Samborowice (województwo śląskie)
50°03′28″N 18°07′30″E/50,057778 18,125000| wieś | |
,_kostel_II.jpg) Kościół Świętej Rodziny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
695 |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
47-475[2] |
| Tablice rejestracyjne |
SRC |
| SIMC |
0218970 |
Położenie na mapie gminy Pietrowice Wielkie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu raciborskiego  | |
| 50°03′28″N 18°07′30″E/50,057778 18,125000[1]
| |
Samborowice (krótko po II w. św. Szamarzowice[3], cz. Šamařovice[4], niem. Schammerwitz[5]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Pietrowice Wielkie, na prawym, południowym brzegu Psiny.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Śiammarzowice oraz niemiecką Schammerwitz[6].
Ze względu na polskie pochodzenie w czerwcu 1936 roku nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła nazwę miejscowości na nową, całkowicie niemiecką -Schammerau[5]. Po zakończeniu II wojny światowej polska administracja wprowadziła nazwę zbliżoną do historycznej – Szamarzowice, która w 1946 została zmieniona na ahistoryczną Samborowice[7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Koło wsi stwierdzono ślady osadnictwa neolitycznego, epoki brązu, z której pochodzi duże cmentarzysko obejmujące przeszło 200 mogił oraz osadę celtycką kultury lateńskiej istniejącą tu w III i II w. p.n.e. W pozostałościach osady celtyckiej napotkano m.in. warsztat bursztyniarski[8].
Historycznie miejscowość leży na tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Po raz pierwszy wzmiankowane zostały w 1288, kiedy to należało do wydzielonego w 1269 z czeskiego Margrabstwa Moraw księstwa opawskiego, które co najmniej od końca XV wieku było już uważane za część Górnego Śląska. Od 1308 właścicielami wsi byli joannici z Grobników[9]. Jej mieszkańców posługujących się tradycyjnie gwarami laskimi nazywano Morawcami[4].
Po wojnach śląskich miejscowość znalazła się w granicach Prus. Od 1818 w powiecie raciborskim. Samodzielna parafia św. Rodziny powstała w 1918. Od końca II wojny światowej w granicach Polski. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie katowickim.
Budowa wsi[edytuj | edytuj kod]
Samborowice, jak w wiele innych wsi na Górnym Śląsku, ma zachowane charakterystyczne ślady dawnego układu osadniczego. Do dziś zachował się centralny, wrzecionowato wydłużony plac dawnego nawsia, którego jeden z końców zajmuje kościół[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120564
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1147 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Smolorz D., Kordecki M.: Górny Śląsk. 20 historii z XX wieku. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2012, s. 89-90. ISBN 978-83-60470-29-9.
- ↑ a b Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016.
- ↑ a b Landkreis Ratibor. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 724.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Przemysław Dulęba, Jacek Soida, Samborowice celtycka wieś na Bursztynowym Szlaku, „Archeologia Żywa” (2 (64)), 2017, s. 52–59.
- ↑ Historia parafii.
- ↑ Lipok-Bierwiaczonek Maria: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu.. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 378. ISBN 978-83-60470-41-1.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
Szamarzowice w Raciborskim (Odkrycie starożytnych naczyń glinianych), "Katolik" 1924, R. 57, nr 104, s. 4, za: https://sbc.org.pl/dlibra/publication/47206.
