Jakub z Sienna

Jakub z Sienna
prymas Polski i Litwy
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	1413 Sienno
Data i miejsce śmierci	4 października 1480 Łowicz
arcybiskup gnieźnieński, Prymas Polski
Okres sprawowania	1473 – 1480
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	24 listopada 1460
Sakra biskupia	31 maja 1461

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	31 maja 1461
Konsekrator	Jerzy
Współkonsekratorzy	Johannes Fabri Johann Erler
Konsekrowani biskupi Jan Rzeszowski 19 stycznia 1472 Uriel Górka 22 sierpnia 1479
Współkonsekrowani biskupi Paul von Legendorf 21 września 1467

Jakub z Sienna herbu Dębno (ur. 1413 w Siennie, zm. 4 października 1480 w Łowiczu) – biskup krakowski w latach 1461-1463, biskup włocławski od 1464, następnie arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski od 1474.

Życiorys

Syn Dobiesława na Oleśnicy herbu Dębno (zm. 1440) wojewody sandomierskiego i Katarzyny Oleśnickiej, córki Dymitra z Goraja. Bratanek kardynała Zbigniewa Oleśnickiego. Braćmi jego byli:Jan, Dymitr, Mikołaj,Paweł i Andrzej.

Studiował prawo i teologię w Rzymie. Od 1435 był kanonikiem krakowskim, pełnił funkcję sekretarza króla Władysława Warneńczyka, następnie króla Kazimierza Jagiellończyka. Wysyłany w misjach dyplomatycznych w 1442 na Węgry, a w 1448 do Rzymu. Po śmierci kardynała Zbigniewa Oleśnickiego w 1455 wybrany został administratorem diecezji krakowskiej. W 1459 reprezentował króla na kongresie w Mantui gdzie omawiano kwestię zorganizowania ewentualnej krucjaty antytureckiej.

24 listopada 1460 papież Pius II wbrew woli króla Kazimierza Jagiellończyka mianował Jakuba z Sienna biskupem krakowskim, a kapituła krakowska wybrała na to stanowisko Jana Lutkowicza. Kandydatem króla był natomiast Jan Gruszczyński. Nowy biskup przyjął sakrę 31 maja 1461 na zamku w Pińczowie. Konflikt z królem narastał w związku z czym papież Pius II bullą z 2 czerwca 1461 obłożył klątwą wszystkich uniemożliwiających objęcie biskupstwa (w tym i króla) przez Jakuba z Sienna, w odpowiedzi na to król skazał na wygnanie Jakuba i sufragana krakowskiego który udzielił mu sakry biskupiej. Interweniował w tej sprawie jeszcze legat papieski, ale ostatecznie papież 16 stycznia 1462 roku cofnął nominację Jakubowi z Sienna, na co wpływ miało też poparcie króla jakie otrzymał od prymasa i biskupów. W styczniu 1463 na sejmie w Piotrkowie Trybunalskim Jakub ukorzył się przed królem i zrzekł się biskupstwa krakowskiego. Od papieża Piusa II Jakub otrzymał wysokie odszkodowanie, a z woli króla w marcu 1465 otrzymał biskupstwo włocławskie.

W tym samym roku reprezentował króla podczas rozmów z zakonem krzyżackim w Toruniu kończących wojnę trzynastoletnią. Był sygnatariuszem i gwarantem.aktu pokoju toruńskiego 1466 roku. We Włocławku i w Gnieźnie ufundował dębowe stalle oraz bogate sprzęty liturgiczne. Część swojego księgozbioru zapisał w testamencie Akademii Krakowskiej. Pochowany został w katedrze gnieźnieńskiej. Ufundował krzyż na belce tęczowej katedry, istniejący do dnia dzisiejszego.

Bibliografia

• Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem : poczet prymasów Polski. Poznań: Oficyna Wydawnicza G & P, 2000. ISBN 83-7272-017-7.
• Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 276-277. ISBN 83-01-02722-3.

Linki zewnętrzne

• – Krótka biografia prymasa