Saarbrücken: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m poprawa linków |
m Drobne zmiany. |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
'''Saarbrücken''' ([[język francuski|fr.]] ''Sarrebruck''; [[język luksemburski|luks.]] ''Saarbrécken'') – miasto w [[Niemcy|Niemczech]] nad [[Saara (rzeka)|Saarą]], stolica [[Kraje związkowe Niemiec|kraju związkowego]] (niem. ''Bundesland'') [[Saara]], siedziba związku regionalnego [[związek regionalny Saarbrücken|Saarbrücken]]. Polityczne i kulturalne centrum regionu, główny ośrodek gospodarczy [[Zagłębie Saary|Zagłębia Saary]], wydobycie węgla kamiennego, hutnictwo żelaza, przemysł maszynowy, metalowy, elektrotechniczny, precyzyjny. |
'''Saarbrücken''' ([[język francuski|fr.]] ''Sarrebruck''; [[język luksemburski|luks.]] ''Saarbrécken'') – miasto w [[Niemcy|Niemczech]] nad [[Saara (rzeka)|Saarą]], stolica [[Kraje związkowe Niemiec|kraju związkowego]] (niem. ''Bundesland'') [[Saara]], siedziba związku regionalnego [[związek regionalny Saarbrücken|Saarbrücken]]. Polityczne i kulturalne centrum regionu, główny ośrodek gospodarczy [[Zagłębie Saary|Zagłębia Saary]], wydobycie węgla kamiennego, hutnictwo żelaza, przemysł maszynowy, metalowy, elektrotechniczny, precyzyjny. |
||
Znajdują się tu [[Muzeum Hutnictwa w Saarbrücken|Muzeum Hutnictwa]] i [[Muzeum Przemysłu w Saarbrücken|Muzeum Przemysłu]], lotnisko i [[Uniwersytet Kraju Saary|uniwersytet]]. Obecna aglomeracja powstała w [[1909]] przez połączenie trzech miast: Saarbrücken, St. Johann oraz Malstatt-Burbach i liczy 175 741 mieszkańców (2010), w tym wielu obcokrajowców. |
Znajdują się tu [[Muzeum Hutnictwa w Saarbrücken|Muzeum Hutnictwa]] i [[Muzeum Przemysłu w Saarbrücken|Muzeum Przemysłu]], lotnisko i [[Uniwersytet Kraju Saary|uniwersytet]]. Obecna aglomeracja powstała w [[1909]] r. przez połączenie trzech miast: Saarbrücken, St. Johann oraz Malstatt-Burbach i liczy 175 741 mieszkańców (2010), w tym wielu obcokrajowców. Miasto Saarbrücken graniczy z Francją oraz powiatami. |
||
== Nazwa == |
== Nazwa == |
||
Nazwa Saarbrücken (pierwsza wzmianka jako ''Sarabrucca'') nie pochodzi od mostu (niem. Brücke, Brücken w l.m.) powyżej [[Saara (rzeka)|Saary]], jak mogłoby się wydawać, ponieważ pierwsze wzmianki pochodzą z czasów gdy nie było jeszcze na rzece [[Saara (rzeka)|Saara]] mostu (pierwszy most, Alte Brücke został zbudowany 500 lat po pierwszej wzmiance tej nazwy). W rzeczywistości nazwa pochodzi prawdopodobnie od twierdzy na skale (=Brocken) co dało określenie Sarabrucca. Na tej skale stoi obecnie Zamek |
Nazwa Saarbrücken (pierwsza wzmianka jako ''Sarabrucca'') nie pochodzi od mostu (niem. Brücke, Brücken w l.m.) powyżej [[Saara (rzeka)|Saary]], jak mogłoby się wydawać, ponieważ pierwsze wzmianki pochodzą z czasów gdy nie było jeszcze na rzece [[Saara (rzeka)|Saara]] mostu (pierwszy most, Alte Brücke został zbudowany 500 lat po pierwszej wzmiance tej nazwy). W rzeczywistości nazwa pochodzi prawdopodobnie od twierdzy na skale (=Brocken) co dało określenie Sarabrucca. Na tej skale stoi obecnie Zamek Saarbrücken. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
