Krokoit: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
rozbudowa artykułu
Linia 1: Linia 1:
{{Minerał infobox
{{Minerał infobox
| pusty wiersz =
| pusty wiersz =
| Nazwa = Krokoit
| Nazwa = Krokoit
| grafika4 = Crocoite_from_the_Dundas_extended_mine,_Dundas,_Tasmania,_Australia.jpg
| grafika4 = Crocoite_from_the_Dundas_extended_mine,_Dundas,_Tasmania,_Australia.jpg
| grafika4_opis = Krokoit z Dundas, Tasmania.
| grafika4_opis = Krokoit z Dundas, Tasmania.
| grafika5 =
| grafika5 =
| grafika5_opis =
| grafika5_opis =
| grafika6 =
| grafika6 =
| grafika6_opis =
| grafika6_opis =
| Inne nazwy =
| Inne nazwy =
| Skład chemiczny = PbCrO<sub>4</sub>
| Skład chemiczny = PbCrO<sub>4</sub>
| Twardość w skali Mohsa = 2,5-3
| Twardość w skali Mohsa = 2,5-3
| Przełam =
| Przełam =
| Łupliwość =
| Łupliwość =
| Pokrój kryształu = słupkowy
| Pokrój kryształu = słupkowy
| Układ krystalograficzny = jednoskośny, pryzmatyczny
| Układ krystalograficzny = jednoskośny, pryzmatyczny
| Topliwość =
| Topliwość =
| Właściwości mechaniczne =
| Właściwości mechaniczne =
| Gęstość minerału =
| Gęstość minerału =
| Barwa = hiacyntoczerwona lub pomarańczowa
| Barwa = hiacyntoczerwona lub pomarańczowa
| Rysa = żółtawo-pomarańczowa
| Rysa = żółtawo-pomarańczowa
| Połysk = szklisty
| Połysk = szklisty
| Współczynnik załamania =
| Współczynnik załamania =
| Inne własności optyczne = dwuosiowy (+)
| Inne własności optyczne = dwuosiowy (+)
| Postacie alotropowe =
| Postacie alotropowe =
| Szczególne własności =
| Szczególne własności =
}}
}}


'''Krokoit''' – [[minerał]], [[Chromian ołowiu|chromian ołowiu]] (PbCrO<sub>4</sub>); nazwa wywodzi się od gr. krokoeis (szafranowy) – aluzja do jego barwy. Jest pomarańczowy lub pomarańczowoczerwony, rzadziej o odcieniu żółtym.
'''Krokoit''' – [[minerał]], [[chromian ołowiu(II)]] (PbCrO<sub>4</sub>); nazwa wywodzi się od [[język grecki|gr]]. ''krokoeis'' (szafranowy) – aluzja do jego barwy. Jest pomarańczowy lub pomarańczowoczerwony, rzadziej o odcieniu żółtym.

==Właściwości==
== Właściwości ==
Tworzy kryształy o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Na ich ścianach widoczne są pionowe zbrużdżenia. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, ziarnistych, pręcikowych. Tworzy naloty, powłoki i naskorupienia. Matowieje wystawiony na działanie promieni słonecznych . Najładniejsze kryształy o długościach dochodzących do kilkunastu centymetrów znajdowane są w [[kawerna]]ch i szczelinach skalnych. Jest kruchy, przezroczysty, o diamentowym połysku. Jest izostrukturalny z [[monacyt]]em. Czasami tworzy kryształy mieszane z [[cerusyt]]em. Jego odmiana o znaczeniu gemmologicznym to berzowit. Rozpuszcza się w kwasie solnym.
Tworzy kryształy o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Na ich ścianach widoczne są pionowe zbrużdżenia. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, ziarnistych, pręcikowych. Tworzy naloty, powłoki i naskorupienia. Matowieje wystawiony na działanie promieni słonecznych . Najładniejsze kryształy o długościach dochodzących do kilkunastu centymetrów znajdowane są w [[kawerna]]ch i szczelinach skalnych. Jest kruchy, przezroczysty, o diamentowym połysku. Jest izostrukturalny z [[monacyt]]em. Czasami tworzy kryształy mieszane z [[cerusyt]]em. Jego odmiana o znaczeniu [[gemmologia|gemmologicznym]] to [[berzowit]]. Rozpuszcza się w [[kwas solny|kwasie solnym]].


