1672

Styczeń-marzec – sejm, ostatecznie zerwany, stał się areną walk króla z opozycją. Obóz malkontentów z prymasem Mikołajem Prażmowskim na czele, próbował zmusić Michała Korybuta do abdykacji.
1 lipca – pod pretekstem obrony ojczyzny zawiązała się tajna konfederacja, z prymasem Prażmowskim i hetmanem Sobieskim na czele, mająca na celu obalenie króla i powołanie na tron polski wskazanego przez Ludwika XIV księcia Karola Orleańskiego de Longueville, który tymczasem zginął w walkach francusko-holenderskich^[1].
18 lipca – wojna polsko-turecka: bitwa pod Ładyżynem. Tatarzy i Kozacy Doroszenki pobili jazdę polską.
18 sierpnia – wojna polsko-turecka: rozpoczęło się oblężenie Kamieńca Podolskiego.
27 sierpnia – wojna polsko-turecka: po dziewięciodniowym oblężeniu armia turecka zdobyła Kamieniec Podolski; załoga polska pod dowództwem Mikołaja Potockiego skapitulowała.
20 września – wojna polsko-turecka: rozpoczęło się oblężenie Lwowa.
5-14 października – wojna polsko-turecka: Jan Sobieski poprowadził tzw. wyprawę na czambuły.

Józef Brandt, Walka o sztandar turecki.

5 października – wojna polsko-turecka: rozpoczęła się bitwa pod Krasnobrodem.
6 października – wojna polsko-turecka: Turcy w zamian za spory okup zakończyli oblężenie Lwowa.
7-8 października – wojna polsko-turecka: bitwa pod Niemirowem.
9 października – wojna polsko-turecka: zwycięstwo hetmana Jana Sobieskiego w bitwie pod Komarnem.
16 października – w obronie króla i przeciwko koterii francuskiej zawiązała się konfederacja gołąbska. Marszałkiem sprzysiężenia został Stefan Stanisław Czarniecki.
18 października – podpisano traktat pokojowy z Turcją w Buczaczu. Polska straciła Podole, Bracławszczyznę i część Kijowszczyzny i zobowiązała się do płacenia Turcji corocznego haraczu w wysokości 22 tysięcy dukatów. Kozaczyzna przechodziła pod zwierzchnictwo sułtana.
23 listopada – Jan Sobieski zawiązał konfederację szczebrzeszyńską przeciwko królowi Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu.
16 grudnia – w Nevers we Francji na atak apopleksji zmarł Jan Kazimierz, król polski.
Odnowione zostały traktaty polsko-brandenburskie^[2].

Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]

29 kwietnia – wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską: król Ludwik XIV najechał na Niderlandy.
7 czerwca – wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską: zwycięstwo floty holenderskiej nad francusko-angielską w bitwie pod Solebay.
23 grudnia – włoski astronom Giovanni Cassini odkrył Reę – jeden z księżyców Saturna.

13 lutego – Étienne François Geoffroy, francuski chemik (zm. 1731)
1 maja – Joseph Addison, angielski pisarz i polityk (zm. 1719)
9 czerwca – Piotr I, zwany Wielkim, z dynastii Romanowów, car i cesarz Rosji (zm. 1725)
11 czerwca – Francesco Antonio Bonporti, włoski ksiądz i kompozytor (zm. 1749)

21 stycznia – Adriaen van de Velde, holenderski malarz (ur. 1636)
2 kwietnia:
- Diego Luis de San Vitores, hiszpański jezuita, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1627)
- Piotr Calungsod, filipiński katecheta, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1654)
30 kwietnia – Maria Guyart-Martin, francuska urszulanka, misjonarka, święta katolicka (ur. 1599)
3 maja – Giovanni Battista Gisleni, włoski architekt, scenograf i muzyk doby baroku (ur. 1600)
20 sierpnia – Johan de Witt, niderlandzki polityk, pensjonariusz Holandii (ur. 1625)
15 listopada – Franciscus Sylvius, niderlandzki lekarz i anatom (ur. 1614)
16 grudnia – Jan II Kazimierz, król Polski w latach 1648–1668 (ur. 1609)

↑ Mariusz Trąba, Lech Bielski: Królowie i książęta polscy. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Park, 2003, s. 493-494. ISBN 83-7266-170-7.
↑ Praca zbiorowa: Ilustrowana kronika dziejów Polski. Poznań: Wydawnictwo Publicat, 2007, s. 81. ISBN 978-83-245-1478-6.