Edmund Roszak: Różnice pomiędzy wersjami

Edmund Roszak
	Sługa Boży; jezuita
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	5 października 1900 ; Poznań
Data i miejsce śmierci	13 lipca 1943 ; okolice Świsłoczy
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	23 kwietnia 1935

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:00, 21 lip 2024

Edmund Roszak (ur. 5 października 1900 w Poznaniu, zm. 13 lipca 1943 koło Świsłoczy) – polski duchowny katolicki, Sługa Boży Kościoła katolickiego, jezuita, profesor w Wyższym Seminarium Diecezjalnym im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku.

Życiorys

Był synem Jana (pracownika poczty) i Julii z Matuszewskich. W 1919 rozpoczął studia przyrodnicze na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Poznańskiego, wkrótce jednak zdecydował się na życie zakonne. Wstąpił do zakonu jezuitów 18 kwietnia 1921 i odbył nowicjat w Starej Wsi koło Brzozowa. W kolejnych latach uzupełniał studia w dziedzinie filozofii (kolegium w Nowym Sączu, 1923-1926), filologii germańskiej i romańskiej (Uniwersytet Wileński, 1926-1930), teologii (kolegium "Bobolanum" w Lublinie, uzyskał licencjat świętej teologii). W gimnazjum jezuickim w Wilnie uczył języków niemieckiego i francuskiego. 23 kwietnia 1935 przyjął w Lublinie święcenia kapłańskie; zwłoka w otrzymaniu święceń wynikała z wieloletniej choroby oczu. Po rocznym pobycie we Francji (w ramach trzeciej probacji zakonnej) został skierowany do pracy do Pińska (1937); uczył niemieckiego i francuskiego w prywatnym liceum jezuickim oraz był profesorem teologii dogmatycznej w Wyższym Seminarium Diecezjalnym im. św. Tomasza z Akwinu.

Po wybuchu wojny był przez pewien czas więziony (1940); po uwolnieniu przebywał w Wilnie, a w 1941 został administratorem parafii Przemienienia Pańskiego w Jałówce (powiat Wołkowysk). Cieszył się dużą życzliwością parafian, korzystając ze znajomości języka niemieckiego wielokrotnie skutecznie interweniował u władz. 20 lipca (a nie 13 jak wyżej napisano) 1943 roku padł ofiarą akcji eksterminacji polskiej inteligencji w Białostockiem. Ksiądz nie skorzystał z ostrzeżenia o grożącym aresztowaniu, które przekazał mu 19 lipca, dzień przed śmiercią, ośmioletni łączniki AK zwerbowany przez Józefa Saremaka ps. Kaszuba (policjant niemiecki tzw.granatowy) - Stanisław Narewski (późniejszy ppłk. WOP w Lubuskiem). Usłyszał od Księdza, że nie ma podstaw do jego aresztowania, pytając wcześniej od kogo przychodzi. Następnego dnia mały łącznik Staś zamieszkały w Jałówce przy ul. Dwornej 24 przykazał kartkę od Seremaka dla dowódcy AK w tym rejonie Pawilcza ps. Rolnik, z listą zamordowanych przez Gestapo w lesie niedaleko Świsłoczy, gdzie było nazwisko Księdza proboszcza i jego kleryka.

Starszy brat Edmunda Stanisław^[1] był lekarzem pedi20rą, wieloletnim dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Dzieci w Katowicaw grobie który sami skazani sobie musieli cykopać. W .

Jest jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się proces beatyfikacyjny drugiej grupy męczenników z okresu II wojny światowej.

Zobacz też

Przypisy

↑ Krzysztof Brożek: Stanisław Roszak. [w:] Polski Słownik Biograficzny [on-line]. PAN, 1989–1991. [dostęp 2016-11-18].

Bibliografia

Marek Getter: Edmund Roszak. [w:] Polski Słownik Biograficzny [on-line]. PAN, 1989-1991. [dostęp 2016-11-18].

Linki zewnętrzne

Sylwetka

[1] Krzysztof Brożek: Stanisław Roszak. [w:] Polski Słownik Biograficzny [on-line]. PAN, 1989–1991. [dostęp 2016-11-18].

