Raphicerus

	Raphicerus
	C.H. Smith, 1827
	; Przedstawiciel rodzaju – antylopik zwyczajny (R. campestris)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	Cetartiodactyla
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Rodzina	wołowate
Podrodzina	antylopy
Plemię	Antilopini
Rodzaj	Raphicerus
	Typ nomenklatoryczny
	Cerophorus acuticornis de Blainville, 1816 (= Antilope campestris Thunberg, 1811)
Synonimy
	Calotragus Sundevall, 1846; Rhaphocerus Agassiz, 1846; Pediotragus Fitzinger, 1861; Raphiceros O. Thomas, 1897; Rhaphiceros Lydekker, 1897; Nototragus O. Thomas & Schwann, 1906; Grysbock Knottnerus-Meyer, 1907; Rhaphicerus Lönnberg, 1908;
	Calotragus Sundevall, 1846; Rhaphocerus Agassiz, 1846; Pediotragus Fitzinger, 1861; Raphiceros O. Thomas, 1897; Rhaphiceros Lydekker, 1897; Nototragus O. Thomas & Schwann, 1906; Grysbock Knottnerus-Meyer, 1907; Rhaphicerus Lönnberg, 1908;
Gatunki
	5 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	5 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Raphicerus – rodzaj ssaka z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae). W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” autorzy nadali rodzajowi polską nazwę zwyczajową antylopik, jednak taką samą nazwę nadali także monotypowemu rodzajowi Ammodorcas, obejmującemu gatunek antylopik ogadeński (Ammodorcas clarkei)^[11].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce Południowej i Wschodniej^[12]^[13]^[14].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 65–80 cm, długość ogona 4–8 cm, wysokość w kłębie 45–60 cm, długość ucha 8,3–12 cm, długość tylnej stopy 19,3–26,5 cm; masa ciała 6,4–16 kg^[13].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Raphicerus (Rhaphocerus, Raphiceros, Rhaphiceros, Rhaphicerus): gr. ῥαφις rhaphis, ῥαφιδος rhaphidos „igła”; κερας keras, κερατος keratos „róg”^[15].
Calotragus: gr. καλος kalos „piękny”; τραγος tragos „kozioł”^[16]. Gatunek typowy: Antilope tragulus Lichtenstein, 1812 (= Antilope campestris Thunberg, 1811).
Pediotragus: gr. πεδιον pedion „roślina”, od πεδον pedon „ziemia”, od πους pous, ποδος podos „stopa”; τραγος tragos „kozioł”^[17]. Gatunek typowy: Antilope tragulus Lichtenstein, 1812 (= Antilope campestris Thunberg, 1811).
Nototragus: gr. νοτος notos „południe”^[18]; τραγος tragos „kozioł”^[19]. Gatunek typowy: Antilope melanotis Thunberg, 1811.
Grysbock: afr. grysbok „antylopik zwyczajny”, od niderl. grys „szary”; bok „samiec antylopy, kozioł”^[20]. Gatunek typowy: Antilope melanotis Thunberg, 1811.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[12]^[11]:

Raphicerus melanotis (Thunberg, 1811) – antylopik przylądkowy
Raphicerus sharpei O. Thomas, 1897 – antylopik północny
Raphicerus colonicus O. Thomas & Schwann, 1906
Raphicerus campestris (Thunberg, 1811) – antylopik zwyczajny

Opisano również plioceński, wymarły gatunek^[21]:

