Sarnów (województwo opolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sarnów
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kluczborski

Gmina

Byczyna

Wysokość

183 m n.p.m.

Liczba ludności (1995)

271

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-220[2]

Tablice rejestracyjne

OKL

SIMC

0492530

Położenie na mapie gminy Byczyna
Mapa konturowa gminy Byczyna, na dole znajduje się punkt z opisem „Sarnów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Sarnów”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Sarnów”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sarnów”
Ziemia51°03′44″N 18°12′03″E/51,062222 18,200833[1]
Rzeka Pratwa w Sarnowie k. Byczyny

Sarnów (niem. Sarnau[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Byczyna, nad rzeką Pratwą[4].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Najbliższy przystanek kolejowy znajduje się w Biskupicach (1,5 km). Miejscowość jest położona przy drodze krajowej nr 11 i posiada dobre połączenia autobusowe z Byczyną i Kluczborkiem.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o Sarnowie pochodzą z 1506 r. a jego nazwa pochodzi od przezwiska Sarna; ze względu na bezleśną okolicę wykluczyć należy hipotezę o topograficznym znaczeniu nazwy miejscowości (miejsce gdzie żyją sarny). Dokument z 1506 r. stwierdza, że właścicielem Sarnowa jest Hanusz Ezammer z Kochłowic. Miejscowość rozwinęła się wokół folwarku, który był częścią dóbr kochłowickich.

Dokument z 1700 r. stwierdza, że właścicielem Sarnowa i Kochłowic jest rodzina von Pritzelwitz. Później miejscowość należała kolejno do rodzin von Heydebrand i de Glum. Pod koniec XVIII w. nadano Sarnowowi herb, przedstawiający skierowany w dół lemiesz od pługa. Od 1880 r. w miejscowości istniała spółka cywilna, która założyła w Sarnowie mleczarnię, funkcjonującą tam przez kilkadziesiąt lat. W 1900 r. rząd pruski wykupił w miejscowości majątek o wielkości 164 hm² (ha), który odsprzedał w 1930 r. rodzinie Schmirgel.

30 września 1928 r. do miejscowości włączono obszar dworski Sarnau, a 17 października tego samego roku obszar dworski Eichborn[5].

28 marca 2008 r., uchwałą Rady Miejskiej w Byczynie, Sarnów przystąpił do programu „Odnowa wsi w województwie opolskim”[6].

Liczba mieszkańców[edytuj | edytuj kod]

Rok 1861 1933 1939 1995
Liczba mieszkańców 264 370[7] 339 271[a]

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • W Sarnowie znajduje się dwór, wybudowany na przełomie XVIII i XIX w. przy istniejących już wcześniej w tym miejscu zabudowaniach folwarcznych. Budynek został przebudowany ok. 1913 r. – podniesiono go, zmieniono dach, dostawiono portyk z balkonem w elewacji frontowej i drewnianą werandę z tyłu; w tym okresie właścicielem był Alfred Schmirgel. Po 1945 r. dworek jest własnością prywatną, częściowo użytkowaną przez Spółdzielnię Produkcyjną w Sarnowie[8].
  • Murowana kaplica cmentarna św. Jana Chrzciciela, zbudowana w 1920 r. Inicjatorem budowy był ksiądz Jan Madeja, proboszcz parafii rzymskokatolickiej. Wewnątrz znajduje się m.in. barokowy ołtarz o dekoracji akantowej z początku XVIII w. Kaplica należy do parafii w Krzywiźnie[8]. Obok kaplicy znajduje się cmentarz.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Liczba zamieszkanych domów: 40. Liczba gospodarstw rolnych: 20, o łącznej powierzchni 178 hm²; pozostałe użytki należały do Gospodarstwa Rolnego Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w Byczynie, Zakład w Biskupicach (24 hm²) i Paruszowicach (414 hm²).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120950
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1149 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Miejscowości — Ortschaften. W: Marek J. Battek, Joanna Szczepankiewicz-Battek: Słownik nazewnictwa krajoznawczego. Wyd. 4 (całkowicie zmienione). Wrocław: Silesia SC, 1998, s. 87. ISBN 83-901637-7-2. (pol.).
  4. Sarnów. W: Zbigniew Biliński: Byczyna. Miasto i gmina. Nasza mała ojczyzna. Zarząd Miejski w Byczynie, 1995, s. 45–46. ISBN 83-904638-0-6. (pol.).
  5. Rolf Jehke: Amtsbezirk Bischdorf. 2002-02-13. [dostęp 2011-10-16]. (niem.).
  6. Rada Miejska w Byczynie: Uchwała Nr XXII/141/08 Rady Miejskiej w Byczynie z dnia 28 marca 2008 r.. 2008-03-28. [dostęp 2011-10-16]. (pol.).
  7. Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Kreuzburg. 2006. [dostęp 2011-10-16]. (niem.).
  8. a b Gmina Byczyna — Zabytki Gminy Byczyna. 2011-10-13. [dostęp 2011-10-16]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zbigniew Biliński, Byczyna. Miasto i gmina. Nasza mała ojczyzna, Wiesław Skoczylas (ilustr.), Byczyna: Zarząd Miejski w Byczynie, 1995, ISBN 83-904638-0-6, OCLC 751166055.