Ropień mózgu
abscessus cerebri | |
Ropień mózgu u pacjenta z drenem do układu komorowego. | |
Klasyfikacje | |
ICD-10 |
G06.0 |
---|---|
DiseasesDB | |
MedlinePlus | |
MeSH |
Ropień mózgu (łac. abscessus cerebri) spowodowany jest zapaleniem i zbieraniem się zakażonego materiału pochodzącego z ropnia podśluzówkowego, infekcji: zatok, ucha, wyrostka sutkowatego, z narządów wewnętrznych, urazu głowy albo zabiegu chirurgicznego. U małych dzieci ropień mózgu jest zwykle związany z wrodzoną wadą serca. Śmiertelność szacuje się na 5 do 20%.
Objawy
[edytuj | edytuj kod]Związane są ze:
- wzmożonym ciśnieniem śródczaszkowym z powodu przestrzeni zajmowanej przez ropień - ból głowy, wymioty, dezorientacja, śpiączka;
- infekcją – gorączka, zmęczenie;
- uszkodzeniem mózgu – niedowład połowiczy, zaburzenia mowy itp. w zależności od lokalizacji ropnia.
Etiopatogeneza
[edytuj | edytuj kod]Wśród czynników ryzyka powstania ropnia mózgu wymienia się: zapalenie zatok przynosowych, ucha środkowego, wyrostka sutkowatego, infekcje zębopochodne, upośledzoną odporność komórkową, AIDS, infekcyjne zapalenie wsierdzia, urazy czaszki penetrujące do mózgu, zakażenia pooperacyjne, rozstrzenie oskrzeli, ropień płuca, sepsę.
W zależności od punktu wyjścia pierwotnego zakażenia można podejrzewać różne czynniki etiologiczne: paciorkowce tlenowe i beztlenowe, Bacteroides (zapalenie zatok przynosowych, ucha środkowego i wyrostka sutkowatego), Haemophilus, Fusobacterium (zapalenie zatok przynosowych), Enterobacteriaceae (zwłaszcza Proteus), Pseudomonas aeruginosa (zapalenie ucha środkowego i wyrostka sutkowatego), Streptococcus viridans (infekcyjne zapalenie wsierdzia), Staphylococcus aureus (urazy), grzyby – Candida, Cryptococcus neoformans, Aspergillus (upośledzona odporność komórkowa), pierwotniaki – Toxoplasma gondii (AIDS)[1].
Diagnoza
[edytuj | edytuj kod]Stawiana jest w oparciu o tomografię komputerową z kontrastem. Świeże zmiany są trudne do rozróżnienia, lecz po 4-5 dniach zapalenie i martwa zanieczyszczona tkanka jest w otoczce nieprzepuszczalnej dla kontrastu, który gromadzi się dookoła, co daje obraz pierścienia otaczającego ciemniejszy obszar. Nakłucie lędźwiowe jest przeciwwskazane, jak przy innych przestrzennych zmianach w mózgu, ponieważ zmniejszenie objętości płynu mózgowo-rdzeniowego może zmienić ciśnienie śródczaszkowe prowadzące do przemieszczenia się części mózgu (wgłobienie mózgu). Obraz pierścienia widoczny jest także w przypadku krwawienia i niektórych nowotworów, jednak w sytuacji szybkiego pogarszania się stanu chorego z gorączką, zlokalizowanymi dolegliwościami neurologicznymi i objawami zwiększającego się ciśnienia śródczaszkowego, najbardziej prawdopodobny jest ropień.
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]Polega na obniżeniu ciśnienia śródczaszkowego, podawaniu antybiotyków, chirurgicznym usunięciu ropnia i usunięciu pierwotnego źródła zakażenia. Zapalenie opon mózgowych przez Haemophilus influenzae zwykle związane jest z wodniakiem podtwardówkowym (mylonym z ropniem podtwardówkowym), który nie wymaga interwencji chirurgicznej, wystarczają antybiotyki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Szczeklik (red): Choroby wewnętrzne : stan wiedzy na rok 2010. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2010, s. 2170-2171. ISBN 978-83-7430-255-5.