Wistycze: Różnice pomiędzy wersjami
52°12′16″N 23°40′55″E/52,204444 23,681944| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: drobne redakcyjne |
→Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Pierwsza znana dziś wzmianka o Wistyczach pochodzi z 1471 roku, gdy właściciel majątku, Jan Nasuta herbu [[Rawicz (herb szlachecki)|Rawicz]], namiestnik podlaski, starosta brzeski ufundował we wsi budowę kościoła{{r|RA}}. Kolejnym dziedzicem był jego zięć [[Jan Jurjewicz Zabrzeziński|Jan Zabrzeziński]] (1437–1508), a następnym – jego zięć [[Jerzy Iwanowicz Ilinicz|Jerzy Ilinicz]] (ok. 1470–1527), [[marszałek nadworny litewski]]. Spadkobierczyni części majątku, córka Jerzego, Jadwiga wyszła za Bazylego Jana Józefowicza-Hlebickiego herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]], wnosząc dobra w wianie do tego małżeństwa. Drugą żoną Bazylego została Anna Kotowicz. Majątek przeszedł na nią, a następnie po jej ślubie w 1546 roku z [[Jerzy Tyszkiewicz Łohojski|Jerzym Tyszkiewiczem]] (1566–1576) – dołączył do dóbr Tyszkiewiczów. W |
Pierwsza znana dziś wzmianka o Wistyczach pochodzi z 1471 roku, gdy właściciel majątku, Jan Nasuta herbu [[Rawicz (herb szlachecki)|Rawicz]], namiestnik podlaski, starosta brzeski ufundował we wsi budowę kościoła{{r|RA}}. Kolejnym dziedzicem był jego zięć [[Jan Jurjewicz Zabrzeziński|Jan Zabrzeziński]] (1437–1508), a następnym – jego zięć [[Jerzy Iwanowicz Ilinicz|Jerzy Ilinicz]] (ok. 1470–1527), [[marszałek nadworny litewski]]. Spadkobierczyni części majątku, córka Jerzego, Jadwiga wyszła za Bazylego Jana Józefowicza-Hlebickiego herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]], wnosząc dobra w wianie do tego małżeństwa. Drugą żoną Bazylego została Anna Kotowicz. Majątek przeszedł na nią, a następnie po jej ślubie w 1546 roku z [[Jerzy Tyszkiewicz Łohojski|Jerzym Tyszkiewiczem]] (1566–1576) – dołączył do dóbr Tyszkiewiczów. W 1605 roku wzmiankowano istnienie drewnianego kościoła katolickiego, w którym od połowy XVI wieku znajdował się obraz Matki Boskiej Wistycka o ponadlokalnym kulcie, w związku z czym miejscowość była ośrodkiem pątniczym. W 1632 roku Wistycze należały do synowej Jerzego, Katarzyny z Siemaszków. Kolejną właścicielką Wistycz była siostra Eustachego, Anna, która wniosła je do majątku jej męża Jana Bohdana Stetkiewicza. |
||
W drugiej połowie XVIII wieku w nieznanych dziś okolicznościach majątek przeszedł na własność [[Paweł Jagmin|Pawła Jagmina]] (1747 – po 1808), od 1794 roku [[Marszałek szlachty|marszałka szlachty]] [[kobryń]]skiej, wiceadministratora dóbr królewskich Ekonomii Brzeskiej w latach 1785–1795. Paweł, będąc bezdzietnym, zapisał Wistycze swojemu bratankowi, Pawłowi Jagminowi (1794–1865). Paweł za karę za wsparcie [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] został zmuszony do sprzedaży 1/7 swojego majątku. Po jego śmierci pozostałe w rodzinie dobra przeszły na jego syna Stanisława (1841 – ok. 1914). Wtedy majątek miał powierzchnię około 582 [[Dziesięcina (miara powierzchni)|dziesięcin]]. Około 1914 roku Wistycze zostały sprzedane Felicji Tyszkiewiczowej, która wkrótce zrujnowane przez wojnę dobra rozparcelowała. |
