Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa Męczennika we Wrześni: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Architektura i wyposażenie: drobne merytoryczne
Linia 74: Linia 74:
Zlokalizowany jest w centrum miasta, między ulicą Kościelną, Rzeczną i Jana Pawła II.
Zlokalizowany jest w centrum miasta, między ulicą Kościelną, Rzeczną i Jana Pawła II.


== Architektura i wyposażenie ==
== Architektura ==
Świątynię zbudowano w XV wieku w stylu gotyckim, w formie bazyliki o trzech nawach z [[wieża|wieżą]]. W 1629 roku uszkodził ją pożar. kościół został spalony częściowo podczas Potopu szwedzkiego w 1655 roku w wyniku czego runęła ściana północna nawy głównej, odbudowana w 1672 roku. Konsekrowany ponownie w 1680 roku. W 1709 roku świątynię złupiły wojska szwedzkie. W 1772 roku zawaliły się sklepienia naw bocznych. Z inicjatywy [[Kolator|kolatora]] Marcelego Ponińskiego odbudowę przeprowadził w 1792 roku Jan Binder z [[Kórnik]]a. Obniżono wtedy między innymi nawy boczne i dach nad nawą główną o półtora metra. Zamurowano okno za ołtarzem głównym oraz podwyższono znacznie ławy okienne. Obniżono także wieżę.

W latach 1881-1887 przeprowadzono przebudowę kościoła wg projektu architekta [[Zygmunt Gorgolewski|Zygmunta Gorgolewskiego]], zmieniając głównie detale i dekorację.

== Wnętrze ==
[[Plik:Wrzesnia, kosciol Wniebowziecia NMP 3.jpg|thumb|left|Wnętrze kościoła]]
[[Plik:Wrzesnia, kosciol Wniebowziecia NMP 3.jpg|thumb|left|Wnętrze kościoła]]
Jest to świątynia [[gotyk|gotycka]] z XV wieku, bazylikowa, trójnawowa z [[wieża|wieżą]], spalona w pierwszej wojnie szwedzkiej w 1655, odbudowana 1672, przebudowana 1792 przez Jana Bindera z [[Kórnik]]a. W [[szkarpa]]ch [[wieża|wieży]] wmurowane dwie stare [[chrzcielnica|chrzcielnice]]. W [[nawa]]ch bocznych sklepienia krzyżowe z 1792, w nawie głównej i [[prezbiterium]] [[strop (budownictwo)|strop]] drewniany kasetonowy z 1881. W [[prezbiterium]] malowidła ścienne ze scenami z historii [[Polska|Polski]] pędzla Lwickiego, z końca XIX wieku. W [[kruchta|kruchcie]] pod [[wieża|wieżą]] z gotyckim sklepieniem żebrowym [[witraż]], poświęcony pamięci Dzieci Wrześińskich, w wykonaniu [[Marian Turwid|Mariana Turwida]], poety i [[plastyk]]a. [[Ołtarz]] główny późno[[renesans]]owy, drewniany o bogatej dekoracji snycerskiej, około 1640, z [[obraz]]em Wniebowzięcia Matki Bożej z postacią [[fundator]]a księdza Bielawskiego (1641). W zakończeniu [[ołtarz]]a [[obraz]] Koronacja Matki Bożej, około 1640. W nawie południowej [[obraz]] Świętej Rozalii, warsztat wielkopolski, połowa XVII wieku. W kaplicy cztery portrety trumienne na blasze właścicieli miasta: Aleksandra Ponińskiego (zmarłego w 1633), Adriana Ponińskiego, [[Miecznik (urząd)|miecznika]] poznańskiego (zmarłego w 1678), [[regimentarz]]a konfederacji tarnogrodzkiej Chryzostoma Gniazdowskiego (zmarłego w 1732) i jego małżonki Barbary z Olewińskich (zmarłej w 1724).
W [[szkarpa]]ch [[wieża|wieży]] wmurowane dwie stare [[chrzcielnica|chrzcielnice]]. W [[nawa]]ch bocznych sklepienia krzyżowe z 1792, w nawie głównej i [[prezbiterium]] [[strop (budownictwo)|strop]] drewniany kasetonowy z 1881. W [[prezbiterium]] malowidła ścienne ze scenami z historii [[Polska|Polski]] pędzla Lwickiego, z końca XIX wieku. W [[kruchta|kruchcie]] pod [[wieża|wieżą]] z gotyckim sklepieniem żebrowym [[witraż]], poświęcony pamięci Dzieci Wrześińskich, w wykonaniu [[Marian Turwid|Mariana Turwida]], poety i [[plastyk]]a. [[Ołtarz]] główny późno[[renesans]]owy, drewniany o bogatej dekoracji snycerskiej, około 1640, z [[obraz]]em Wniebowzięcia Matki Bożej z postacią [[fundator]]a księdza Bielawskiego (1641). W zakończeniu [[ołtarz]]a [[obraz]] Koronacja Matki Bożej, około 1640. W nawie południowej [[obraz]] Świętej Rozalii, warsztat wielkopolski, połowa XVII wieku. W kaplicy cztery portrety trumienne na blasze właścicieli miasta: Aleksandra Ponińskiego (zmarłego w 1633), Adriana Ponińskiego, [[Miecznik (urząd)|miecznika]] poznańskiego (zmarłego w 1678), [[regimentarz]]a konfederacji tarnogrodzkiej Chryzostoma Gniazdowskiego (zmarłego w 1732) i jego małżonki Barbary z Olewińskich (zmarłej w 1724).


