Nożnej (KFF) i przeznaczone są dla krajowych klubów piłkarskich. Najważniejsze po Priemjer Ligasy piłkarskie rozgrywki w kraju. Triumfator danej edycji Pucharu zyskuje prawo reprezentowania swego kraju w następnej edycji Ligi Konferencji Europy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1948 roku postanowiono zorganizować pierwszy Puchar Kazachskiej SRR wśród drużyn kultury fizycznej (KFK). Drużyny Dinama z Karagandy i Dżambuła dotarły do finału, w którym drużyna Karagandy świętowała zwycięstwo. A przez kolejne trzy lata trofeum honorowe zdobywały drużyny reprezentujące Ministerstwo Spraw Wewnętrznych – z Szymkentu, Dżhambulu i Ałmaty. Dopiero w 1952 roku hegemonię drużyn Dinama przełamał Stroitiel Ust-Kamenogorsk. W 1956 roku turniej nie udało się organizować.
W 1968 roku postanowiono podzielić Puchar Kazachskiej SRR na dwa turnieje – dla KFK[1] i drużyn profesjonalnych[2] (które były dopuszczone do Mistrzostw ZSRR). A po finałach oba puchary trafiły do Celinogradu! Puchar dla drużyn profesjonalnych był również rozgrywany w latach 1969, 1970 i 1973, a potem został zaprzestany. A w 1980 roku też Puchar wśród KFK został zniesiony, jego zastąpił Puchar Kazsowprof.
Po trzech latach przerwy, w 1983 roku został przywrócony Puchar dla drużyn profesjonalnych, który był rozgrywany do 1991 roku.
W 1992 roku rozpoczęły się pierwsze rozgrywki o Puchar Kazachstanu. Zwyciężył klub Kajrat Ałmaty[3]. Od sezonu 1996/97 Puchar rozgrywano systemem jesień-wiosna. W 2001 przywrócono system wiosna-jesień.
Sezon 1996 zakończył się skandalem. Początkowo, mecz finałowy pomiędzy klubami Munajszy Aktau i Jelimaj Semipałatyńsk odbył się 25 listopada 1996 roku w Ałmaty na Stadionie Centralnym. Przed meczem obie drużyny ogłosiły żądanie dymisji prezesa Kazachskiego Związku Piłki Nożnej Kurałbeka Ordabajewa i ostrzegły, że zwycięzca przyjmie puchar tylko w przypadku rezygnacji prezesa. Mecz wygrali piłkarze z Semipałatyńska, którzy zgodnie z obietnicą wrócili do domu bez pucharu. Działania te zostały zinterpretowane jako odmowa udziału w finale, wynik meczu został unieważniony, a 26 kwietnia 1997 roku odbył się nowy finał z udziałem drużyn Kajrat Ałmaty i Wostok Ust-Kamienogorsk, które odpadły w półfinale. Po wygranej 2:0 nowym zwycięzcą został Kajrat.
Format[edytuj | edytuj kod]
Format rozgrywek był wiele razy zmieniany. W rozgrywkach uczestniczą 28 klubów występujących w Mistrzostwach Kazachstanu. Obecnie wszystkie rywalizacje od rundy pierwszej do finału rozgrywane są w jednym meczu (oprócz etapu grupowego, w którym grano systemem każdy z każdym – mecz i rewanż). Zwycięzca kwalifikuje się do dalszych gier, a pokonany odpada z rywalizacji. W wypadku kiedy w regulaminowym czasie gry padł remis zarządza się dogrywkę, a jeśli i ona nie przyniosła rozstrzygnięcia, to dyktowane są rzuty karne. Od sezonu 2021 rozgrywki składają się z 7 etapów: rundy pierwszej, drugiej i trzeciej eliminacyjnej, fazy grupowej, ćwierćfinałów, półfinałów i finału. Mecz finałowy rozgrywany jest na różnych obiektach, choć zazwyczaj był to stadion Astana Arena w Astanie, a wcześniej stadion Centralny w Ałmaty.
