Leszek Czechowski: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy, kat.
Emoraw1975 (dyskusja | edycje)
266 edycji
m dod informacje o rodzinie
Znacznik: Wycofane
Linia 36: Linia 36:
|wikicytaty =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Leszek Czechowski''' (ur. [[1950]]) – polski [[Geofizyka|geofizyk]], profesor nauk o Ziemi.
'''Leszek Czechowski''' (ur. [[1950]]) – polski [[Geofizyka|geofizyk]].


Od 1973 pracował w [[Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego|Instytucie Geofizyki]] Wydziału Fizyki [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. W latach 2013–2020 pełnił funkcję kierownika Zakładu Fizyki Litosfery<ref name="historia">{{Cytuj | autor = Dąbrówka Stępniewska, Szymon Malinowski | tytuł = Od jądra ziemi do gwiazd. Krótka historia Instytutu Geofizyki FUW | url = https://www.igf.fuw.edu.pl/m/documents/ff/8b/ff8b690a-750a-48c7-a4b1-0bb99c5b082f/od_jadra_ziemi_do_gwiazd_dstepniewska_sz_malinowski_igf_fuw_warszawa_2021.pdf | opublikowany = Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego | język = pl | archiwum = http://web.archive.org/web/20220817225156/https://igf.fuw.edu.pl/m/documents/ff/8b/ff8b690a-750a-48c7-a4b1-0bb99c5b082f/od_jadra_ziemi_do_gwiazd_dstepniewska_sz_malinowski_igf_fuw_warszawa_2021.pdf | zarchiwizowano = 2022-08-17}}</ref>.
Od 1973 pracował w [[Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego|Instytucie Geofizyki]] Wydziału Fizyki [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. W latach 2013–2020 pełnił funkcję kierownika Zakładu Fizyki Litosfery<ref name="historia">{{Cytuj | autor = Dąbrówka Stępniewska, Szymon Malinowski | tytuł = Od jądra ziemi do gwiazd. Krótka historia Instytutu Geofizyki FUW | url = https://www.igf.fuw.edu.pl/m/documents/ff/8b/ff8b690a-750a-48c7-a4b1-0bb99c5b082f/od_jadra_ziemi_do_gwiazd_dstepniewska_sz_malinowski_igf_fuw_warszawa_2021.pdf | opublikowany = Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego | język = pl | archiwum = http://web.archive.org/web/20220817225156/https://igf.fuw.edu.pl/m/documents/ff/8b/ff8b690a-750a-48c7-a4b1-0bb99c5b082f/od_jadra_ziemi_do_gwiazd_dstepniewska_sz_malinowski_igf_fuw_warszawa_2021.pdf | zarchiwizowano = 2022-08-17}}</ref>.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Urodzony w patriotycznej rodzinie na Pomorzu. Ojciec był oficerem [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]].
W roku 1981 obronił doktorat na [[Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Fizyki]] Uniwersytetu Warszawskiego. Jego praca doktorska została nagrodzona przez [[Polska Akademia Nauk|PAN]]. W latach 90. przez ok. 7 lat mieszkał w [[Kanada|Kanadzie]]. W roku 1993 uzyskał stopień doktora habilitowanego, który został mu nadany przez [[Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk|Instytut Geofizyki PAN]]. W 2018 r. otrzymał [[tytuł profesora]] nauk o Ziemi<ref name=LN>{{ludzie nauki|56019|osoba=prof. dr hab. Leszek Leonard Czechowski|data dostępu=2024-05-07}}</ref>. Obszar działalności naukowej Leszka Czechowskiego to [[Tektonika (geologia)|tektonika]] globalna oraz [[konwekcja w płaszczu Ziemi]], a także procesy fizyczne [[Planetologia|na innych ciałach niebieskich]]. W 1993 r. wysunął hipotezę o roli warstwy D" (przy granicy jądro-płaszcz) dla konwekcji w płaszczu Ziemi<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Czechowski |redaktor = Horst Montag, Christoph Reigber |tytuł = The Origin of Hotspots and The D” Layer |data = 1993 |data dostępu = 2020-06-25 |isbn = 978-3-540-56572-7 |wolumin = 112 |miejsce = Berlin, Heidelberg |wydawca = Springer Berlin Heidelberg |s = 392–395 |doi = 10.1007/978-3-642-78149-0_91 |url = http://link.springer.com/10.1007/978-3-642-78149-0_91}}</ref>. Zajmuje się także badaniami [[Księżyce lodowe|lodowo-skalnych]] księżyców Saturna, przede wszystkim [[Enceladus (księżyc)|Enceladusa]], procesami geodynamicznymi, m.in. wyjaśnił tzw. paradoks Mimas-Enceladus. Wykazał, że wnętrze Enceladusa ma temperaturę sprzyjającą życiu<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Czechowski |tytuł = Some remarks on the early evolution of