W drugiej połowie XVIII wieku w nieznanych dziś okolicznościach majątek przeszedł na własność [[Paweł Jagmin|Pawła Jagmina]] (1747 – po 1808), od 1794 roku [[Marszałek szlachty|marszałka szlachty]] [[kobryń]]skiej, wiceadministratora dóbr królewskich Ekonomii Brzeskiej w latach 1785–1795. Paweł, będąc bezdzietnym, zapisał Wistycze swojemu bratankowi, Pawłowi Jagminowi (1794–1865). Paweł za karę za wsparcie [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] został zmuszony do sprzedaży 1/7 swojego majątku. Po jego śmierci pozostałe w rodzinie dobra przeszły na jego syna Stanisława (1841 – ok. 1914). Wtedy majątek miał powierzchnię około 582 [[Dziesięcina (miara powierzchni)|dziesięcin]]. Około 1914 roku Wistycze zostały sprzedane Felicji Tyszkiewiczowej, która wkrótce zrujnowane przez wojnę dobra rozparcelowała. |
||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
Po [[Traktat ryski (1921)|ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku]] Wistycze znalazły się na terenie Polski, w [[Gmina Motykały|gminie Motykały]] w [[Powiat brzeski (nadbużański)|powiecie brzeskim]] [[Województwo poleskie|województwa poleskiego]], od 1945 roku – w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], od 1991 roku – na terenie [[Białoruś|Republiki Białorusi]]. |
Po [[Traktat ryski (1921)|ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku]] Wistycze znalazły się na terenie Polski, w [[Gmina Motykały|gminie Motykały]] w [[Powiat brzeski (nadbużański)|powiecie brzeskim]] [[Województwo poleskie|województwa poleskiego]], od 1945 roku – w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], od 1991 roku – na terenie [[Białoruś|Republiki Białorusi]]. |
||
W 1817 roku kościół był siedzibą parafii{{r|S13}}. Klasztor cystersów spłonął w 1830 roku. W ocalałym klasztornym kościele św. Zofii, który istniał tu do 1832 roku (kiedy został zamknięty z polecenia władz carskich w ramach kar za [[powstanie listopadowe]]{{r|W}}), znajdował się cudowny obraz Bogarodzicy. W 1819 roku modlił się do niej [[Julian Ursyn Niemcewicz]]{{r|F}}. W 1840 roku klasztor został przebudowany i zamieniony na cerkiew prawosławną Podwyższenia Krzyża Świętego, która istnieje do dziś{{r|W}}{{r|RA}}{{r|R}}. W latach 1921–1939 świątynia ponownie funkcjonowała jako kościół katolicki{{r|W}}. Cerkiew znajduje się w ewidencji zabytków historyczno-kulturalnych Białorusi (o nr. 512Г000011). Cudowny obraz w 1938 roku przewieziono do klasztoru cystersów w [[Szczyrzyc]]u{{r|W}}. |
|||
Już w 1889 roku działała tu szkoła podstawowa. Wtedy uczyło się w niej 64 uczniów, w tym 3 dziewczynki. |
Już w 1889 roku działała tu szkoła podstawowa. Wtedy uczyło się w niej 64 uczniów, w tym 3 dziewczynki. |
||
| Linia 46: | Linia 44: | ||
W 1949 roku we wsi uruchomiono [[kołchoz]] im. [[Józef Stalin|Józefa Stalina]], który zmienił nazwę w 1957 roku na „Świt”, w 1969 roku stał się [[sowchoz]]em, a w 2001 roku – komunalnym przedsiębiorstwem ogrodniczym „Świt”. Obecnie we wsi znajduje się sklep, szkoła podstawowa, biblioteka i poczta. |
W 1949 roku we wsi uruchomiono [[kołchoz]] im. [[Józef Stalin|Józefa Stalina]], który zmienił nazwę w 1957 roku na „Świt”, w 1969 roku stał się [[sowchoz]]em, a w 2001 roku – komunalnym przedsiębiorstwem ogrodniczym „Świt”. Obecnie we wsi znajduje się sklep, szkoła podstawowa, biblioteka i poczta. |
||
== Kościół i klasztor cystersów == |
|||
