Poemat symfoniczny: Różnice pomiędzy wersjami
Appearance
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.1) (robot dodaje fa:پوئم سمفونیک |
drobne redakcyjne, poprawa linków, uzupełnienia kilku tytułów, zweryfikowałem wg wskazanego źródła |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | '''Poemat symfoniczny''' - instrumentalna [[forma muzyczna]], stworzona przez [[Ferenc Liszt|Liszta]] (pierwszy poemat to ''Co słychać w górach?'' do tekstu [[Victor Hugo|Victora Hugo]]). Dzieło o charakterze [[utwór programowy|programowym]], zwykle sugerowanym już w tytule. Forma nie posiada określonej budowy i jest podporządkowana wymogom fabularnej treści, inspirowanej najczęściej literaturą, rzadziej sztukami plastycznymi{{r|encmuz}}. Wczesne poematy symfoniczne były zazwyczaj jednoczęściowe. |
||
{{Źródła|data=2010-12}} |
|||
⚫ | '''Poemat symfoniczny''' - instrumentalna [[forma muzyczna]], stworzona przez [[Ferenc Liszt|Liszta]] (pierwszy poemat to ''Co słychać w górach?'' do tekstu |
||
Do rozwoju tej formy najbardziej przyczynili się: |
Do rozwoju tej formy najbardziej przyczynili się: |
||
Linia 14: | Linia 13: | ||
** ''Mazepa'' |
** ''Mazepa'' |
||
* [[Camille Saint-Saëns]] |
* [[Camille Saint-Saëns]] |
||
** ''Le Rouet d'Omphale'', op. 31 |
** ''Kołowrotek Omfalii'' (''Le Rouet d'Omphale'')), op. 31 |
||
** '' |
** ''Phaëton'', op. 39 |
||
** ''[[Danse macabre ( |
** ''[[Danse macabre (Saint-Saëns)|Taniec szkieletów]]'' (''Danse macabre''), op. 40 |
||
** ''La Jeunesse d'Hercule'', op. 50 |
** ''La Jeunesse d'Hercule'', op. 50 |
||
* [[Bedřich Smetana]] |
* [[Bedřich Smetana]] |
||
Linia 38: | Linia 37: | ||
** ''[[Kikimora (muzyka)|Kikimora]]'', op. 63 |
** ''[[Kikimora (muzyka)|Kikimora]]'', op. 63 |
||
* [[César Franck]] |
* [[César Franck]] |
||
* |
* [[Ryszard Strauss|Richard Strauss]] |
||
** ''Don Juan'' op. 20 |
** ''Don Juan'' op. 20 |
||
** ''Śmierć i wyzwolenie'' op. 24 |
** ''Śmierć i wyzwolenie'' op. 24 |
||
Linia 58: | Linia 57: | ||
* [[Jean Sibelius]] |
* [[Jean Sibelius]] |
||
** ''En Saga'', op. 9 |
** ''En Saga'', op. 9 |
||
** ''Le Cygne de Tuonela'', op. 22 |
** ''Le Cygne de Tuonela'', op. 22 nr 3 |
||
** ''Finlandia'', op. 26 |
** ''Finlandia'', op. 26 |
||
** '' |
** ''Córka Pohjola'', op. 49 |
||
** '' |
** ''Oceanidy'', op. 73 |
||
* [[Ottorino Respighi]] |
* [[Ottorino Respighi]] |
||
** ''Pini di Roma'' (''Pinie rzymskie'') |
** ''Pini di Roma'' (''Pinie rzymskie'') |
||
** ''Fontane di Roma'' (''Fontanny rzymskie'') |
** ''[[Fontanny rzymskie|Fontane di Roma]]'' (''Fontanny rzymskie'') |
||
** ''Feste Romane'' |
** ''Feste Romane'' |
||
* [[Bolesław Szabelski]] |
* [[Bolesław Szabelski]] |
||
Linia 74: | Linia 73: | ||
** ''Noc na Łysej Górze'' |
** ''Noc na Łysej Górze'' |
||
jak również inni, mniej znani kompozytorzy (np.: [[Arnold Bax]], [[Carl Nielsen]]). |
jak również inni, mniej znani kompozytorzy (np.: [[Arnold Bax]], [[Carl Nielsen]]). |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy-lista|l. kolumn=1|1= |
|||
* <ref name="encmuz">{{Cytuj książkę|inni=Andrzej Chodkowski (red.)|tytuł=Encyklopedia muzyki|wydawca=PWN|miejsce=Warszawa|rok=2005|isbn=8301113901}}</ref> |
|||
}} |
|||
[[Kategoria:Formy muzyczne]] |
[[Kategoria:Formy muzyczne]] |
Wersja z 14:04, 28 maj 2012
Poemat symfoniczny - instrumentalna forma muzyczna, stworzona przez Liszta (pierwszy poemat to Co słychać w górach? do tekstu Victora Hugo). Dzieło o charakterze programowym, zwykle sugerowanym już w tytule. Forma nie posiada określonej budowy i jest podporządkowana wymogom fabularnej treści, inspirowanej najczęściej literaturą, rzadziej sztukami plastycznymi[1]. Wczesne poematy symfoniczne były zazwyczaj jednoczęściowe.