Zwycięzcy i finaliści[edytuj | edytuj kod]
Puchar Kazachskiej SRR (1948-1991)[edytuj | edytuj kod]
- Nieoficjalne:
| 1948-1991 | Rozgrywany był Puchar Kazachskiej SRR |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Puchar Kazachstanu[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalne:
Uwagi:
- wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju,
- kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej.
skreślonorozgrywki nieoficjalne.
Statystyki[edytuj | edytuj kod]
Klasyfikacja według klubów[edytuj | edytuj kod]
W dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek Puchar Kazachstanu zdobywało 15 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Kajrat Ałmaty, który zdobył 10 Pucharów.
Stan na 31.12.2022.
10 i więcej Pucharów Kazachstanu| Lp. | Klub | Zdobywca | Finalista | Lata triumfów |
|---|---|---|---|---|
|
| |||
| 1. | Kajrat Ałmaty | 10 | 3 | 1992, 1996, 1999/00, 2001, 2003, 2014, 2015, 2017, 2018, 2021 |
| 2. | FK Astana-1964 | 3 | 2 | 2000/01, 2002, 2005 |
| 3. | FK Astana | 3 | 1 | 2010, 2012, 2016 |
| 4. | Kajsar Kyzyłorda | 2 | 1 | 1998/99, 2019 |
| Ordabasy Szymkent | 2 | 1 | 2011, 2022 | |
| 6. | Irtysz Pawłodar | 1 | 3 | 1997/98 |
| FK Taraz | 1 | 3 | 2004 | |
| FK Atyrau | 1 | 3 | 2009 | |
| Szachtior Karaganda | 1 | 3 | 2013 | |
| 10. | Toboł Kustanaj | 1 | 2 | 2007 |
| FK Aktöbe | 1 | 2 | 2008 | |
| Wostok Ust-Kamienogorsk | 1 | 2 | 1994 | |
| 13. | FK Ałmaty | 1 | 1 | 2006 |
| 14. | Dostyk Ałmaty | 1 | 0 | 1993 |
| Spartak Semej | 1 | 0 | 1995 | |
| 16. | SKIF Ordabasy Szymkent | 0 | 1 | |
| Kyzyłżar Petropawł | 0 | 1 | ||
| Akżajyk Orał | 0 | 1 |
Klasyfikacja według miast[edytuj | edytuj kod]
Siedziby klubów: stan na 31.12.2022.
| Miasto | Liczba tytułów | Drużyny |
|---|---|---|
| Ałmaty | 12 | Kajrat Ałmaty (10), FK Ałmaty (1), Dostyk Ałmaty (1) |
| Astana | 6 | FC Astana (3), FK Astana-64 (3) |
| Kyzyłorda | 2 | Kajsar Kyzyłorda (2) |
| Szymkent | 2 | Ordabasy Szymkent (2) |
| Aktobe | FK Aktöbe (1) | |
| Atyrau | FK Atyrau (1) | |
| Karaganda | Szachtior Karaganda (1) | |
| Kustanaj | Toboł Kustanaj (1) | |
| Pawłodar | Irtysz Pawłodar (1) | |
| Semej | Spartak Semej (1) | |
| Taraz | FK Taraz (1) | |
| Ust-Kamienogorsk | Wostok Ust-Kamienogorsk (1) |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Кубок КазССР среди команд КФК. footballfacts.ru. [dostęp 2022-04-03]. (ros.).
- ↑ Кубок Казахской ССР среди команд мастеров. footballfacts.ru. [dostęp 2022-04-03]. (ros.).
- ↑ Кубок Казахстана 1992. footballfacts.ru. [dostęp 2022-04-03]. (ros.).
- ↑ Po odmowie przyjęcia, finał rozegrany ponownie pomiędzy półfinalistami.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Lista Finałów Pucharu w bazie RSSSF (ang.)
- Puchar Kazachstanu, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2022-04-04].
- Lista Finałów Kazachstanu w bazie League321 (ang.)
- Wyniki meczów Pucharu Kazachstanu w bazie kaz-football.kz (ros.)
| Reprezentacje |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rozgrywki ligowe |
| ||||||
| Rozgrywki pucharowe |
| ||||||
| Rozgrywki młodzieżowe |
| ||||||
| Nagrody i wyróżnienia | |||||||
| Inne |