W 1675 roku właściciel majątku, Eustachy Tyszkiewicz, wnuk Katarzyny, [[podkomorzy]] brzeski, zapisał fundację na budowę klasztoru dla [[Cystersi|cystersów]]. Powodem potrzeby wybudowania kościoła był ponadlokalny kult obrazu Matki Boskiej Wistyckiej umieszczonego w drewnianym kościele parafialnym pw. NMP i św. Zofii. W 1678 roku fundację zatwierdził sejm Rzeczpospolitej, a w 1679 roku konfirmował ją król [[Jan III Sobieski]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Wistycze z historii kultury cysterskiej w Wielkim Księstwie Litewskim 1 - PDF Free Download |data dostępu = 2020-01-02 |opublikowany = docplayer.pl |url = https://docplayer.pl/7774686-Wistycze-z-historii-kultury-cysterskiej-w-wielkim-ksiestwie-litewskim-1.html}}</ref>. Przypuszczalnie około roku 1679-1680 rozpoczęto budowę kościoła<ref name=":0" />. W 1700 roku wzmiankowano o częściowo ukończonym kościele, którego plan przypomina plan [[Kościół Matki Bożej Łaskawej i św. Wojciecha w Łowiczu|kościoła pijarów w Łowiczu]]<ref name=":0" />. Przypuszczalnie w projektowaniu barokowego kościoła pracował królewski architekt [[Isidore Affaitati]] lub [[Jan Chrzciciel Ceroni]]<ref>Marcin Zgliński, ''Placówki cysterskie na Polesiu w Wistyczach i Olizarowym Stawie. Zarys historii i problematyki artystycznej'', „Cistercium Mater Nostra. Tradycja–Historia–Kultura” 2011, t. 5, s. 89–124</ref>. Budowa w kolejnych latach postępowała bardzo powoli w związku z niepokojami wojennymi. Z większą energią prace wznowiono po legatach, które przekazał wojski brzeski Kazimierz Wygonowski w 1711 r., [[cześnik]] wołkowyski Leon Bykowski, Marianna Anna Rusiecka w 1720 r.<ref name=":0" /> Klasztor miał trzy parterowe skrzydła i zbudowano go na planie litery U. Prowadziła do niego barokowa brama klasztorna. Murowany kościół ukończono budować około 1748 roku i wtedy też przystąpiono do budowy fasady, którą przypuszczanie zaprojektował [[Józef Fontana III|Józef Fontana (III)]] i ma, poprzez zastosowanie pary kolumn wspierających przerwany fronton, analogie w fasadzie [[Kościół św. Antoniego i klasztor Bernardynów w Witebsku|kościoła bernardynów w Witebsku]] i [[Kościół Matki Bożej Szkaplerznej i klasztor Karmelitów w Białyniczach|karmelitów w Białyniczach]]<ref>W. Boberski, ''Maryjne sanktuarium karmelitów w Białyniczach. Architektura i sztuka białoruskiej Częstochowy'', [w:] Sztuka kresów wschodnich, t. 6, red. A. Betlej, P. Krasny, Kraków 2006, s. 115–116</ref>. Kościół w Wistyczach otrzymał wezwanie NMP, św. Jana Chrzciciela, św. Bernarda i św. Zofii<ref name=":0" />. W połowie XVIII wieku powstał też rokokowy ołtarz główny (obecnie nie istnieje), a pod koniec wieku ambona<ref name=":0" />. W 1801 r. Paweł Jagmin, marszałek kobryński i właściciel dóbr wistyckich potwierdził fundusz i 9 czerwca miała miejsce konsekracja kościoła dokonana przez biskupa sufragana łuckiego [[Adam Kłokocki|Adama Kłokockiego]]. Od 1817 roku kościół był siedzibą parafii{{r|S13}}. W 1819 roku modlił się do niej [[Julian Ursyn Niemcewicz]]{{r|F}}. Około 1830 r. spalił się budynek klasztorny, jednak [[kolator]] Paweł Jagmin zobowiązywał się do przeprowadzenia jego odbudowy. W 1831 roku w klasztorze mieszkał opat Tesselin Biculewicz, jedenastu cystersów i dwóch kartuzów z klasztoru w Berezie Kartuzkiej<ref name=":0" />. W sierpniu 1832 na skutek represji rosyjskich po Powstaniu listopadowym skasowano klasztor cystersów{{r|W}}. Kościół katolicki św. Zofii, w którym znajdował się cudowny obraz Bogarodzicy, władze rosyjskie rozkazały zamknąć w lutym 1834 roku. W 1840 roku kościół zamieniono na cerkiew prawosławną Podwyższenia Krzyża Świętego, która istnieje do dziś{{r|W}}{{r|RA}}{{r|R}}. Barokowe budynki klasztorne popadły w tym czasie w ruinę i w 1904 roku proboszcz prawosławny rozebrał je w celu pozyskania cegły na sprzedaż, poza fragmentem przeznaczonym na szkołę (dawny "dom przeora")<ref name=":0" />. Od 22 maja 1921 świątynia ponownie funkcjonowała jako kościół katolicki, ale nie odtworzono tu parafii i była to filia kościoła w [[Czernawczyce|Czernawczycach]]{{r|W}}. W 1936 roku katolicy otynkowali kościół i naprawili dach<ref name=":0" />. W tym samym roku konwent cystersów w Szczyrzycu podjął uchwałę o konieczności przejęcia swojej dawnej placówki i pozyskania na ten cel środków finansowych ze sprzedaży gruntów klasztornych. W trakcie prowadzonego remontu kościoła opat szczyrzycki w 1938 roku przewiózł obraz Matki Boskiej Wistyckiej do klasztoru cystersów w [[Szczyrzyc]]u{{r|W}}. W 1939 roku Niemcy przekazali świątynię prawosławnym, a w 1945 roku została ona zamknięta przez władze komunistyczne<ref name=":0" />. W 1986 roku otrzymała go cerkiew prawosławna. W 2012 roku splantowano teren wokół kościoła niszcząc pozostałości klasztoru. Cerkiew znajduje się w ewidencji zabytków historyczno-kulturalnych Białorusi (o nr. 512Г000011). |
|||
== Dawny pałac == |
== Dawny pałac == |
||
Wersja z 17:53, 2 sty 2020
.jpg) Kościół cystersów, dziś cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2014) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 162 |
| Kod pocztowy |
225031 |
| Tablice rejestracyjne |
1 |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
| 52°12′16″N 23°40′55″E/52,204444 23,681944
| |
.jpg)
.jpg)
Wistycze (błr. Вістычы; ros. Вистычи, hist. również Wistyce, Wistyca) – agromiasteczko na Białorusi, w rejonie brzeskim obwodu brzeskiego, około 12 km na północ od centrum Brześcia.
Wieś duchowna położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[1].
Historia
Pierwsza znana dziś wzmianka o Wistyczach pochodzi z 1471 roku, gdy właściciel majątku, Jan Nasuta herbu Rawicz, namiestnik podlaski, starosta brzeski ufundował we wsi budowę kościoła[2]. Kolejnym dziedzicem był jego zięć Jan Zabrzeziński (1437–1508), a następnym – jego zięć Jerzy Ilinicz (ok. 1470–1527), marszałek nadworny litewski. Spadkobierczyni części majątku, córka Jerzego, Jadwiga wyszła za Bazylego Jana Józefowicza-Hlebickiego herbu Leliwa, wnosząc dobra w wianie do tego małżeństwa. Drugą żoną Bazylego została Anna Kotowicz. Majątek przeszedł na nią, a następnie po jej ślubie w 1546 roku z Jerzym Tyszkiewiczem (1566–1576) – dołączył do dóbr Tyszkiewiczów. W 1605 roku wzmiankowano istnienie drewnianego kościoła katolickiego, w którym od połowy XVI wieku znajdował się obraz Matki Boskiej Wistycka o ponadlokalnym kulcie, w związku z czym miejscowość była ośrodkiem pątniczym. W 1632 roku Wistycze należały do synowej Jerzego, Katarzyny z Siemaszków. Kolejną właścicielką Wistycz była siostra Eustachego, Anna, która wniosła je do majątku jej męża Jana Bohdana Stetkiewicza.
W drugiej połowie XVIII wieku w nieznanych dziś okolicznościach majątek przeszedł na własność Pawła Jagmina (1747 – po 1808), od 1794 roku marszałka szlachty kobryńskiej, wiceadministratora dóbr królewskich Ekonomii Brzeskiej w latach 1785–1795. Paweł, będąc bezdzietnym, zapisał Wistycze swojemu bratankowi, Pawłowi Jagminowi (1794–1865). Paweł za karę za wsparcie powstania styczniowego został zmuszony do sprzedaży 1/7 swojego majątku. Po jego śmierci pozostałe w rodzinie dobra przeszły na jego syna Stanisława (1841 – ok. 1914). Wtedy majątek miał powierzchnię około 582 dziesięcin. Około 1914 roku Wistycze zostały sprzedane Felicji Tyszkiewiczowej, która wkrótce zrujnowane przez wojnę dobra rozparcelowała.
Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Wistycze, wcześniej należące do województwa brzeskolitewskiego Rzeczypospolitej, znalazły się na terenie guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego. W 1812 roku w pobliżu Wistycz rozegrała się bitwa między wojskami napoleońskimi i rosyjskimi, w której zginęło około dwa tysiące żołnierzy francuskich i tysiąc rosyjskich. Wieś została spalona.
Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Wistycze znalazły się na terenie Polski, w gminie Motykały w powiecie brzeskim województwa poleskiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi.
Już w 1889 roku działała tu szkoła podstawowa. Wtedy uczyło się w niej 64 uczniów, w tym 3 dziewczynki.
We wsi stoi również kolumna, postawiona na cześć Konstytucji 3 maja, wzniesiona w XVIII wieku przez Jagminów. Później, na skutek obaw przed jej zrujnowaniem w czasach powstania miejscowa ludność przemianowała ją na kolumnę na cześć Matki Boskiej [3], a po zdjęciu wieńczącego ją orła, umieszczono na niej marmurową figurę Matki Boskiej, która znajdowała się na kolumnie do 1945 roku [4].
W 1949 roku we wsi uruchomiono kołchoz im. Józefa Stalina, który zmienił nazwę w 1957 roku na „Świt”, w 1969 roku stał się sowchozem, a w 2001 roku – komunalnym przedsiębiorstwem ogrodniczym „Świt”. Obecnie we wsi znajduje się sklep, szkoła podstawowa, biblioteka i poczta.
Kościół i klasztor cystersów
W 1675 roku właściciel majątku, Eustachy Tyszkiewicz, wnuk Katarzyny, podkomorzy brzeski, zapisał fundację na budowę klasztoru dla cystersów. Powodem potrzeby wybudowania kościoła był ponadlokalny kult obrazu Matki Boskiej Wistyckiej umieszczonego w drewnianym kościele parafialnym pw. NMP i św. Zofii. W 1678 roku fundację zatwierdził sejm Rzeczpospolitej, a w 1679 roku konfirmował ją król Jan III Sobieski[5]. Przypuszczalnie około roku 1679-1680 rozpoczęto budowę kościoła[5]. W 1700 roku wzmiankowano o częściowo ukończonym kościele, którego plan przypomina plan kościoła pijarów w Łowiczu[5]. Przypuszczalnie w projektowaniu barokowego kościoła pracował królewski architekt Isidore Affaitati lub Jan Chrzciciel Ceroni[6]. Budowa w kolejnych latach postępowała bardzo powoli w związku z niepokojami wojennymi. Z większą energią prace wznowiono po legatach, które przekazał wojski brzeski Kazimierz Wygonowski w 1711 r., cześnik wołkowyski Leon Bykowski, Marianna Anna Rusiecka w 1720 r.[5] Klasztor miał trzy parterowe skrzydła i zbudowano go na planie litery U. Prowadziła do niego barokowa brama klasztorna. Murowany kościół ukończono budować około 1748 roku i wtedy też przystąpiono do budowy fasady, którą przypuszczanie zaprojektował Józef Fontana (III) i ma, poprzez zastosowanie pary kolumn wspierających przerwany fronton, analogie w fasadzie kościoła bernardynów w Witebsku i karmelitów w Białyniczach[7]. Kościół w Wistyczach otrzymał wezwanie NMP, św. Jana Chrzciciela, św. Bernarda i św. Zofii[5]. W połowie XVIII wieku powstał też rokokowy ołtarz główny (obecnie nie istnieje), a pod koniec wieku ambona[5]. W 1801 r. Paweł Jagmin, marszałek kobryński i właściciel dóbr wistyckich potwierdził fundusz i 9 czerwca miała miejsce konsekracja kościoła dokonana przez biskupa sufragana łuckiego Adama Kłokockiego. Od 1817 roku kościół był siedzibą parafii[8]. W 1819 roku modlił się do niej Julian Ursyn Niemcewicz[9]. Około 1830 r. spalił się budynek klasztorny, jednak kolator Paweł Jagmin zobowiązywał się do przeprowadzenia jego odbudowy. W 1831 roku w klasztorze mieszkał opat Tesselin Biculewicz, jedenastu cystersów i dwóch kartuzów z klasztoru w Berezie Kartuzkiej[5]. W sierpniu 1832 na skutek represji rosyjskich po Powstaniu listopadowym skasowano klasztor cystersów[10]. Kościół katolicki św. Zofii, w którym znajdował się cudowny obraz Bogarodzicy, władze