Xixianykus: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (Robot dodał sk:Xixianykus |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}} + WP:SK |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zwierzę infobox |
{{Zwierzę infobox |
||
| |
|nazwa łacińska = |
||
|zoolog = |
|||
| grafika = |
|||
|TSN = |
|||
| typ = [[strunowce]] |
|||
|nazwa zwyczajowa = ''Xixianykus'' |
|||
⚫ | |||
|okres istnienia = |
|||
| gromada = [[zauropsydy]] |
|||
|grafika = |
|||
| podgromada = [[diapsydy]] |
|||
|opis grafiki = |
|||
⚫ | |||
| |
|typ = [[strunowce]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
| |
|gromada = [[zauropsydy]] |
||
| |
|podgromada = [[diapsydy]] |
||
⚫ | |||
|nadrząd = [[dinozaury]] |
|||
⚫ | |||
|podrząd = [[teropody]] |
|||
|infrarząd = [[tetanury]] |
|||
{{Wstaw takson|[[celurozaury]]}} |
{{Wstaw takson|[[celurozaury]]}} |
||
| |
|rodzina = [[alwarezaury]] |
||
| |
|rodzaj = '''''Xixianykus''''' |
||
| |
|autor rodzaj = [[Xu Xing|Xu]] ''et al.'', 2010 |
||
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
|synonimy = |
||
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
|||
| |
|podtaksony = |
||
* ''X. zhangi'' <small>Xu ''et al.'', 2010</small> |
|||
|status IUCN = |
|||
⚫ | |||
|IUCN id = |
|||
| commons = |
|||
|mapa występowania = |
|||
|opis mapy występowania = |
|||
⚫ | |||
|commons = |
|||
|wikisłownik = |
|||
}} |
}} |
||
'''''Xixianykus''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] z rodziny [[alwarezaury|alwarezaurów]] (Alvarezsauridae) żyjącego w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach Azji. Został opisany w 2010 roku przez [[Xu Xing]]a i współpracowników w [[holotyp|oparciu]] o niekompletny szkielet pozaczaszkowy obejmujący pięć tylnych [[kręg]]ów tułowiowych, kompletne [[synsakrum]], dwa przednie kręgi ogonowe, kilka żeber oraz [[gastralia|gastraliów]], obie kości [[kość biodrowa|biodrowe]] prawa [[kość łonowa]] i [[kość kulszowa|kulszowa]] oraz większa część prawej kończyny tylnej (XMDFEC V0011). [[Skamieniałości]] te odkryto w [[kreda górna|górnokredowych]] osadach formacji Majiacun w powiecie Xixia w chińskiej prowincji [[Henan]]. Wiek pokładów, z których pochodzą szczątki, na podstawie skamieniałości [[rośliny|roślin]] i [[bezkręgowce|bezkręgowców]] datowany jest na [[koniak (geologia)|koniak]] lub [[santon]]. Kręgi [[kość krzyżowa|krzyżowe]] holotypu są ze sobą połączone, tworząc synsakrum, na wpół skostniałe ze sobą oraz z [[kość piszczelowa|piszczelą]] są kości [[kość skokowa|skokowa]] i [[kość piętowa|piętowa]], a dystalne kości [[stęp (anatomia)|stępu]] z kośćmi [[śródstopie|śródstopia]], tworząc ''tarsometatarsus''. Cechy te sugerują, że w chwili śmierci holotyp był bliski dorosłości, jednak [[szew (anatomia)|szwy]] obecne na większości dobrze zachowanych dowodzą, że zginął przed osiągnięciem maksymalnych rozmiarów. [[Kość udowa]] mierzy 70,1 mm długości, co sugeruje, że ''Xixianykus'' był jednym z najmniejszych nieptasich dinozaurów. Proporcje kończyn tylnych oraz kilka innych cech [[osteologia|osteologicznych]] sugerują, że był on przystosowany do szybkiego biegania. Według analizy [[filogeneza|filogenetycznej]] przeprowadzonej przez Xu i współpracowników ''Xixianykus'' to zaawansowany przedstawiciel Alvarezsauridae, należący do grupy Parvicursorinae. Prawdopodobnie był bliżej spokrewniony z formami azjatyckimi niż północnoamerykańskimi. Niektóre [[plezjomorfia|plezjomorfie]] wskazują, że był [[klad bazalny|bazalny]] w stosunku do innych przedstawicieli Parvicursorinae, stanowiąc [[grupa siostrzana|takson siostrzany]] [[klad]]u obejmującego [[parwikursor]]a, [[mononyk]]a, [[szuwuja|szuwuję]] oraz „alwarezaura z Tugriken Shireh”<ref name=Xuetal>{{Cytuj pismo |autor=Xu Xing, Wang Deyou, Corwin Sullivan, David W. E. Hone, Han Fenglu, Yan Ronghao, Du Fuming |tytuł=A basal parvicursorine (Theropoda: Alvarezsauridae) from the Upper Cretaceous of China |czasopismo=Zootaxa |wolumin=2413 |strony=1–19 |rok=2010 |url=http://www.mapress.com/zootaxa/2010/f/z02413p019f.pdf |język=en}}</ref>. |