Miasto po raz pierwszy wspomniane w dokumencie cesarza [[Otton III (cesarz rzymski)|Ottona III]] w roku [[999]] jako zamek królewski "castellum Sarabrucca" nadany biskupstwu [[Metz]]u. Miejscowości najwcześniej wspominane w dokumentach pisanych, a będące obecnie dzielnicami Saarbrücken to: Malstatt ([[960]]) i Dudweiler ([[977]]). Od 1353 roku do czasów Rewolucji Francuskiej miasto było własnością książąt Nassau. Od wyniszczającej Wojny 30-letniej w [[XVII wiek]]u i [[Wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską|wojny Austrii z Francją]] w 1677 roku pod francuską dominacją, co w konsekwencji doprowadziło do włączenia miasta i regionu do [[Francja|Francji]] w latach [[1680]]-[[1697]] w wyniku tzw. [[reuniony|reunionów]]. Od 1741 roku wieku miasto zostało rozbudowane według projektów architekta Stengela. W roku [[1793]] miasto zajęły wojska francuskie i włączono je do Francji na mocy traktatu z Campo Formio w 1797 roku i Luneville w 1801 roku. W 1815 roku miasto zostało włączone do będącej pod kontrolą [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]] – [[Nadrenia|Nadrenii]]. W XIX wieku w okolicach miasta nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu ciężkiego. W 1870 roku w okolicach miasta przebiegały walki między wojskami pruskimi i francuskimi. Od 1 stycznia 1909 połączono miasta Saarbrücken, St.Johann oraz Malstatt-Burbach pod nazwą Saarbrücken. Dawne miasto Saarbrücken jest określane teraz jako Alt-Saarbrücken. Po [[Traktat wersalski| |
Miasto po raz pierwszy wspomniane w dokumencie cesarza [[Otton III (cesarz rzymski)|Ottona III]] w roku [[999]] jako zamek królewski "castellum Sarabrucca" nadany biskupstwu [[Metz]]u. Miejscowości najwcześniej wspominane w dokumentach pisanych, a będące obecnie dzielnicami Saarbrücken to: Malstatt ([[960]]) i Dudweiler ([[977]]). Od 1353 roku do czasów Rewolucji Francuskiej miasto było własnością książąt Nassau. Od wyniszczającej Wojny 30-letniej w [[XVII wiek]]u i [[Wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską|wojny Austrii z Francją]] w 1677 roku pod francuską dominacją, co w konsekwencji doprowadziło do włączenia miasta i regionu do [[Francja|Francji]] w latach [[1680]]-[[1697]] w wyniku tzw. [[reuniony|reunionów]]. Od 1741 roku wieku miasto zostało rozbudowane według projektów architekta Stengela. W roku [[1793]] miasto zajęły wojska francuskie i włączono je do Francji na mocy traktatu z Campo Formio w 1797 roku i Luneville w 1801 roku. W 1815 roku miasto zostało włączone do będącej pod kontrolą [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]] – [[Nadrenia|Nadrenii]]. W XIX wieku w okolicach miasta nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu ciężkiego. W 1870 roku w okolicach miasta przebiegały walki między wojskami pruskimi i francuskimi. Od 1 stycznia 1909 r. połączono miasta Saarbrücken, St.Johann oraz Malstatt-Burbach pod nazwą Saarbrücken. Dawne miasto Saarbrücken jest określane teraz jako Alt-Saarbrücken. Po t[[Traktat wersalski|raktacie wersalskim]] w [[1919]] roku miasto znalazło się pod kontrolą Ligi Narodów a Francja jako rekompensatę zniszczenia własnych kopalń przez Niemców otrzymała w zarząd na 15 lat kopalnie w [[Zagłębie Saary|Zagłębiu Saary]]. W [[1935]] roku odbył się plebiscyt, w którym mieszkańcy w większości opowiedzieli się za przyłączeniem okręgu do Niemiec. W dniu 5 października 1944 roku miasto zostało zbombardowane przez 325 brytyjskich bombowców, w wyniku czego zginęło 361 osób i zniszczono Alt-Saabrucken. Ponowne bombardowanie 274 brytyjskich bombowców nastąpiło 13 stycznia 1945 roku. Wojska USA zajęły miasto 21 marca 1945 roku. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] w [[1945]] roku Saarbrücken znajdowało się we [[Okupacja aliancka Niemiec i Austrii|francuskiej strefie okupacyjnej]], a w [[1947]] roku utworzono [[Protektorat Saary]]. W konsekwencji tej decyzji włączono miasto do francuskiego systemu celno-walutowego oraz wprowadzono przymusową naukę francuskiego w szkołach. W [[1948]] roku władze francuskie założyły w mieście [[Uniwersytet Kraju Saary]] [niem. ''Universität des Saarlandes]''. Polityczne zjednoczenie z Republiką Federalną Niemiec nastąpiło dopiero 1 stycznia [[1957]] roku. W [[2007]] roku rozbudowano dworzec [[Saarbrücken Hauptbahnhof]] dla pociągów [[Intercity-Express]]. |
||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
Wersja z 19:48, 9 wrz 2014
Ratusz miejski | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Zarządzający |
Uwe Conradt↗ | ||||
Powierzchnia |
167,07 km² | ||||
Wysokość |
230 m n.p.m. | ||||
Populacja (31 grudnia 2010) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
06805, 0681, 06893, 06897, 06898 | ||||
Kod pocztowy |
66001-66133 | ||||
Tablice rejestracyjne |
SB | ||||
Położenie na mapie Saary Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie Niemiec Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city} | |||||
Strona internetowa |
Saarbrücken (fr. Sarrebruck; luks. Saarbrécken) – miasto w Niemczech nad Saarą, stolica kraju związkowego (niem. Bundesland) Saara, siedziba związku regionalnego Saarbrücken. Polityczne i kulturalne centrum regionu, główny ośrodek gospodarczy Zagłębia Saary, wydobycie węgla kamiennego, hutnictwo żelaza, przemysł maszynowy, metalowy, elektrotechniczny, precyzyjny.
Znajdują się tu Muzeum Hutnictwa i Muzeum Przemysłu, lotnisko i uniwersytet. Obecna aglomeracja powstała w 1909 r. przez połączenie trzech miast: Saarbrücken, St. Johann oraz Malstatt-Burbach i liczy 175 741 mieszkańców (2010), w tym wielu obcokrajowców. Miasto Saarbrücken graniczy z Francją oraz powiatami.
Nazwa
Nazwa Saarbrücken (pierwsza wzmianka jako Sarabrucca) nie pochodzi od mostu (niem. Brücke, Brücken w l.m.) powyżej Saary, jak mogłoby się wydawać, ponieważ pierwsze wzmianki pochodzą z czasów gdy nie było jeszcze na rzece Saara mostu (pierwszy most, Alte Brücke został zbudowany 500 lat po pierwszej wzmiance tej nazwy). W rzeczywistości nazwa pochodzi prawdopodobnie od twierdzy na skale (=Brocken) co dało określenie Sarabrucca. Na tej skale stoi obecnie Zamek Saarbrücken.
Historia
Miasto po raz pierwszy wspomniane w dokumencie cesarza Ottona III w roku 999 jako zamek królewski "castellum Sarabrucca" nadany biskupstwu Metzu. Miejscowości najwcześniej wspominane w dokumentach pisanych, a będące obecnie dzielnicami Saarbrücken to: Malstatt (960) i Dudweiler (977). Od 1353 roku do czasów Rewolucji Francuskiej miasto było własnością książąt Nassau. Od wyniszczającej Wojny 30-letniej w XVII wieku i wojny Austrii z Francją w 1677 roku pod francuską dominacją, co w konsekwencji doprowadziło do włączenia miasta i regionu do Francji w latach 1680-1697 w wyniku tzw. reunionów. Od 1741 roku wieku miasto zostało rozbudowane według projektów architekta Stengela. W roku 1793 miasto zajęły wojska francuskie i włączono je do Francji na mocy traktatu z Campo Formio w 1797 roku i Luneville w 1801 roku. W 1815 roku miasto zostało włączone do będącej pod kontrolą Królestwa Prus – Nadrenii. W XIX wieku w okolicach miasta nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu ciężkiego. W 1870 roku w okolicach miasta przebiegały walki między wojskami pruskimi i francuskimi. Od 1 stycznia 1909 