rosyjskie rozkazały zamknąć w lutym 1834 roku. W 1840 roku kościół zamieniono na cerkiew prawosławną Podwyższenia Krzyża Świętego, która istnieje do dziś[10][2][3]. Barokowe budynki klasztorne popadły w tym czasie w ruinę i w 1904 roku proboszcz prawosławny rozebrał je w celu pozyskania cegły na sprzedaż, poza fragmentem przeznaczonym na szkołę (dawny "dom przeora")[5]. Od 22 maja 1921 świątynia ponownie funkcjonowała jako kościół katolicki, ale nie odtworzono tu parafii i była to filia kościoła w Czernawczycach[10]. W 1936 roku katolicy otynkowali kościół i naprawili dach[5]. W tym samym roku konwent cystersów w Szczyrzycu podjął uchwałę o konieczności przejęcia swojej dawnej placówki i pozyskania na ten cel środków finansowych ze sprzedaży gruntów klasztornych. W trakcie prowadzonego remontu kościoła opat szczyrzycki w 1938 roku przewiózł obraz Matki Boskiej Wistyckiej do klasztoru cystersów w Szczyrzycu[10]. W 1939 roku Niemcy przekazali świątynię prawosławnym, a w 1945 roku została ona zamknięta przez władze komunistyczne[5]. W 1986 roku otrzymała go cerkiew prawosławna. W 2012 roku splantowano teren wokół kościoła niszcząc pozostałości klasztoru. Cerkiew znajduje się w ewidencji zabytków historyczno-kulturalnych Białorusi (o nr. 512Г000011).
Dawny pałac
Prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku Paweł Jagmin wzniósł tu klasycystyczny pałac zaprojektowany przez Franciszka Jaszczołda. Był to parterowy, w środkowej części piętrowy, z bardzo wysokimi suterenami, wybudowany na planie prostokąta budynek. Po obu stronach (frontowej i ogrodowej) miał duże portyki, każdy z dwiema parami kolumn w wielkim porządku wspierających schodkowe szczyty. Pałac po 1920 roku był całkowicie zdewastowany i niezamieszkały. Po jego rozebraniu część stałego wyposażenia, np. piece zostały przeniesione do Muzeum Narodowego w Warszawie[2].
Niedaleko rezydencji znajdowała się neobarokowa kaplica grobowa Jagminów.
Zachowały się resztki parku, które w 2000 roku miały powierzchnię około 3 ha. W 2000 roku odremontowano bramę wjazdową do parku[11].
Majątek w Wistyczach jest opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[2].
Przypisy
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 106.
- ↑ a b c d Wistycze, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 150–154, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ a b Wistycze na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-09–12].
- ↑ Вистычи na stronie Atlas Białorusi. [dostęp 2015-09-12].
- ↑ a b c d e f g h i j Wistycze z historii kultury cysterskiej w Wielkim Księstwie Litewskim 1 - PDF Free Download [online], docplayer.pl [dostęp 2020-01-02].
- ↑ Marcin Zgliński, Placówki cysterskie na Polesiu w Wistyczach i Olizarowym Stawie. Zarys historii i problematyki artystycznej, „Cistercium Mater Nostra. Tradycja–Historia–Kultura” 2011, t. 5, s. 89–124
- ↑ W. Boberski, Maryjne sanktuarium karmelitów w Białyniczach. Architektura i sztuka białoruskiej Częstochowy, [w:] Sztuka kresów wschodnich, t. 6, red. A. Betlej, P. Krasny, Kraków 2006, s. 115–116
- ↑ Wistyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 618.
- ↑ Вистычи. W: Анатолий Тарасович Федорук: Старинные усадьбы Берестейщины. Mińsk: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2004, s. 379–384. ISBN 985-11-0305-5. [dostęp 2015-09-12]. (ros.).
- ↑ a b c d Marcin Zgliński: Wistycze – z historii kultury cysterskiej w Wielkim Księstwie Litewskim. 2014. [dostęp 2015-09-12].
- ↑ Вістычы, Wistycze, Вистычи. W: Леанід Міхайлавіч Несцярчук: Замкі, палацы, паркі Берасцейшчыны. Mińsk: БЕЛТА, 2002, s. 47–48. ISBN 985-6302-37-4. [dostęp 2015-09-12]. (biał.).
Linki zewnętrzne
- Wistyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 618.
- Wistyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 691.