Rezerwat przyrody Rudka Sanatoryjna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 18:39, 25 paź 2017

Rezerwat "Rudka Sanatoryjna" o lokalnej nazwie "Rudka" – rezerwat przyrody^[1] powołany Zarządzeniem Ministra LiPD z dnia 25 sierpnia 1964 r. (MP nr 62, poz. 288) na powierzchni 125,64 ha. Położony jest w gminie Mrozy (powiat miński, woj. mazowieckie), w leśnictwie Pełczanka. Szablon:Rezerwat przyrody infobox

Cel ochrony

Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze względów nau-kowych i dydaktycznych fragmentu lasu mieszanego z udziałem jodły na północno-wschodniej granicy naturalnego jej zasięgu^[2].

Klasyfikacja rezerwatu

obowiązujących kryteriów rozporządzenia Ministra Środowiska z 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody (Dz. U. z 2005 r. Nr 60, poz. 533), pod względem rodzaju, rezerwat Rudka Sanatoryjna jest rezerwatem leśnym (L). Dalej, ze względu na dominujący przedmiot ochrony rezerwat można zaklasyfikować jako: typ – fitocenotyczny (PFi), podtyp – zbiorowisk leśnych (zl). Natomiast ze względu na główny typ ekosystemu, jako rezerwat leśny i borowy (EL), podtyp - lasów nizinnych (lni)^[2].

Walory przyrodnicze

Podstawowym walorem rezerwatu jest fragment lasu z udziałem jodły pospolitej w składzie drzewostanu na siedliskach grądu subkontynentalnego (Tilio-Carpinetum) i kontynentalnego boru mieszanego (Querco-Pinetum). Na uwagę zasługują też wartościowe drzewostany z udziałem wiekowej sosny pospolitej i dębu szypułkowego. Aktualnie udział jodły w drzewostanach rezerwatu jest znikomy – rzadko wchodzi w skład drzewostanów, występując najczęściej pojedynczo lub miejscami osiągając maksymalnie 40%-owy udział w składzie drzewostanów. Rzadko spotykana jest także w niższych warstwach. Na terenie rezerwatu gatunek ten odnawia się stosunkowo słabo, jedynie w niektórych oddziałach leśnych. Brak jest ciągłości pokoleniowej gatunku poprzez brak drugiego piętra i podrostu z udziałem jodły, co może wskazywać, iż siewki jodły przegrywają konkurencję z typowymi gatunkami grądowymi, zwłaszcza z grabem^[2]^[3].

Z grupy gatunków chronionych na terenie rezerwatu wymienić występuje lilia złotogłów (Lilium martagon), liczniej natomiast reprezentowana jest grupa gatunków częściowo chronionych, spośród których na terenie rezerwatu występują: gnieźnik leśny (Neottia nidus-avis), miodownik melisowaty (Mellitis melissophyllum), orlik pospolity (Aquilegia vulgaris), pomocnik baldaszkowaty (Chimaphila umbellata), wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum), widlak goździsty (Lycopodium clavatum), turówka leśna (Hierochloë australis) oraz grupa gatunków rzadkich, do których należą: barwinek pospolity (Vinca minor), przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis), bluszcz pospolity (Hedera helix), łuskiewnik różowy (Lathraea sequamaria), rutewka orlikolistna (Thlictrum aquilegifolium), turzyca orzęsiona (Carex pilosa) i wyka kaszubska (Vicia cassubica)^[3]^[4].

Sanatorium przeciwgruźlicze

W 1899 r. inicjatywa budowy sanatorium w Rudce postawiona przez dr. Teodora Dunina uzyskała pełne poparcie i w 1902 r. na gruntach ofiarowanych przez ks. Stanisława Lubomirskiego przystąpiono do budowy. Uroczyste otwarcie pierwszego skrzydła sanatorium odbyło się 29.11.1908 r. Przez dzisiejsze oddz. 80, 82, 84, 86 przebiegał tramwaj konny dowożący chorych. Torowisko zlikwidowano, a ścieżka z Mrozów do szpitala pozostała. Korzystanie przez ludność z tej ścieżki nie ma wpływu na drzewostany.

W 2011 wznowiono kursowanie tramwaju konnego pomiędzy stacją PKP a dawnym Sanatorium (obecnie Samodzielny Specjalistyczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej im. dr. Teodra Dunina z siedzibą w Rudce).

Zobacz też

Przypisy

↑ Metryka rezerwatu Rudka Sanatoryjna w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska
↑ ^a ^b ^c TomaszT. Figarski TomaszT., PUL dla Nadleśnictwa Mińsk na lata 2016-2025, tom II: Program Ochrony Przyrody, 2016 .
↑ ^a ^b HenrykH. Kot HenrykH., Przyroda województwa siedleckiego, 1995 .
↑ Marek T.M.T. Ciosek Marek T.M.T., KatarzynaK. Piórek KatarzynaK., JanuszJ. Krechowski JanuszJ., Interesujące gatunki roślin naczyniowych rezerwatu jodłowego "Rudka Sanatoryjna", „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, 2006 .