'''''Xixianykus''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] z rodziny [[alwarezaury|alwarezaurów]] (Alvarezsauridae) żyjącego w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach Azji. Został opisany w 2010 roku przez [[Xu Xing]]a i współpracowników w [[holotyp|oparciu]] o niekompletny szkielet pozaczaszkowy obejmujący pięć tylnych [[kręg]]ów tułowiowych, kompletne [[synsakrum]], dwa przednie kręgi ogonowe, kilka żeber oraz [[gastralia|gastraliów]], obie kości [[kość biodrowa|biodrowe]] prawa [[kość łonowa]] i [[kość kulszowa|kulszowa]] oraz większa część prawej kończyny tylnej (XMDFEC V0011). [[Skamieniałości]] te odkryto w [[kreda górna|górnokredowych]] osadach formacji Majiacun w powiecie Xixia w chińskiej prowincji [[Henan]]. Wiek pokładów, z których pochodzą szczątki, na podstawie skamieniałości [[rośliny|roślin]] i [[bezkręgowce|bezkręgowców]] datowany jest na [[koniak (geologia)|koniak]] lub [[santon]]. Kręgi [[kość krzyżowa|krzyżowe]] holotypu są ze sobą połączone, tworząc synsakrum, na wpół skostniałe ze sobą oraz z [[kość piszczelowa|piszczelą]] są kości [[kość skokowa|skokowa]] i [[kość piętowa|piętowa]], a dystalne kości [[stęp (anatomia)|stępu]] z kośćmi [[śródstopie|śródstopia]], tworząc ''tarsometatarsus''. Cechy te sugerują, że w chwili śmierci holotyp był bliski dorosłości, jednak [[szew (anatomia)|szwy]] obecne na większości dobrze zachowanych dowodzą, że zginął przed osiągnięciem maksymalnych rozmiarów. [[Kość udowa]] mierzy 70,1 mm długości, co sugeruje, że ''Xixianykus'' był jednym z najmniejszych nieptasich dinozaurów. Proporcje kończyn tylnych oraz kilka innych cech [[osteologia|osteologicznych]] sugerują, że był on przystosowany do szybkiego biegania. Według analizy [[filogeneza|filogenetycznej]] przeprowadzonej przez Xu i współpracowników ''Xixianykus'' to zaawansowany przedstawiciel Alvarezsauridae, należący do grupy Parvicursorinae. Prawdopodobnie był bliżej spokrewniony z formami azjatyckimi niż północnoamerykańskimi. Niektóre [[plezjomorfia|plezjomorfie]] wskazują, że był [[klad bazalny|bazalny]] w stosunku do innych przedstawicieli Parvicursorinae, stanowiąc [[grupa siostrzana|takson siostrzany]] [[klad]]u obejmującego [[parwikursor]]a, [[mononyk]]a, [[szuwuja|szuwuję]] oraz „alwarezaura z Tugriken Shireh”<ref name=Xuetal>{{Cytuj pismo |autor=Xu Xing, Wang Deyou, Corwin Sullivan, David W. E. Hone, Han Fenglu, Yan Ronghao, Du Fuming |tytuł=A basal parvicursorine (Theropoda: Alvarezsauridae) from the Upper Cretaceous of China |czasopismo=Zootaxa |wolumin=2413 |strony=1–19 |rok=2010 |url=http://www.mapress.com/zootaxa/2010/f/z02413p019f.pdf |język=en}}</ref>. |
Wersja z 23:54, 25 lut 2012
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | celurozaury | ||
Rodzina | |||
Rodzaj |
Xixianykus | ||
Gatunki | |||
|
Xixianykus – rodzaj teropoda z rodziny alwarezaurów (Alvarezsauridae) żyjącego w późnej kredzie na obecnych terenach Azji. Został opisany w 2010 roku przez Xu Xinga i współpracowników w oparciu o niekompletny szkielet pozaczaszkowy obejmujący pięć tylnych kręgów tułowiowych, kompletne synsakrum, dwa przednie kręgi ogonowe, kilka żeber oraz gastraliów, obie kości biodrowe prawa kość łonowa i kulszowa oraz większa część prawej kończyny tylnej (XMDFEC V0011). Skamieniałości te odkryto w górnokredowych osadach formacji Majiacun w powiecie Xixia w chińskiej prowincji Henan. Wiek pokładów, z których pochodzą szczątki, na podstawie skamieniałości roślin i bezkręgowców datowany jest na koniak lub santon. Kręgi krzyżowe holotypu są ze sobą połączone, tworząc synsakrum, na wpół skostniałe ze sobą oraz z piszczelą są kości skokowa i piętowa, a dystalne kości stępu z kośćmi śródstopia, tworząc tarsometatarsus. Cechy te sugerują, że w chwili śmierci holotyp był bliski dorosłości, jednak szwy obecne na większości dobrze zachowanych dowodzą, że zginął przed osiągnięciem maksymalnych rozmiarów. Kość udowa mierzy 70,1 mm długości, co sugeruje, że Xixianykus był jednym z najmniejszych nieptasich dinozaurów. Proporcje kończyn tylnych oraz kilka innych cech osteologicznych sugerują, że był on przystosowany do szybkiego biegania. Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Xu i współpracowników Xixianykus to zaawansowany przedstawiciel Alvarezsauridae, należący do grupy Parvicursorinae. Prawdopodobnie był bliżej spokrewniony z formami azjatyckimi niż północnoamerykańskimi. Niektóre plezjomorfie wskazują, że był bazalny w stosunku do innych przedstawicieli Parvicursorinae, stanowiąc takson siostrzany kladu obejmującego parwikursora, mononyka, szuwuję oraz „alwarezaura z Tugriken Shireh”[1].
Nazwa Xixianykus pochodzi od powiatu Xixia, w którym odnaleziono holotyp, oraz greckiego słowa onyx („pazur”), zaś nazwa gatunkowa gatunku typowego, zhangi, honoruje chińskiego paleontologa Zhanga Wentanga[1].
- ↑ a b Xu Xing, Wang Deyou, Corwin Sullivan, David W. E. Hone, Han Fenglu, Yan Ronghao, Du Fuming. A basal parvicursorine (Theropoda: Alvarezsauridae) from the Upper Cretaceous of China. „Zootaxa”. 2413, s. 1–19, 2010. (ang.).