Pinokio

Ilustracja Enrica Mazzantiego do pierwszego wydania powieści Pinokio

Pinokio (wł. Pinocchio) – postać fikcyjna stworzona przez Carla Collodiego, autora powieści Pinokio (Le avventure di Pinocchio), która ukazywała się w odcinkach w latach 1881-1883. Pinokio jest też bohaterem licznych teatralnych i filmowych ekranizacji oraz ich sequeli.

Charakterystyka Pinokia

Pinokio jest drewnianym pajacem, który jednak może mówić i ruszać się. Odczuwa też głód, choroby i ludzkie słabości. Podobnie jak człowiek musi w życiu podejmować wybory. Jeśli są one złe, ponosi karę, a dobre są wynagradzane. Cechą charakterystyczną Pinokia jest nos, który wydłuża się, kiedy Pinokio kłamie. Pod koniec książki Pinokio w nagrodę za dobre postępowanie staje się zwykłym dzieckiem.

Życiorys

Pinokio był drewnianym pajacykiem, którego wystrugał z magicznego drewna majster Dżepetto. Majster był samotny i pragnął mieć syna. Chłopiec wystrugany z drewna niespodziewanie ożył. Majster bardzo się ucieszył, jednak od pierwszych chwil powołania do życia Pinokio jest krnąbrnym i nieposłusznym dzieckiem. Dżepetto, a także jego przyjaciele Wróżka o Błękitnych Włosach i Mówiący Świerszcz starają się go wychować i przekonać, by był dobrym i posłusznym dzieckiem. Jednak Pinokio spotyka na swojej drodze także osoby niegodziwe, które namawiają go do złych rzeczy - takie jak Lis i Kot czy kolega z klasy Knot. Początkowo daje się im zwieść i schodzi na złą drogę. Ponosi za to jednak kary (traci złote monety, zamienia się w osła). Ostatecznie jednak zaczyna rozumieć, jakim był egoistą i kto naprawdę jest mu życzliwy. Po wielu dramatycznych przygodach powraca do ojca i Niebieskiej Wróżki i staje się dobrym pajacykiem.

W nagrodę za tę przemianę spełnione zostaje jego marzenie: staje się prawdziwym człowiekiem.

Nawiązania w kulturze

Kadr z filmu z 1940 (Disney)

Postać Pinokia wielokrotnie pojawiała się w teatrze i filmie. Jedną z ekranizacji powieści powstała w wytwórni filmowej Disney. Ponadto w oparciu o książkę powstała m.in. baśń muzyczna Pinokio z muzyką Włodzimierza Korcza.

W 1905 roku Otto Julius Bierbaum w powieści Zäpfel Kerns Abenteuer umieścił postać lalki wzorowanej na Pinokiu, a w 1936 roku Aleksiej Nikołajewicz Tołstoj stworzył Buratina, również nawiązującego do Pinokia.

W 2011 roku Adam Horowitz i Edward Kitsis stworzyli serial "Dawno, dawno temu" (Once Upon a Time), w którym to Pinokio miał jedną z ważniejszych misji do spełnienia: zaopiekować się córką Śnieżki.

• 
  
• 
  
• 
  

Wybrane filmy z Pinokiem

• Przygody Pinokia – włoski pełnometrażowy film animowany z 1936 roku
• Pinokio – amerykański pełnometrażowy film animowany z 1940 roku
• Pinokio w kosmosie – belgijsko-amerykański film animowany z 1965 roku
• Pinokio – japoński serial animowany z 1972
• Pinokio – film fabularny z 1972
• Pinokio – japoński serial animowany z 1976
• Pinokio – brytyjski film fabularny z 1996
• Pinokio – włosko-francusko-niemiecki film fabularny z 2002
• Pinokio, przygoda w przyszłości – francusko-hiszpańsko-kanadyjski film fabularny z 2004 roku z nową wersją historii Pinokia (ukazanego jako robota)

Bibliografia

• Carlo Collodi, Pinokio, Wydawnictwo Skrzat, 2007.
• Tomasz Januszewski, Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych, wyd. Delta, Olsztyn 1995.

Zobacz też

• Pinokio – postać z filmu Shrek
• Buratino - postać wzorowana na Pinokiu