Raphicerus paralius Gentry, 1980

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Niepoprawna późniejsza pisownia Raphicerus C.H. Smith, 1827.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Raphicerus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ C.H. Smith: Synopsis of the species of the class Mammalia. W: G. Cuvier & E. Griffith (red.): The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 342. (ang.).
↑ C.J. Sundevall. Methodisk öfversigt af Idislande djuren, Linnes Pecora. „Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. För år 1844, s. 192, 1846. (łac.).
↑ Index universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 321. (łac.).
↑ L.J.F.J.F. Fitzinger. Die Ausbeute der österreichischen Naturforscher an Säugethieren und Reptilien während der Weltumsegelung Sr. Majestät Fregatte Novara. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 42, s. 396, 1861. (niem.).
↑ O. Thomas. On tlie Mammals of Nyasaland : fourth Notice. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1896, s. 796, 1897. (ang.).
↑ R. Lydekker. II. Mammalia. „The Zoological record”. 33, s. 28, 1897. (ang.).
↑ O. Thomas & H. Schwann. [An account of a collection of mammals made by Mr. C. H. B. Grant at Knysna, Cape Colony]. „Abstracts of the Proceedings ofthe Zoological Society of London”. 27, s. 10, 1906. (ang.).
↑ T. Knottnerus-Meyer. Über das Tränenbein der Huftiere. Vergleichend-anatomischer Beitrag zur Systematik der rezenten Ungulata. „Archiv für Naturgeschichte”. 73 (1), s. 55, 1907. (niem.).
↑ A.J.E. Lönnberg: Mammals. W: Y. Sjöstedt (red.): Wissenschaftliche ergebnisse der Schwedischen zoologischen expedition nach dem Kilimandjaro, dem Meru und den umgebenden Massaisteppen Deutsch-Ostafrikas 1905-1906. Stockholm: P. Palmquist, 1908, s. 40. (niem. • ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 179-180. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 625–626. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Raphicerus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-23]. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 601.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 155.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 518.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 147.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 240.
↑ Grysbok. Merriam-Webster. [dostęp 2021-04-29]. (ang.).
↑ A.W. Gentry. Fossil Bovidae (Mammalia) from Langebaanweg, South Africa. „Annals of the South African Museum”. 79, s. 300, 1980. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256. (ang.).

[npp-4] Niepoprawna późniejsza pisownia Raphicerus C.H. Smith, 1827.

[itis-1] Raphicerus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Smith-2] C.H. Smith: Synopsis of the species of the class Mammalia. W: G. Cuvier & E. Griffith (red.): The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 342. (ang.).

[Sundevall-3] C.J. Sundevall. Methodisk öfversigt af Idislande djuren, Linnes Pecora. „Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. För år 1844, s. 192, 1846. (łac.).

[aga-5] Index universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 321. (łac.).

[Fitzinger-6] L.J.F.J.F. Fitzinger. Die Ausbeute der österreichischen Naturforscher an Säugethieren und Reptilien während der Weltumsegelung Sr. Majestät Fregatte Novara. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 42, s. 396, 1861. (niem.).

[tho-7] O. Thomas. On tlie Mammals of Nyasaland : fourth Notice. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1896, s. 796, 1897. (ang.).

[lyd-8] R. Lydekker. II. Mammalia. „The Zoological record”. 33, s. 28, 1897. (ang.).

[Thomas&Schwann-9] O. Thomas & H. Schwann. [An account of a collection of mammals made by Mr. C. H. B. Grant at Knysna, Cape Colony]. „Abstracts of the Proceedings ofthe Zoological Society of London”. 27, s. 10, 1906. (ang.).

[Knottnerus-Meyer-10] T. Knottnerus-Meyer. Über das Tränenbein der Huftiere. Vergleichend-anatomischer Beitrag zur Systematik der rezenten Ungulata. „Archiv für Naturgeschichte”. 73 (1), s. 55, 1907. (niem.).

[lon-11] A.J.E. Lönnberg: Mammals. W: Y. Sjöstedt (red.): Wissenschaftliche ergebnisse der Schwedischen zoologischen expedition nach dem Kilimandjaro, dem Meru und den umgebenden Massaisteppen Deutsch-Ostafrikas 1905-1906. Stockholm: P. Palmquist, 1908, s. 40. (niem. • ang.).

[Cichocki&inni-12] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 179-180. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-13] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Groves&inni-14] C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 625–626. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-15] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Raphicerus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-23]. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792348_601]-16] Palmer 1904 ↓, s. 601.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27791902_155]-17] Palmer 1904 ↓, s. 155.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792265_518]-18] Palmer 1904 ↓, s. 518.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=177_147]-19] Jaeger 1944 ↓, s. 147.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=270_240]-20] Jaeger 1944 ↓, s. 240.

[m-w-21] Grysbok. Merriam-Webster. [dostęp 2021-04-29]. (ang.).

[gen-22] A.W. Gentry. Fossil Bovidae (Mammalia) from Langebaanweg, South Africa. „Annals of the South African Museum”. 79, s. 300, 1980. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]