Siostry (powieść)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Siostry
The Sisters
Autor

Joseph Conrad

Typ utworu

powieść

Data powstania

1895-1896

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Nowy Jork

Język

angielski

Data wydania

1928

Wydawca

Crosby Gaige

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1967

Wydawca

Państwowy Instytut Wydawniczy

Przekład

Wit Tarnawski

Siostry (ang. The Sisters) – trzecia rozpoczęta i jedyna niedokończona z przyczyn naturalnych[a] powieść Josepha Conrada. Zachowany fragment, liczący około 40 stron maszynopisu i składający się z siedmiu krótkich rozdziałów[1], został opublikowany pośmiertnie w Stanach Zjednoczonych w 1928 z przedmową Forda Madoksa Forda[2]. Polskie tłumaczenie wydał w 1967 Państwowy Instytut Wydawniczy w przekładzie Wita Tarnawskiego z posłowiem Kazimierza Wyki[3].

Historia wydania[edytuj | edytuj kod]

Conrad rozpoczął pisanie Sióstr bezpośrednio po zakończeniu swej drugiej powieści, Wyrzutek, pod koniec 1895. W przeciwieństwie do dwóch pierwszych akcja miała rozgrywać się współcześnie w Europie. Niestety, pisarz nie poradził sobie ze zmianą tematyki i po negatywnej opinii krytyka literackiego Edwarda Garnetta zarzucił ją na zawsze i wrócił do tematyki marynistycznej[4].

Pewne wątki poruszone w Siostrach odnalazły się później w powieści Złota strzała (1919): tu też bohaterkami są dwie siostry Baskijki o takich samych imionach: Rita i Teresa, wychowywane przez surowego wuja[1].

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

W zachowanych fragmentach autor zarysowuje dwa oddzielne wątki: wspomnianych baskijskich sióstr sierot, z których jedną wychowuje w Paryżu wuj; początek zaś to opowieść o młodym malarzu z Rosji, wędrującym po Europie i osiedlającym się w końcu w Paryżu[1].

Recepcja[edytuj | edytuj kod]

Powieść jest mało znana i uznawana za słabą. Krytycy oceniają, że osoba głównego bohatera jest scharakteryzowana ogólnikowo, banalnie, stereotypowo i niewyraźnie[1]. Zdzisław Najder pisze, że język powieści „razi wyszukaną retoryką”[4], a styl jest „wysilony i pełen frazesów”[1]. Albert Guerard uważa, że początek powieści wygląda jak naiwna młodzieńcza autobiografia, i pisarz zarzucił ją oceniwszy jako nieudolną. Z kolei Thomas Moser twierdzi, że Conrad nigdy nie umiał sobie poradzić z opisywaniem tradycyjnie pojmowanej miłości między dwojgiem ludzi z kręgu kultury europejskiej[5]. Natomiast polski krytyk, Kazimierz Wyka w szkicu Wyspa na polskiej zatoce (1965), uznaje powieść za utwór wybitny, wpisujący się w polską tradycję romantyczną. Najder tłumaczy ten dysonans znakomitym przekładem Wita Tarnowskiego, który „jest wyraźnie lepszy od oryginału”[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Najder 2000 ↓, s. 76.
  2. The Sisters / Joseph Conrad ; with an introd. by Ford Madox Ford. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-16]. (pol.).
  3. Siostry / Joseph Conrad ; przeł. Wit Tarnawski ; posł. opatrzył Kazimierz Wyka. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-16]. (pol.).
  4. a b Najder 2000 ↓, s. 75.
  5. Najder 2000 ↓, s. 77.
  6. Najder 2000 ↓, s. 78.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Powieści W zawieszeniu Conrad nie dokończył z powodu śmierci.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zdzisław Najder: Sztuka i wierność. Szkice o twórczości Josepha Conrada. Halina Najder (przekł.). Opole: Uniwersytet Opolski, 2000.