Sinti

Sinti, także Sinte (l.poj. r.m. Sinto, r.ż. Sintisa) - tradycyjnie wędrowny lud indoeuropejski, pokrewny narodowi romskiemu i wraz z nim określany mianem Cyganów. Sinti, często utożsamiani z Romami z powodu wspólnego języka i podobnych obyczajów, w Niemczech i w Holandii znani są jako Zigeuner, we Włoszech zaś jako Zingari.

Pochodzenie nazwy własnej Sinti (Sinte) nie jest jasne. Być może ma ona związek z imieniem legendarnego przywódcy Sindolo, znanego ze średniowiecznych zapisków, odnoszących się do Romów. Jej pokrewieństwo toponimowi Sindh (prowincja w dzisiejszym Pakistanie) jest również prawdopodobne, gdyż region ten leży w obszarze, na którym zachodził najwcześniejszy etap etnogenezy Romów. Dane językoznawcze zdają się jednakże wskazywać obcy charakter tego etnonimu, który w deklinacji zachowuje się jak inne zapożyczone słowa.

Sinti posługują się dialektem północno-zachodniej gałęzi języka romskiego, w którym można zaobserwować duży wpływ leksykalny i gramatyczny niemczyzny.

Do niedawna Sinti prowadzili wyłącznie wędrowny tryb życia. Dziś jedynie niewielki odsetek pozostał wierny tej tradycji, choć rozumienie zasad romanipen pozostało wśród Sintich bardzo ortodoksyjne. W Niemczech i Austrii pojawili się w średniowieczu. Z czasem rozdzielili się na dwie grupy: Eftavagarja ("Siedem wozów") i Estraxarja ("z Austrii"). Eftavagarja wywędrowali do Francji i tam ulegli asymilacji z miejscowymi Cyganami (Manuszami). Z kolei Estraxarja trafili do Włoch, Chorwacji, Transylwanii, Czech, Słowacji i na Węgry. W miejscu osiedlenia również ulegali asymilacji z pobratymcami lub przybierali nazwy regionalne.

W Polsce istnieje niewielka społeczność Sinti, żyjąca głównie na tzw. Ziemiach Odzyskanych, pochodząca od niemieckich Sinti. Tradycyjnie są oni wyznawcami luteranizmu.

Znani przedstawiciele:

• Karol Parno Gierliński (ur. 1938): artysta-plastyk (rzeźbiarz), pisarz i poeta (piszący w języku romskim oraz polskim), członek zarządu Związku Romów Polskich w Szczecinku
• Bireli Lagrene (ur. 1966): muzyk jazzowy
• Django Reinhardt (1910-1953): muzyk jazzowy
• Franz Schnuckenack Reinhardt (1921-2006): muzyk jazzowy
• Titi Winterstein (współcześnie): muzyk jazzowy
• Josef Erich Zawinul (ur. 1932): muzyk jazzowy

Zobacz też

• język romski
• Romowie
• Romowie w Polsce

Bibliografia

• Jerzy Ficowski, Cyganie polscy, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1953
• Jerzy Ficowski, Cyganie na polskich drogach, Kraków, Wrocław, Wydaw. Literackie, 1986
• Angus M. Fraser, Dzieje Cyganów, Warszawa, Państowy Instytut Wydawniczy, 2001

Linki zewnętrzne

• Rombase - Didactically edited information on Roma, strona cyganologiczna Uniwersytetu w Grazu (en)
• Romani Project Manchester, strona cyganologiczna Uniwersytetu Manchesterskiego (en)