Przejdź do zawartości

Samborowice (województwo śląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Samborowice
wieś
Ilustracja
Kościół Świętej Rodziny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

raciborski

Gmina

Pietrowice Wielkie

Liczba ludności (2008)

695

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

47-475[2]

Tablice rejestracyjne

SRC

SIMC

0218970

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Samborowice”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Samborowice”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Samborowice”
Położenie na mapie gminy Pietrowice Wielkie
Mapa konturowa gminy Pietrowice Wielkie, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Samborowice”
Ziemia50°03′28″N 18°07′30″E/50,057778 18,125000[1]

Samborowice (krótko po II w. św. Szamarzowice[3], cz. Šamařovice[4], niem. Schammerwitz[5]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Pietrowice Wielkie, na prawym, południowym brzegu Psiny.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Śiammarzowice oraz niemiecką Schammerwitz[6].

Ze względu na polskie pochodzenie w czerwcu 1936 roku nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła nazwę miejscowości na nową, całkowicie niemiecką -Schammerau[5]. Po zakończeniu II wojny światowej polska administracja wprowadziła nazwę zbliżoną do historycznej – Szamarzowice, która w 1946 została zmieniona na ahistoryczną Samborowice[7].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Koło wsi stwierdzono ślady osadnictwa neolitycznego, epoki brązu, z której pochodzi duże cmentarzysko obejmujące przeszło 200 mogił oraz osadę celtycką kultury lateńskiej istniejącą tu w III i II w. p.n.e. W pozostałościach osady celtyckiej napotkano m.in. warsztat bursztyniarski[8].

Historycznie miejscowość leży na tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Po raz pierwszy wzmiankowane zostały w 1288, kiedy to należało do wydzielonego w 1269 z czeskiego Margrabstwa Moraw księstwa opawskiego, które co najmniej od końca XV wieku było już uważane za część Górnego Śląska. Od 1308 właścicielami wsi byli joannici z Grobników[9]. Jej mieszkańców posługujących się tradycyjnie gwarami laskimi nazywano Morawcami[4].

Po wojnach śląskich miejscowość znalazła się w granicach Prus. Od 1818 w powiecie raciborskim. Samodzielna parafia św. Rodziny powstała w 1918. Od końca II wojny światowej w granicach Polski. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie katowickim.

Budowa wsi

[edytuj | edytuj kod]

Samborowice, jak w wiele innych wsi na Górnym Śląsku, ma zachowane charakterystyczne ślady dawnego układu osadniczego. Do dziś zachował się centralny, wrzecionowato wydłużony plac dawnego nawsia, którego jeden z końców zajmuje kościół[10].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120564
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1147 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Smolorz D., Kordecki M.: Górny Śląsk. 20 historii z XX wieku. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2012, s. 89-90. ISBN 978-83-60470-29-9.
  4. a b Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016. 
  5. a b Landkreis Ratibor. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  6. Knie 1830 ↓, s. 724.
  7. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  8. Przemysław Dulęba, Jacek Soida, Samborowice celtycka wieś na Bursztynowym Szlaku, „Archeologia Żywa” (2 (64)), 2017, s. 52–59.
  9. Historia parafii.
  10. Lipok-Bierwiaczonek Maria: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu.. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 378. ISBN 978-83-60470-41-1.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).

Szamarzowice w Raciborskim (Odkrycie starożytnych naczyń glinianych), "Katolik" 1924, R. 57, nr 104, s. 4, za: https://sbc.org.pl/dlibra/publication/47206.