== Występowanie ==
== Występowanie ==
Powstaje w strefie utleniania kruszców ołowiu. Minerał bardzo rzadki. Najczęściej współwystępuje w paragenezie z takimi minerałami jak: [[cerusyt]], [[piromorfit]], [[galena]], [[wulfenit]], [[wanadynit]]. Spotykany jest w złożach [[chromit]]u, i żyłach kwarcowych.
Powstaje w strefie utleniania kruszców [[ołów|ołowiu]]. Minerał bardzo rzadki. Najczęściej współwystępuje w [[parageneza|paragenezie]] z takimi minerałami jak [[cerusyt]], [[piromorfit]], [[galena]], [[wulfenit]], [[wanadynit]]. Spotykany jest w złożach [[chromit]]u i żyłach [[kwarc]]owych.

'''Miejsca występowania:''' Najpiękniejsze okazy dochodzące nawet do 20 cm pochodzą z: [[Tasmania|Tasmanii]] – Dundas. Minerał ten występuje również w rejonie [[Ural]]u (Berezowsk, Murzinsk, Niżnyj Tagił) – [[Rosja]], w Brazylii (Goyabeira, Minas Gerais), w USA (Pensylwania, Kalifornia, Arizona) , na Filipinach (Labo, Luzon), w [[Zimbabwe]] . W Europie występuje w Niemczech, Francji i Rumunii.
=== Miejsca występowania ===
'''W Polsce''' niewielkie, kilkumilimetrowe kryształy znaleziono w [[trias]]owych [[dolomit]]ach w Bobrownikach (okolice Tarnowskich Gór – Górny Śląsk).<br />
'''Świat''': Najpiękniejsze okazy, dochodzące nawet do 20 cm, pochodzą z: [[Tasmania|Tasmanii]] – [[Dundas]]. Minerał ten występuje również w rejonie [[Ural (góry)|Uralu]] ([[Berezowsk]], [[Murzinsk]], [[Niżny Tagił]]) – [[Rosja]], w [[Brazylia|Brazylii]] ([[Goyabeira]], [[Minas Gerais]]), w [[USA]] ([[Pensylwania]], [[Kalifornia]], [[Arizona]]), na [[Filipiny|Filipinach]] ([[Labo]], [[Luzon]]), w [[Zimbabwe]] . W Europie występuje w Niemczech, Francji i Rumunii.

'''W Polsce''' niewielkie, kilkumilimetrowe kryształy znaleziono w [[trias]]owych [[Dolomit (skała)|dolomitach]] w [[Bobrowniki|Bobrownikach]] (okolice Tarnowskich Gór – [[Górny Śląsk]]).

== Zastosowanie ==
== Zastosowanie ==
* atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski
* atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski
* rzadko bywa wykorzystywany w jubilerstwie – najcenniejsze kryształy są ciemnopomarańczowe, przezroczyste, iryzujące. Najczęściej nadaje się im [[szlif kaboszonowy]].
* rzadko bywa wykorzystywany w jubilerstwie – najcenniejsze kryształy są ciemnopomarańczowe, przezroczyste, iryzujące. Najczęściej nadaje się im [[szlif kaboszonowy]].
*po sproszkowaniu otrzymywano tzw. żółcień chromową (identyczna pod względem składu chemicznego żółcień ma zastosowanie w [[malarstwo|malarstwie]]). <br />
* po sproszkowaniu otrzymywano tzw. żółcień chromową (identyczna pod względem składu chemicznego żółcień ma zastosowanie w [[malarstwo|malarstwie]]).

== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|
{{Bibliografia|
# ''Encyklopedia Britannica, Edycja Polska, tom. 21 Ko-Kr, praca zbiorowa, Wyd. Kurpisz, Poznań 2001
# ''Encyklopedia Britannica, Edycja Polska, tom. 21 Ko-Kr, praca zbiorowa, Wyd. Kurpisz, Poznań 2001
#”J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
# ”J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
#”W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003 r.
# ”W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003 r.
#”N.Sobczak, T.Sobczak – Wielka Encyklopedia Kamieni Szlachetnych i Ozdobnych – PWN W-wa 1998
# ”N.Sobczak, T.Sobczak – Wielka Encyklopedia Kamieni Szlachetnych i Ozdobnych – PWN W-wa 1998
#”A Manecki – Encyklopedia Minerałów z polskim i angielskim słownikiem nazw. Minerały Ziemi i Materii Kosmicznej – AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo – Dydaktyczne Kraków 2004
# ”A Manecki – Encyklopedia Minerałów z polskim i angielskim słownikiem nazw. Minerały Ziemi i Materii Kosmicznej – AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo – Dydaktyczne Kraków 2004
}}
}}
{{commons|category:crocoite }}

