Solid

Solid Fokasa (VII w.) – awers

Solid Fokasa – rewers

Solid (łac. solidus, trwały, całkowity) – wprowadzona w latach 309–311 w zachodniej części cesarstwa rzymskiego przez Konstantyna I, zastępująca aureusa, złota moneta rzymska o masie 4,55 grama (¹/₇₂ funta), bita do XI w. w cesarstwie bizantyjskim, od 1092 r. przekształcona w jednostkę obrachunkową odpowiadającą 24 karatom czystego złota.

Do końca X w. solid był główną monetą handlową Bizancjum, powszechnie nazywany tam nomisma. Znana też w szerszym obiegu jako bizant (lub bezant), moneta ta należała do najważniejszych środków płatniczych Europy i krajów basenu Morza Śródziemnego do połowy XI w.. Najpierw zastąpił ją wartościowszy złoty histamenon, a następnie przeprowadzona przez cesarza Aleksego I Komnena reforma monetarna (1092) wprowadziła hyperpyron jako najważniejszą monetę handlową.

W karolińskiej reformie monetarnej przyjęto solida jako element srebrnego systemu monetarno-obrachunkowego, stosowanego przez całe średniowiecze, a w Anglii pod nazwą szylinga do 1971 r. W systemie karolińskim

1 funt (ok. 408 gramów) = 20 solidom = 240 denarom,

co spowodowało, że w średniowieczu na ziemiach polskich, szczególnie na północy, operowano jednostką solida = 12 denarom. W 1380 r., dzięki Krzyżakom, jednostka obrachunkowa solida przyjęła postać materialną szeląga.

Od nazwy solidus wywodzą się późniejsze nazwy pieniądza: sou, soldo, szyling, szeląg. Od nazwy tej pochodzą również słowa oznaczające żołd i żołnierza: soldier (ang.), soldado (hiszp.), Soldat (niem.), солдат (ros.).

Zobacz też

• semissis