Enceladus |czasopismo = Planetary and Space Science |data = 2014-12 |data dostępu = 2020-06-30 |issn = 0032-0633 |wolumin = 104 |s = 185–199 |doi = 10.1016/j.pss.2014.09.010}}</ref> i wskazał, że [[panspermia]] z Enceladusa jest możliwa<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Czechowski |tytuł = Enceladus as a place of origin of life in the Solar System |czasopismo = Geological Quarterly |data = 2018-03-15 |data dostępu = 2020-06-30 |wolumin = 61 |numer = 1 |doi = 10.7306/gq.1401 |url = https://gq.pgi.gov.pl/article/view/25818}}</ref>. Rozważał także procesy [[Serpentynizacja|serpentynizacji]] na [[Mars]]ie oraz procesy w regolicie [[Tytan (księżyc)|Tytana]], a także proces powstawania osuwisk i powolnych wyrzutów na kometach. Zaproponował uogólnienie hipotezy o [[Izostazja|izostazji]] w postaci tzw. głębokiej dynamicznej izostazji<ref>{{cytuj |tytuł =Mantle Flow and Determining Position of LAB Assuming Isostasy |autor =Leszek Czechowski |czasopismo =Pure and Applied Geophysics |wolumin=176 |s=2451–2463 |data =2019 |doi=10.1007/s00024-019-02093-8}}</ref>. Wspólnie z [[Marek Grad|Markiem Gradem]] wskazał na możliwość istnienia dwóch rodzajów [[Astenosfera|astenosfery]].
W roku 1981 obronił doktorat na [[Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Fizyki]] Uniwersytetu Warszawskiego. Jego praca doktorska została nagrodzona przez [[Polska Akademia Nauk|PAN]]. W latach 90. przez ok. 7 lat mieszkał w [[Kanada|Kanadzie]]. W roku 1993 uzyskał stopień doktora habilitowanego, który został mu nadany przez [[Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk|Instytut Geofizyki PAN]]. W 2018 r. otrzymał [[tytuł profesora]] nauk o Ziemi<ref name=LN>{{ludzie nauki|56019|osoba=prof. dr hab. Leszek Leonard Czechowski|data dostępu=2024-05-07}}</ref>. Obszar działalności naukowej Leszka Czechowskiego to [[Tektonika (geologia)|tektonika]] globalna oraz [[konwekcja w płaszczu Ziemi]], a także procesy fizyczne [[Planetologia|na innych ciałach niebieskich]]. W 1993 r. wysunął hipotezę o roli warstwy D" (przy granicy jądro-płaszcz) dla konwekcji w płaszczu Ziemi<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Czechowski |redaktor = Horst Montag, Christoph Reigber |tytuł = The Origin of Hotspots and The D” Layer |data = 1993 |data dostępu = 2020-06-25 |isbn = 978-3-540-56572-7 |wolumin = 112 |miejsce = Berlin, Heidelberg |wydawca = Springer Berlin Heidelberg |s = 392–395 |doi = 10.1007/978-3-642-78149-0_91 |url = http://link.springer.com/10.1007/978-3-642-78149-0_91}}</ref>. Zajmuje się także badaniami [[Księżyce lodowe|lodowo-skalnych]] księżyców Saturna, przede wszystkim [[Enceladus (księżyc)|Enceladusa]], procesami geodynamicznymi, m.in. wyjaśnił tzw. paradoks Mimas-Enceladus. Wykazał, że wnętrze Enceladusa ma temperaturę sprzyjającą życiu<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Czechowski |tytuł = Some remarks on the early evolution of Enceladus |czasopismo = Planetary and Space Science |data = 2014-12 |data dostępu = 2020-06-30 |issn = 0032-0633 |wolumin = 104 |s = 185–199 |doi = 10.1016/j.pss.2014.09.010}}</ref> i wskazał, że [[panspermia]] z Enceladusa jest możliwa<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Czechowski |tytuł = Enceladus as a place of origin of life in the Solar System |czasopismo = Geological Quarterly |data = 2018-03-15 |data dostępu = 2020-06-30 |wolumin = 61 |numer = 1 |doi = 10.7306/gq.1401 |url = https://gq.pgi.gov.pl/article/view/25818}}</ref>. Rozważał także procesy [[Serpentynizacja|serpentynizacji]] na [[Mars]]ie oraz procesy w regolicie [[Tytan (księżyc)|Tytana]], a także proces powstawania osuwisk i powolnych wyrzutów na kometach. Zaproponował uogólnienie hipotezy o [[Izostazja|izostazji]] w postaci tzw. głębokiej dynamicznej izostazji<ref>{{cytuj |tytuł =Mantle Flow and Determining Position of LAB Assuming Isostasy |autor =Leszek Czechowski |czasopismo =Pure and Applied Geophysics |wolumin=176 |s=2451–2463 |data =2019 |doi=10.1007/s00024-019-02093-8}}</ref>. Wspólnie z [[Marek Grad|Markiem Gradem]] wskazał na możliwość istnienia dwóch rodzajów [[Astenosfera|astenosfery]].