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 15:14, 5 gru 2016

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa Męczennika
we Wrześni
kościół parafialny
Ilustracja
wrzesińska fara z pomnikiem Jana Pawła II
Państwo

 Polska

Miejscowość

Września

Adres

{{{adres}}}

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa Męczennika we Wrześni

Wezwanie

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Świętego Stanisława Biskupa Męczennika

Położenie na mapie Wrześni
Mapa konturowa Wrześni
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego
Mapa konturowa powiatu wrzesińskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie gminy Września
Mapa konturowa gminy Września
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa Męczennika we Wrześni (fara wrzesińska) – zabytkowy rzymskokatolicki kościół parafialny we Wrześni, w powiecie wrzesińskim, w województwie wielkopolskim.

Zlokalizowany jest w centrum miasta, między ulicą Kościelną, Rzeczną i Jana Pawła II.

Architektura

Świątynię zbudowano w XV wieku w stylu gotyckim, w formie bazyliki o trzech nawach z wieżą. W 1629 roku uszkodził ją pożar. kościół został spalony częściowo podczas Potopu szwedzkiego w 1655 roku w wyniku czego runęła ściana północna nawy głównej, odbudowana w 1672 roku. Konsekrowany ponownie w 1680 roku. W 1709 roku świątynię złupiły wojska szwedzkie. W 1772 roku zawaliły się sklepienia naw bocznych. Z inicjatywy kolatora Marcelego Ponińskiego odbudowę przeprowadził w 1792 roku Jan Binder z Kórnika. Obniżono wtedy między innymi nawy boczne i dach nad nawą główną o półtora metra. Zamurowano okno za ołtarzem głównym oraz podwyższono znacznie ławy okienne. Obniżono także wieżę.

W latach 1881-1887 przeprowadzono przebudowę kościoła wg projektu architekta Zygmunta Gorgolewskiego, zmieniając głównie detale i dekorację.

Wnętrze

Wnętrze kościoła

W szkarpach wieży wmurowane dwie stare chrzcielnice. W nawach bocznych sklepienia krzyżowe z 1792, w nawie głównej i prezbiterium strop drewniany kasetonowy z 1881. W prezbiterium malowidła ścienne ze scenami z historii Polski pędzla Lwickiego, z końca XIX wieku. W kruchcie pod wieżą z gotyckim sklepieniem żebrowym witraż, poświęcony pamięci Dzieci Wrześińskich, w wykonaniu Mariana Turwida, poety i plastyka. Ołtarz główny późnorenesansowy, drewniany o bogatej dekoracji snycerskiej, około 1640, z obrazem Wniebowzięcia Matki Bożej z postacią fundatora księdza Bielawskiego (1641). W zakończeniu ołtarza obraz Koronacja Matki Bożej, około 1640. W nawie południowej obraz Świętej Rozalii, warsztat wielkopolski, połowa XVII wieku. W kaplicy cztery portrety trumienne na blasze właścicieli miasta: Aleksandra Ponińskiego (zmarłego w 1633), Adriana Ponińskiego, miecznika poznańskiego (zmarłego w 1678), regimentarza konfederacji tarnogrodzkiej Chryzostoma Gniazdowskiego (zmarłego w 1732) i jego małżonki Barbary z Olewińskich (zmarłej w 1724).

Bibliografia

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 257 [dostęp 2012-06-22].