[1] Metryka rezerwatu Rudka Sanatoryjna w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska

[:0-2] TomaszT. Figarski TomaszT., PUL dla Nadleśnictwa Mińsk na lata 2016-2025, tom II: Program Ochrony Przyrody, 2016 .

[:1-3] HenrykH. Kot HenrykH., Przyroda województwa siedleckiego, 1995 .

[4] Marek T.M.T. Ciosek Marek T.M.T., KatarzynaK. Piórek KatarzynaK., JanuszJ. Krechowski JanuszJ., Interesujące gatunki roślin naczyniowych rezerwatu jodłowego "Rudka Sanatoryjna", „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, 2006 .

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+'''Rezerwat "Rudka Sanatoryjna"''' o lokalnej nazwie "'''Rudka'''" – [[rezerwat przyrody]]<ref>[http://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/widok/viewrezerwatprzyrody.jsf?fop=PL.ZIPOP.1393.RP.217 Metryka rezerwatu Rudka Sanatoryjna w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska]</ref> powołany Zarządzeniem Ministra LiPD z dnia [[25 sierpnia]] [[1964]] r. (MP nr 62, poz. 288) na powierzchni 125,64 [[Hektar|ha]]. Położony jest w gminie [[Mrozy (gmina)|Mrozy]] ([[powiat miński]], [[Województwo mazowieckie|woj. mazowieckie]]), w leśnictwie Pełczanka. {{Rezerwat przyrody infobox
-{{Rezerwat przyrody infobox
  | nazwa_rezerwatu=Rudka Sanatoryjna
  |         zdjęcie=
@@ Linia 8: / Linia 8: @@
  |            data=1964-08-25
  |      akt prawny={{Monitor Polski|rok=1964|numer=62|pozycja=288}}
- |    powierzchnia=125,64
+ |    powierzchnia=125,72
  | galeria_commons=
  |kod mapy = Mrozy (gmina)
@@ Linia 18: / Linia 18: @@
  |         sekundE=10
 }}
+== Cel ochrony ==
+Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze względów nau-kowych i dydaktycznych fragmentu lasu mieszanego z udziałem jodły na północno-wschodniej granicy naturalnego jej zasięgu<ref name=":0">{{Cytuj|autor=Tomasz Figarski|tytuł=PUL dla Nadleśnictwa Mińsk na lata 2016-2025, tom II: Program Ochrony Przyrody|data=2016}}</ref>.
-'''Rezerwat "Rudka Sanatoryjna"''' o lokalnej nazwie "'''Rudka'''" – [[rezerwat przyrody]]<ref>[http://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/widok/viewrezerwatprzyrody.jsf?fop=PL.ZIPOP.1393.RP.217 Metryka rezerwatu Rudka Sanatoryjna w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska]</ref> powołany Zarządzeniem Ministra LiPD z dnia [[25 sierpnia]] [[1964]] r. (MP nr 62, poz. 288) na powierzchni 125,64 [[Hektar|ha]]. Położony jest w gminie [[Mrozy (gmina)|Mrozy]], w leśnictwie Pełczanka. Jest to rezerwat częściowy. Według Zarządzenia celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu [[las mieszany|lasu mieszanego]] z udziałem jodły na północno-wschodniej granicy jej naturalnego zasięgu.
 == Klasyfikacja rezerwatu ==
+obowiązujących kryteriów rozporządzenia Ministra Środowiska z 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody (Dz. U. z 2005 r. Nr 60, poz. 533), pod względem rodzaju, rezerwat Rudka Sanatoryjna jest rezerwatem leśnym (L). Dalej, ze względu na dominujący przedmiot ochrony rezerwat można zaklasyfikować jako: typ – fitocenotyczny (PFi), podtyp – zbiorowisk leśnych (zl). Natomiast ze względu na główny typ ekosystemu, jako rezerwat leśny i borowy (EL), podtyp - lasów nizinnych (lni)<ref name=":0" />.
-Według głównego przedmiotu ochrony jest to [[fitocenoza|rezerwat fitocenotyczny]] (Fi) podtypu zbiorowisk leśnych (zl), natomiast według głównego typu środowiska należy do lasów i borów (L) podtypu lasów nizinnych (lni).
 == Walory przyrodnicze ==