r. połączono miasta Saarbrücken, St.Johann oraz Malstatt-Burbach pod nazwą Saarbrücken. Dawne miasto Saarbrücken jest określane teraz jako Alt-Saarbrücken. Po traktacie wersalskim w 1919 roku miasto znalazło się pod kontrolą Ligi Narodów a Francja jako rekompensatę zniszczenia własnych kopalń przez Niemców otrzymała w zarząd na 15 lat kopalnie w Zagłębiu Saary. W 1935 roku odbył się plebiscyt, w którym mieszkańcy w większości opowiedzieli się za przyłączeniem okręgu do Niemiec. W dniu 5 października 1944 roku miasto zostało zbombardowane przez 325 brytyjskich bombowców, w wyniku czego zginęło 361 osób i zniszczono Alt-Saabrucken. Ponowne bombardowanie 274 brytyjskich bombowców nastąpiło 13 stycznia 1945 roku. Wojska USA zajęły miasto 21 marca 1945 roku. Po II wojnie światowej w 1945 roku Saarbrücken znajdowało się we francuskiej strefie okupacyjnej, a w 1947 roku utworzono Protektorat Saary. W konsekwencji tej decyzji włączono miasto do francuskiego systemu celno-walutowego oraz wprowadzono przymusową naukę francuskiego w szkołach. W 1948 roku władze francuskie założyły w mieście Uniwersytet Kraju Saary [niem. Universität des Saarlandes]. Polityczne zjednoczenie z Republiką Federalną Niemiec nastąpiło dopiero 1 stycznia 1957 roku. W 2007 roku rozbudowano dworzec Saarbrücken Hauptbahnhof dla pociągów Intercity-Express.
Zabytki
- Most kamienny z 1546 roku (zachowany częściowo)
- Kościół św. Arnuala (Sankt Arnual) w stylu gotyckim, wewnątrz renesansowe nagrobki
- Pałac barokowy Saarbrücker Schloss z XVIII wieku według projektu Friedricha Joachima Stengela. Zbudowany został w miejscu gotyckiego i renesansowego zamku. Pod pałacem znajdują się kazamaty
- Kościół Ludwika (Ludwigskirche) w stylu barokowym z lat 1762-68, proj. Friedrich Joachim Stengel
- Kościół św. Jana (St. Johann) w stylu barokowym
- Rynek dawnego miasta Sankt Johann z barokową fontanną
- Stary ratusz w stylu barokowym w Alt-Saarbrücken
- Nowy ratusz miasta Sankt Johann (Neues Rathaus), proj. Georg Hauberrisser
- willa Obenauer (proj: Peter Behrens)
- komandoria zakonu krzyżackiego pw. św. Elżbiety (Kommende St. Elisabeth)
- teatr miejski z 1937 roku w stylu klasycystycznym
- Plac "Unsichtbaren Mahnmals" z 1993 roku upamiętniający cmentarze żydowskie
- Ruiny zamku Kaninchenberg
- Bergwerksdirektion z lat 1877-1880, proj. Martin Gropius. Obecnie centrum handlowe.
- Dźwig Saarkran (rekonstrukcja z 1991 r.)
- Ambasada francuska z 1952 r., proj. Georges-Henri Pingusson
- Kościół Św. Alberta z 1954 roku, proj. Dominikus Böhm und Gottfried Böhm
Muzea
- Saarland Museum
- Stadtgalerie Saarbrücken – galeria sztuki współczesnej
- Muzeum archeologiczne
- Deutsches Zeitungsmuseum
- Muzeum prehistoryczne
Komunikacja
Przez miasto przebiega linia kolei wysokich prędkości TGV łącząca Paryż i Frankfurt. Znajduje się też w nim Port lotniczy Saarbrücken oraz istnieje połączenie wodne. W okolicy miasta rozpoczyna swój bieg autostrada A6 łącząca się z francuską autostradą A320 oraz autostrada A620.
Słynni mieszkańcy
- Walter Schellenberg – szef wywiadu Sicherheitsdienst
- Claudia Kohde-Kilsch – tenisistka
- Otto Steinert – fotograf
- Sandra Ann Lauer – piosenkarka
Współpraca
Miejscowości partnerskie[1]:
- Chociebuż, Brandenburgia
- Coucy-le-Château-Auffrique, Francja – kontakty utrzymuje dzielnica Altenkessel
- Nantes, Francja
- Saint-Avold, Francja – kontakty utrzymuje dzielnica Dudweiler
- Tbilisi, Gruzja
Sport
- 1. FC Saarbrücken – klub piłkarski