Możnowładztwo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne |
→Zobacz też: drobne redakcyjne |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
* [[magnateria]] |
* [[magnateria]] |
||
* [[Szlachta w Polsce]] |
|||
* [[burżuazja]] |
* [[burżuazja]] |
||
* [[mieszczaństwo]] |
* [[mieszczaństwo]] |
Wersja z 12:29, 18 sie 2011
Możnowładztwo – to górna warstwa społeczna w feudalnym społeczeństwie średniowiecznym (najwyższa warstwa średniowiecznego rycerstwa zajmująca uprzywilejowaną pozycję w państwie). Obejmowała ona posiadaczy największych majątków ziemskich. Możnowładcy posiadali dostęp (często monopol) do najwyższych urzędów państwowych i kościelnych.
- W czasach panowania Władysława Łokietka czołowymi możnowładcami byli kasztelan krakowski Spicymir z Tarnowa (Spytko z Melsztyna) i archidiakon krakowski Jarosław Bogoria (późniejszy arcybiskup gnieźnieński), wojewoda Mikołaj Bogoria.
- W czasach panowania jego syna Kazimierza Wielkiego obok dwóch wyżej wymienionych, czołową rolę pełnili także kanclerze krakowscy Zbigniew ze Szczyrzyca i Janusz Suchywilk oraz Jan z Buska. W latach sześćdziesiątych wzrosła pozycja podkanclerzego Królestwa Jana z Czarnkowa, Spytka II z Melsztyna i Dobiesława Kurozwęckiego, Otton z Pilczy, Dymitr z Goraja.
- W czasach Ludwika Węgierskiego czołową rolę pełnili, obok Dobiesława Kurozwęckiego także Jan Radlica, Sędziwój z Szubina, Domarat z Pierzchna (było to czteroosobowego kolegium, rządzące Polską w imieniu Ludwika Węgierskiego) oraz Zawisza Kurozwęcki, Dymitr z Goraja, Bodzanta (arcybiskup gnieźnieński), Jan Kmita (starosta krakowski).
- W czasach Władysława Jagiełły czołowe role pełnili m.in. Zbigniew Oleśnicki (kardynał), Mikołaj Zaklika z Międzygórza, Mikołaj Lanckoroński z Brzezia,Jakub z Koniecpola, Mikołaj Kurowski, biskup Wojciech Jastrzębiec, Piotr Szafraniec, Jan Szafraniec (biskup), Jan ze Szczekocin, Wincenty Granowski, Sędziwój Ostroróg, Maciej z Łabiszyna, Dymitr z Goraja, Mikołaj Bogoria (kasztelan), Michał Adwaniec z Buczacza, Mikołaj Kornicz Siestrzeniec, Paweł Włodkowic, Jan z Tarnowa, Piotr Kmita (zm. 1409).
- W czasach Kazimierza Jagiellończyka m.in. kardynał Zbigniew Oleśnicki, Jan Taszka Koniecpolski, Jan Gruszczyński, Łukasz I Górka, Jan Kościelecki, Mikołaj Szarlejski, Jakub z Sienna, Jan Rytwiański, Dziersław z Rytwian.