Ryszard Kierczyński

Ryszard Kierczyński
Ryszard Kieliszczyk
	; Ryszard Kierczyński (w 1935)
Imię i nazwisko	Ryszard Kieliszczyk
Data i miejsce urodzenia	3 marca 1902 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	22 lipca 1971 ; Warszawa
Zawód	aktor
Współmałżonek	Maria Garbowska-Kierczyńska
Lata aktywności	1924–1969
	Odznaczenia

Ryszard Kierczyński, właśc. Ryszard Kieliszczyk (ur. 3 marca 1902 w Warszawie, zm. 22 lipca 1971 tamże) – polski aktor teatralny i telewizyjno-filmowy.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Tomasza (zm. 1934), robotnika, i Bronisławy (zm. 1956) Kieliszczyków. Ukończył szkołę średnią w Warszawie w 1919 roku, następnie studiował socjologię w Wolnej Wszechnicy Polskiej. Działał w harcerstwie, będąc drużynowym jednej z drużyn warszawskich^[1]. W czasie studiów działał w Bratniej Pomocy (w 1923 roku był członkiem zarządu BP WWP^[2], a w 1924 roku – prezesem zarządu BP na WWP^[3]), w 1921 roku ochotniczo wyjechał na Górny Śląsk, aby wziąć udział w III powstaniu śląskim^[4].

W 1924 roku wstąpił do Instytutu Reduty i pozostał tam do 1926 roku. W 1925 roku występował ze swym teatrem m.in. w Białymstoku^[5], Wilnie^[6] i w Dyneburgu (wtedy Dźwińsku)^[7]. W sezonie 1926/1927 występował w Teatrze Miejskim w Łodzi.

Od września 1927 roku zaczął używać nazwiska Kierczyński.

W latach 1927–1929 występował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w latach 1929–1931 grał w lwowskim Teatrze Miejskim, a w roku 1931 – w warszawskim Teatrze Melodram, natomiast w latach 1931–1934 w Teatrze Narodowym i Letnim w Warszawie. W latach 1934–1937 występował w Teatrze Polskim w Poznaniu. W sezonie 1937/1938 występował w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, a w sezonie 1938/1939 – znów w Teatrze Polskim w Poznaniu.

W czasie okupacji pracował jako kelner w kawiarni artystycznej „Gospoda Włóczęgów”, brał czynny udział w ruchu konspiracyjnym, występował również w jawnych teatrach w Warszawie: Wesoła Banda (1940–1941), Komedia (1943), Nowe Miniatury (1943)^[8].

Po wojnie w sezonie 1945/1946 ponownie występował w zespole Teatru Nowego w Poznaniu, w latach 1946–1949 – w zespole Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie. W latach 1949–1953 występował w Teatrze Narodowym, 1953 roku w Teatrze Nowej Warszawy, a w sezonie 1953/1954 – w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Potem wrócił do Warszawy i występował w latach 1954–1957 w Teatrze Ateneum, a w 1957 roku ponownie w Teatrze Młodej Warszawy i 1957–1968 w Teatrze Klasycznym. Od 1950 roku występował także w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

19 stycznia 1955 roku na wniosek Ministra Kultury i Sztuki został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej^[9].

Dwukrotnie żonaty z aktorkami. Jego pierwszą była aktorka Zofia Barwińska, drugą – Maria (Marianna) Garbowska. Miał dwoje dzieci.

Zmarł w Warszawie, pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 19E-II-9)^[10].

Ważniejsze role teatralne, filmowe i telewizyjne

Role teatralne

1926–1927 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
- Krzycki w Kościuszce pod Racławicami
- Artur w Damie kameliowej
- Paweł w Simonie
- Mariusz w Murzynie warszawskim
1934–1937 w Teatrze Polskim w Poznaniu
- Topolnicki w Klubie kawalerów
- Seweryn w Panu Damazym
- Orsino w Wieczorze Trzech Króli
po 1945 roku:
- Merrick w Głęboko sięgają korzenie
- Anderson w Roxy
- Bogucki w Pannie Maliczewskej
- Agent w Dziwaku N. Hikmeta
- Wójcik w Maturzystach
- Bankier w Pojedynku J. Galsworthy'ego
- Harrison Howell w Daj buzi, Kate w Teatrze Komedia w Warszawie (w 1957)
- Leonard Clement w Diable na plebanii
- Gingo w Bezimiennej gwieździe
- Komisarz w Ostatniej nocy
- Sędzia w Mieczu Damoklesa
- Lukullus w Tymonie Ateńczyku
- Miernikow w Wassie Żeleznowej
- Doktor w Samuelu Zborowskim J. Słowackiego.

Role filmowe i telewizyjne

w Księżnej Łowickiej (film fabularny, 1932)
rewolucjonista na zebraniu w Córce generała Pankratowa (film fabularny w 1934)
w Maturzystach (spektakl telewizyjny w 1955)
Ojciec Rene w Pod wesołym młynem (spektakl telewizyjny w 1958)
Cotard w Dwóch rurkach z kremem (spetakl telewizyjny w 1958)
w Szpiegu (spektakl telewizyjny w 1959)
w Lokatorach domku z kart (spektakl telewizyjny w 1962)
urzędnik stanu cywilnego w Smarkuli (film fabularny w 1963)
Ojciec w Maturzystach (spektakl telewizyjny w 1964)
Pan Pinchard w Dudku (spektakl telewizyjny w 1964)
w Dokotrze Judymie (spektakl telewizyjnyw 1964)
w Imieninach pana dyrektora (spektakl telewizyjny w 1965)
w Niebezpiecznych ścieżkach (spektakl telewizyjny w 1969)

Przypisy

↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 116 (1921), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 146 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 173 (1924), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 108 (1921), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 204 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 206 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 209 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
↑ U Aktorek [online], uaktorek.dev.com.pl [dostęp 2023-12-15] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Kieliszczyk-Kierczyński Ryszard.
↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-12-15] .

Linki zewnętrzne

Ryszard Kierczyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-12-15] .
Ryszard Kierczyński w bazie Filmweb
Ryszard Kierczyński w bazie filmpolski.pl
Ryszard Kierczyński w bazie IMDb (ang.)

[TP116-1] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 116 (1921), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[TP146-2] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 146 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[TP173-3] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 173 (1924), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[TP108-4] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 108 (1921), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[TP204-5] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 204 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[TP206-6] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 206 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[TP209-7] TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 209 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .

[8] U Aktorek [online], uaktorek.dev.com.pl [dostęp 2023-12-15] .

[9] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Kieliszczyk-Kierczyński Ryszard.

[10] Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-12-15] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]