Wersja z 23:09, 9 maj 2024

Leszek Czechowski
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

1950

Profesor nauk o Ziemi
Specjalność: geofizyka, fizyka wnętrza Ziemi[1]
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1981 – geofizyka
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

1993 – geofizyka
Instytut Geofizyki PAN

Profesura

30.07.2018[1]

Praca naukowa
Instytut

Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego

Okres zatrudn.

1973-2021

Leszek Czechowski (ur. 1950) – polski geofizyk.

Od 1973 pracował w Instytucie Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2013–2020 pełnił funkcję kierownika Zakładu Fizyki Litosfery[2].

Życiorys

Urodzony w patriotycznej rodzinie na Pomorzu. Ojciec był oficerem Armii Krajowej. W roku 1981 obronił doktorat na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jego praca doktorska została nagrodzona przez PAN. W latach 90. przez ok. 7 lat mieszkał w Kanadzie. W roku 1993 uzyskał stopień doktora habilitowanego, który został mu nadany przez Instytut Geofizyki PAN. W 2018 r. otrzymał tytuł profesora nauk o Ziemi[1]. Obszar działalności naukowej Leszka Czechowskiego to tektonika globalna oraz konwekcja w płaszczu Ziemi, a także procesy fizyczne na innych ciałach niebieskich. W 1993 r. wysunął hipotezę o roli warstwy D" (przy granicy jądro-płaszcz) dla konwekcji w płaszczu Ziemi[3]. Zajmuje się także badaniami lodowo-skalnych księżyców Saturna, przede wszystkim Enceladusa, procesami geodynamicznymi, m.in. wyjaśnił tzw. paradoks Mimas-Enceladus. Wykazał, że wnętrze Enceladusa ma temperaturę sprzyjającą życiu[4] i wskazał, że panspermia z Enceladusa jest możliwa[5]. Rozważał także procesy serpentynizacji na Marsie oraz procesy w regolicie Tytana, a także proces powstawania osuwisk i powolnych wyrzutów na kometach. Zaproponował uogólnienie hipotezy o izostazji w postaci tzw. głębokiej dynamicznej izostazji[6]. Wspólnie z Markiem Gradem wskazał na możliwość istnienia dwóch rodzajów astenosfery.

Od 2013 pełnił funkcję kierownika Zakładu Fizyki Litosfery IGF UW[7][8], w 2021 roku przeszedł na emeryturę, a Zakład został zamknięty[2]. Został zatrudniony na stanowisku profesora w Centrum Badań Kosmicznych PAN[1].

Jest autorem książek popularnonaukowych „Tektonika płyt i konwekcja w płaszczu Ziemi”, „Planety widziane z bliska” oraz „Wnętrze Ziemi kształtuje jej powierzchnię”[8].

Zajmuje się także popularyzacją nauki. Jest jednym z twórców kierunku Geofizyka w Geologii na Wydziale Fizyki UW. Interesuje się narciarstwem i żeglarstwem[potrzebny przypis].

Jest członkiem prezydium Komitetu Geofizyki PAN[9].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Prof. dr hab. Leszek Leonard Czechowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-05-07].
  2. ↑ a b Dąbrówka Stępniewska, Szymon Malinowski, Od jądra ziemi do gwiazd. Krótka historia Instytutu Geofizyki FUW [online], Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego [zarchiwizowane z adresu 2022-08-17] (pol.).
  3. ↑ Leszek Czechowski, The Origin of Hotspots and The D” Layer, Horst Montag, Christoph Reigber (red.), t. 112, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 1993, s. 392–395, DOI: 10.1007/978-3-642-78149-0_91, ISBN 978-3-540-56572-7 [dostęp 2020-06-25].
  4. ↑ Leszek Czechowski, Some remarks on the early evolution of Enceladus, „Planetary and Space Science”, 104, 2014, s. 185–199, DOI: 10.1016/j.pss.2014.09.010, ISSN 0032-0633 [dostęp 2020-06-30].
  5. ↑ Leszek Czechowski, Enceladus as a place of origin of life in the Solar System, „Geological Quarterly”, 61 (1), 2018, DOI: 10.7306/gq.1401 [dostęp 2020-06-30].
  6. ↑ Leszek Czechowski, Mantle Flow and Determining Position of LAB Assuming Isostasy, „Pure and Applied Geophysics”, 176, 2019, s. 2451–2463, DOI: 10.1007/s00024-019-02093-8.
  7. ↑ Prof. dr hab. Leszek Czechowski. Instytut Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2018-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-28)].
  8. ↑ a b Leszek Czechowski. Geofizyka w Geologii. [dostęp 2018-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-28)].
  9. ↑ Komitet Geofizyki PAN. [dostęp 2020-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-04)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leszek_Czechowski&oldid=73744421”