Do rozwoju tej formy najbardziej przyczynili się:
- Ferenc Liszt - jednocześnie twórca gatunku, napisał m.in.:
- Les Preludes (Preludia, wg Medytacji Lamartine'a)
- Tasso, lamento e trionfo (wg Byrona)
- Co słychać w górach
- Orfeusz
- Prometeusz
- Hungaria
- Hamlet
- Bitwa Hunów
- Mazepa
- Camille Saint-Saëns
- Kołowrotek Omfalii (Le Rouet d'Omphale)), op. 31
- Phaëton, op. 39
- Taniec szkieletów (Danse macabre), op. 40
- La Jeunesse d'Hercule, op. 50
- Bedřich Smetana
- cykl 6 poematów symfonicznych Má vlast (Moja ojczyzna), w tym najsłynniejszy Vltava (Wełtawa)
- Antonín Dvořák
- Wodnik op. 107
- Południca op.108
- Złoty kołowrotek op.109
- Leśny gołąb op. 110
- Pieśń bohaterska op. 111
- Zygmunt Noskowski
- Step op. 66
- Piotr Czajkowski
- fantazja symfoniczna Burza, op. 18 - wg Szekspira
- uwertura fantastyczna Romeo i Julia - wg Szekspira
- uwertura Rok 1812, op. 49
- ballada symfoniczna Wojewoda, op. 78 - wg poematu Mickiewicza
- Anatol Ladow
- Baba Jaga, op. 56
- Zaczarowane jezioro, op. 62
- Kikimora, op. 63
- César Franck
- Richard Strauss
- Don Juan op. 20
- Śmierć i wyzwolenie op. 24
- Till Eulenspiegel op. 28
- Also sprach Zarathustra, op. 30 (Tako rzecze Zaratustra)
- Ein Heldenleben, op. 40
- Konstanty Gorski
- Na Olimpie wg noweli Henryka Sienkiewicza
- Zaczarowane koło wg baśni Lucjana Rydla
- Mieczysław Karłowicz
- Powracające fale, op. 9
- Odwieczne pieśni, op. 10
- Rapsodia litewska, op. 11
- Stanisław i Anna Oświecimowie, op. 12 (uwaga - nie Oświęcimowie!!)
- Smutna opowieść, op. 13
- Epizod na maskaradzie, op. 14
- Paul Dukas
- scherzo symfoniczne L'Apprenti sorcier (Uczeń czarnoksiężnika)
- Jean Sibelius
- En Saga, op. 9
- Le Cygne de Tuonela, op. 22 nr 3
- Finlandia, op. 26
- Córka Pohjola, op. 49
- Oceanidy, op. 73
- Ottorino Respighi
- Pini di Roma (Pinie rzymskie)
- Fontane di Roma (Fontanny rzymskie)
- Feste Romane
- Bolesław Szabelski
- Mikołaj Kopernik
- Wojciech Kilar
- Krzesany
- Kościelec 1909
- Modest Musorgski
- Noc na Łysej Górze
jak również inni, mniej znani kompozytorzy (np.: Arnold Bax, Carl Nielsen).
Przypisy
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieencmuz
BŁĄD PRZYPISÓW