+Podstawowym walorem rezerwatu jest fragment lasu z udziałem jodły pospolitej w składzie drzewostanu na siedliskach grądu subkontynentalnego ''(Tilio-Carpinetum)'' i kontynentalnego boru mieszanego ''(Querco-Pinetum)''. Na uwagę zasługują też wartościowe drzewostany z udziałem wiekowej sosny pospolitej i dębu szypułkowego. Aktualnie udział jodły w drzewostanach rezerwatu jest znikomy – rzadko wchodzi w skład drzewostanów, występując najczęściej pojedynczo lub miejscami osiągając maksymalnie 40%-owy udział w składzie drzewostanów. Rzadko spotykana jest także w niższych warstwach. Na terenie rezerwatu gatunek ten odnawia się stosunkowo słabo, jedynie w niektórych oddziałach leśnych. Brak jest ciągłości pokoleniowej gatunku poprzez brak drugiego piętra i podrostu z udziałem jodły, co może wskazywać, iż siewki jodły przegrywają konkurencję z typowymi gatunkami grądowymi, zwłaszcza z grabem<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Cytuj|autor=Henryk Kot|tytuł=Przyroda województwa siedleckiego|data=1995}}</ref>.
-Jest to odznaczający się pięknem fragment lasu z występującą [[jodła pospolita|jodłą pospolitą]] (''Abies alba'') w składzie drzewostanu na siedliskach [[grąd]]u subkontynentalnego i kontynentalnego boru mieszanego. Na uwagę zasługują też wartościowe drzewostany z udziałem starej [[Sosna zwyczajna|sosny pospolitej]] i [[dąb szypułkowy|dębu szypułkowego]]. Spotkać tu można [[pierwiosnek (roślina)|pierwiosnki]] i [[zawilec|zawilce]].
+Z grupy gatunków chronionych na terenie rezerwatu wymienić występuje [[lilia złotogłów]] ''(Lilium martagon)'', liczniej natomiast reprezentowana jest grupa gatunków częściowo chronionych, spośród których na terenie rezerwatu występują: [[gnieźnik leśny]] ''(Neottia nidus-avis)'', [[miodownik melisowaty]] ''(Mellitis melissophyllum)'', [[orlik pospolity]] ''(Aquilegia vulgaris)'', [[Pomocnik baldaszkowy|pomocnik baldaszkowaty]] (''Chimaphila umbellata''), [[wawrzynek wilczełyko]] ''(Daphne mezereum)'', [[Widłak goździsty|widlak goździsty]] ''(Lycopodium clavatum)'', [[turówka leśna]] ''(Hierochloë australis)'' oraz grupa gatunków rzadkich, do których należą: [[barwinek pospolity]] ''(Vinca minor)'', [[przylaszczka pospolita]] (Hepatica nobilis), [[bluszcz pospolity]] (Hedera helix), [[łuskiewnik różowy]] ''(Lathraea sequamaria)'', [[rutewka orlikolistna]] ''(Thlictrum aquilegifolium)'', [[turzyca orzęsiona]] ''(Carex pilosa)'' i [[wyka kaszubska]] ''(Vicia cassubica)''<ref name=":1" /><ref>{{Cytuj|autor=Marek T. Ciosek, Katarzyna Piórek, Janusz Krechowski|tytuł=Interesujące gatunki roślin naczyniowych rezerwatu jodłowego "Rudka Sanatoryjna"|czasopismo=Chrońmy Przyrodę Ojczystą|data=2006}}</ref>''.''
+== Sanatorium przeciwgruźlicze ==
 W 1899 r. inicjatywa budowy sanatorium w [[Rudka (powiat miński)|Rudce]] postawiona przez dr. [[Teodor Dunin|Teodora Dunina]] uzyskała pełne poparcie i w 1902 r. na gruntach ofiarowanych przez ks. [[Stanisław Lubomirski|Stanisława Lubomirskiego]] przystąpiono do budowy. Uroczyste otwarcie pierwszego skrzydła sanatorium odbyło się 29.11.1908 r. Przez dzisiejsze oddz. 80, 82, 84, 86 przebiegał tramwaj konny dowożący chorych. Torowisko zlikwidowano, a ścieżka z Mrozów do szpitala pozostała. Korzystanie przez ludność z tej ścieżki nie ma wpływu na drzewostany.
+W 2011 wznowiono kursowanie [[Tramwaj konny w Mrozach|tramwaju konnego]] pomiędzy stacją PKP a dawnym Sanatorium (obecnie Samodzielny Specjalistyczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej im. dr. Teodra Dunina z siedzibą w Rudce).
-W 2011 [[Tramwaj konny w Mrozach|tramwaj konny]] został reaktywowany.
 == Zobacz też ==
+* [[Rezerwat przyrody Jedlina (województwo mazowieckie)|rezerwat przyrody Jedlina]]
+* [[:Kategoria:Ochrona przyrody w powiecie mińskim|rezerwaty przyrody w powiecie mińskim]]
 * [[Nadleśnictwo Mińsk]]
 * [[Mrozy (gmina)|Gmina Mrozy]]
+* [[powiat miński]]
+== Przypisy ==
-{{przypisy}}
+<references />
 {{DEFAULTSORT:Rudka Sanatoryjna, Rezerwat przyrody}}
 [[Kategoria:Rezerwaty przyrody w gminie Mrozy]]