<br>{{Zobacz też|chrom}}<br />


{{commonscat|crocoite}}


[[Kategoria:Chromiany (minerały)]]
[[Kategoria:Chromiany (minerały)]]

Wersja z 10:59, 8 sty 2012

{{{nazwa}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt={{{alt grafiki}}}|{{{opis grafiki}}}]]
{{{opis grafiki}}}
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

{{{inne nazwy}}}

Skład chemiczny

{{{skład chemiczny}}}

Twardość w skali Mohsa

{{{twardość w skali Mohsa}}}

Przełam

{{{przełam}}}

Łupliwość

{{{łupliwość}}}

Pokrój kryształu

{{{pokrój kryształu}}}

Układ krystalograficzny

{{{układ krystalograficzny}}}

Topliwość

{{{topliwość}}}

Właściwości mechaniczne

{{{właściwości mechaniczne}}}

Gęstość minerału

{{{gęstość minerału}}}

Właściwości optyczne
Barwa

{{{barwa}}}

Rysa

{{{rysa}}}

Połysk

{{{połysk}}}

Współczynnik załamania

{{{współczynnik załamania}}}

Inne

{{{inne własności optyczne}}}

Dodatkowe dane
Postacie alotropowe

{{{postacie alotropowe}}}

Szczególne własności

{{{szczególne własności}}}

Klasyfikacja Strunza

{{{klasyfikacja Strunza}}}

Krokoitminerał, chromian ołowiu(II) (PbCrO4); nazwa wywodzi się od gr. krokoeis (szafranowy) – aluzja do jego barwy. Jest pomarańczowy lub pomarańczowoczerwony, rzadziej o odcieniu żółtym.

Właściwości

Tworzy kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Na ich ścianach widoczne są pionowe zbrużdżenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, pręcikowych. Tworzy naloty, powłoki i naskorupienia. Matowieje wystawiony na działanie promieni słonecznych . Najładniejsze kryształy o długościach dochodzących do kilkunastu centymetrów znajdowane są w kawernach i szczelinach skalnych. Jest kruchy, przezroczysty, o diamentowym połysku. Jest izostrukturalny z monacytem. Czasami tworzy kryształy mieszane z cerusytem. Jego odmiana o znaczeniu gemmologicznym to berzowit. Rozpuszcza się w kwasie solnym.

Występowanie

Powstaje w strefie utleniania kruszców ołowiu. Minerał bardzo rzadki. Najczęściej współwystępuje w paragenezie z takimi minerałami jak cerusyt, piromorfit, galena, wulfenit, wanadynit. Spotykany jest w złożach chromitu i żyłach kwarcowych.

Miejsca występowania

Świat: Najpiękniejsze okazy, dochodzące nawet do 20 cm, pochodzą z: TasmaniiDundas. Minerał ten występuje również w rejonie Uralu (Berezowsk, Murzinsk, Niżny Tagił) – Rosja, w Brazylii (Goyabeira, Minas Gerais), w USA (Pensylwania, Kalifornia, Arizona), na Filipinach (Labo, Luzon), w Zimbabwe . W Europie występuje w Niemczech, Francji i Rumunii.

W Polsce niewielkie, kilkumilimetrowe kryształy znaleziono w triasowych dolomitach w Bobrownikach (okolice Tarnowskich Gór – Górny Śląsk).

Zastosowanie

  • atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski
  • rzadko bywa wykorzystywany w jubilerstwie – najcenniejsze kryształy są ciemnopomarańczowe, przezroczyste, iryzujące. Najczęściej nadaje się im szlif kaboszonowy.
  • po sproszkowaniu otrzymywano tzw. żółcień chromową (identyczna pod względem składu chemicznego żółcień ma zastosowanie w malarstwie).

Bibliografia

Szablon:Bibliografia