[1]

@@ Linia 46: / Linia 46: @@
 Był synem Jana (pracownika poczty) i Julii z Matuszewskich. W 1919 rozpoczął studia przyrodnicze na [[Wydział Filozoficzny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Wydziale Filozoficznym]] [[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Uniwersytetu Poznańskiego]], wkrótce jednak zdecydował się na życie zakonne. Wstąpił do zakonu jezuitów 18 kwietnia 1921 i odbył [[nowicjat]] w [[Stara Wieś (województwo podkarpackie)|Starej Wsi]] koło [[Brzozów|Brzozowa]]. W kolejnych latach uzupełniał studia w dziedzinie filozofii (kolegium w [[Nowy Sącz|Nowym Sączu]], 1923-1926), filologii germańskiej i romańskiej ([[Uniwersytet Wileński]], 1926-1930), teologii ([[Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie|kolegium "Bobolanum"]] w [[Lublin]]ie, uzyskał licencjat świętej teologii). W gimnazjum jezuickim w [[Wilno|Wilnie]] uczył języków niemieckiego i francuskiego. 23 kwietnia 1935 przyjął w Lublinie [[Sakrament święceń|święcenia kapłańskie]]; zwłoka w otrzymaniu święceń wynikała z wieloletniej choroby oczu. Po rocznym pobycie we [[Francja|Francji]] (w ramach trzeciej probacji zakonnej) został skierowany do pracy do [[Pińsk]]a (1937); uczył niemieckiego i francuskiego w prywatnym liceum jezuickim oraz był profesorem [[teologia dogmatyczna|teologii dogmatycznej]] w Wyższym Seminarium Diecezjalnym im. św. Tomasza z Akwinu.
-Po wybuchu [[II wojna światowa|wojny]] był przez pewien czas więziony (1940); po uwolnieniu przebywał w Wilnie, a w 1941 został administratorem [[Parafia Przemienienia Pańskiego w Jałówce|parafii Przemienienia Pańskiego w Jałówce]] ([[Powiat wołkowyski|powiat Wołkowysk]]). Cieszył się dużą życzliwością parafian, korzystając ze znajomości języka niemieckiego wielokrotnie skutecznie interweniował u władz. W lipcu 1943 padł ofiarą akcji eksterminacji polskiej inteligencji w Białostockiem; nie skorzystał z ostrzeżenia o grożącym aresztowaniu, wraz z sześcioma innymi osobami został rozstrzelany 13 lipca 1943 w lesie Wiszownik koło Świsłoczy. Pochowany początkowo na miejscu egzekucji, w 1945 zwłoki przeniesiono na cmentarz w Świsłoczy; jest upamiętniony specjalną tablicą wmurowaną w [[Kościół Przemienienia Pańskiego w Jałówce|kościele Przemienienia Pańskiego w Jałówce]].
+Po wybuchu [[II wojna światowa|wojny]] był przez pewien czas więziony (1940); po uwolnieniu przebywał w Wilnie, a w 1941 został administratorem [[Parafia Przemienienia Pańskiego w Jałówce|parafii Przemienienia Pańskiego w Jałówce]] ([[Powiat wołkowyski|powiat Wołkowysk]]). Cieszył się dużą życzliwością parafian, korzystając ze znajomości języka niemieckiego wielokrotnie skutecznie interweniował u władz. 20 lipca (a nie 13 jak wyżej napisano) 1943 roku padł ofiarą akcji eksterminacji polskiej inteligencji w Białostockiem. Ksiądz nie skorzystał z ostrzeżenia o grożącym aresztowaniu, które przekazał mu 19 lipca, dzień przed śmiercią, ośmioletni łączniki AK zwerbowany przez Józefa Saremaka ps. Kaszuba (policjant niemiecki tzw.granatowy) - Stanisław Narewski (późniejszy ppłk. WOP w Lubuskiem). Usłyszał od Księdza, że nie ma podstaw do jego aresztowania, pytając wcześniej od kogo przychodzi. Następnego dnia mały łącznik Staś zamieszkały w Jałówce przy ul. Dwornej 24 przykazał kartkę od Seremaka dla dowódcy AK w tym rejonie Pawilcza ps. Rolnik, z listą zamordowanych przez Gestapo w lesie niedaleko Świsłoczy, gdzie było nazwisko Księdza proboszcza i jego kleryka.
-Starszy brat Edmunda Stanisław<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/stanislaw-roszak | tytuł = Stanisław Roszak | autor = [[Krzysztof Brożek]] | data = 1989–1991 | praca = Polski Słownik Biograficzny | opublikowany = PAN | data dostępu = 2016-11-18}}</ref> był lekarzem pediatrą, wieloletnim dyrektorem [[Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka|Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Dzieci w Katowicach]].
+Starszy brat Edmunda Stanisław<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/stanislaw-roszak | tytuł = Stanisław Roszak | autor = [[Krzysztof Brożek]] | data = 1989–1991 | praca = Polski Słownik Biograficzny | opublikowany = PAN | data dostępu = 2016-11-18}}</ref> był lekarzem pedi20rą, wieloletnim dyrektorem [[Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka|Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Dzieci w Katowica]]<nowiki/>w grobie który sami skazani sobie musieli [[Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka|c]]<nowiki/>ykopać. W .
 Jest jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się proces [[Beatyfikacja|beatyfikacyjny]] [[Henryk Szuman i 121 towarzyszy|drugiej grupy męczenników]] z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]].