Żywa torpeda: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 17:38, 10 gru 2016

Żywa torpeda – pojazd podwodny z materiałem wybuchowym przeznaczony do ataków samobójczych (np. Kaiten) lub dywersyjnych. Większość pojazdów dawała przynajmniej teoretyczną szansę przeżycia, ale w praktyce załogi często ginęły albo dostawały się do niewoli.

Najbardziej znaną jest japońska torpeda Kaiten z okresu II wojny światowej przeznaczona do ataków samobójczych.

Pierwszy udany atak przeprowadziła włoska torpeda Mignatta na zacumowany w porcie Pola austro-węgierski pancernik SMS „Viribus Unitis” nocą 31 października/1 listopada 1918 (w wyniku braku łączności pancernik został zatopiony po przejęciu przez Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów).

Najbardziej udanym jest dywersyjny atak trzech włoskich Maiale w nocy z 18 na 19 grudnia 1941 w porcie Aleksandria. Założyły trzy głowice pod pancernikami HMS „Queen Elizabeth” i HMS „Valiant” oraz tankowcem „Sagona”. „Queen Elizabeth” osiadł na dnie, a pozostałe zostały ciężko uszkodzone. Ponadto poważnie został uszkodzony niszczyciel „Jervis” kotwiczący obok tankowca.

W latach 70. XX wieku w PRL powstał Błotniak, pojazd podwodny do zadań dywersyjnych zbliżony do żywej torpedy.

Przed wybuchem II wojny światowej w II RP pojawiły się informacje prasowe, jakoby projektowano użycie torped do ataków samobójczych. Nie były one prawdziwe, ale wielu ochotników pod ich wpływem zgłaszało w sztabach wojskowych gotowość udziału w takich działaniach, co również było nagłaśniane przez żądną sensacji prasę.

Taktyka

Atak samobójczy:
- japońskie torpedy Kaiten
Podczepienie miny zegarowej pod okrętem:
- włoskie Mignatta i Maiale
- brytyjskie Chariot
Wystrzelenie podwieszonej torpedy:
- niemieckie Neger
Niszczenie małymi minami newralgicznych miejsc okrętów i infrastruktury np. rurociągów w wielu miejscach:
- Błotniak

Kraje, które zastosowały żywą torpedę

I wojna światowa
- Włochy: Mignatta
II wojna światowa
- Japonia: Kaiten
- Niemcy: Neger, Marder, Hai
- Wielka Brytania: Chariot
- Włochy: Maiale.

Zobacz też

Miniaturowy okręt podwodny

Bibliografia

Bogusław Wołoszański: Encyklopedia II wojny światowej. T. 1 i 2. Warszawa: Amber, 1997. ISBN 83-7169-309-5.
Lawrence Paterson: Desperaci Dönitza. Niemieckie żywe torpedy i bezzałogowe łodzie podwodne. Warszawa: Bellona, 2008. ISBN 978-83-1111-051-4.
Andrzej Perepeczko: Komandosi głębin. Miniaturowe okręty podwodne i żywe torpedy w akcji. Gdańsk: Aj-Press, 2001. ISBN 83-7237-087-7.
Wielka Encyklopedia Uzbrojenia 1918-1939

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-{{Inne znaczenia|pojazdu podwodnego|[[żywe torpedy]]}}
+{{Inne znaczenia|pojazdu podwodnego|[[Żywe torpedy]]}}
-[[Plik:Chariot cdba2 seabed.jpg|thumb|Brytyjska żywa torpeda - [[Chariot (żywa torpeda)|Chariot]]]]
+[[Plik:Chariot cdba2 seabed.jpg|thumb|Brytyjska żywa torpeda [[Chariot (żywa torpeda)|Chariot]]]]
 [[Plik:Blotniak t.jpg|thumb|[[Błotniak]] w [[Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni|Muzeum Marynarki Wojennej]] w [[Gdynia|Gdyni]]]]
-[[Plik:Maiale SLC.jpg|thumb|Włoski [[Maiale]]]]
+[[Plik:Maiale SLC.jpg|thumb|Włoska żywa torpeda [[Maiale]]]]
 '''Żywa torpeda''' – pojazd podwodny z [[materiał wybuchowy|materiałem wybuchowym]] przeznaczony do [[atak samobójczy|ataków samobójczych]] (np. [[Kaiten]]) lub [[dywersja|dywersyjnych]]. Większość pojazdów dawała przynajmniej teoretyczną szansę przeżycia, ale w praktyce załogi często ginęły albo dostawały się do niewoli.
-Najbardziej znaną jest [[Imperium japońskie|japońska]] torpeda Kaiten z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przeznaczona do ataków samobójczych.
+Najbardziej znaną jest [[Cesarstwo Wielkiej Japonii|japońska]] torpeda Kaiten z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przeznaczona do ataków samobójczych.
-Pierwszy udany atak przeprowadziła włoska torpeda [[Mignatta]] na zacumowany w porcie [[Pula|Pola]] [[Austro-Węgry|austro-węgierski]] pancernik [[SMS Viribus Unitis|SMS "Viribus Unitis"]] nocą [[31 października]]/[[1 listopada]] [[1918]] roku (w wyniku braku łączności pancernik został zatopiony po przejęciu przez [[Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów]]).
+Pierwszy udany atak przeprowadziła [[Zjednoczone Królestwo Włoch|włoska]] torpeda [[Mignatta]] na zacumowany w porcie [[Pula|Pola]] [[Austro-Węgry|austro-węgierski]] pancernik [[SMS Viribus Unitis|SMS „Viribus Unitis”]] nocą 31 października/1 listopada [[1918]] (w wyniku braku łączności pancernik został zatopiony po przejęciu przez [[Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów]]).
-Najbardziej udanym jest dywersyjny atak 3 włoskich [[Maiale]] w nocy z 18 na [[19 grudnia]] [[1941]] roku w porcie [[Aleksandria]]. Założyły 3 głowice pod pancernikami [[HMS Queen Elizabeth (1915)|HMS "Queen Elizabeth"]] i [[HMS Valiant (1916)|HMS "Valiant"]] oraz tankowcem "Sagona". "Queen Elizabeth" osiadł na dnie, a pozostałe zostały ciężko uszkodzone. Ponadto poważnie został uszkodzony niszczyciel "[[HMS Jervis|Jervis]]" kotwiczący obok tankowca.
+Najbardziej udanym jest dywersyjny atak trzech włoskich [[Maiale]] w nocy z 18 na 19 grudnia [[1941]] w porcie [[Aleksandria]]. Założyły trzy głowice pod pancernikami [[HMS Queen Elizabeth (1915)|HMS „Queen Elizabeth”]] i [[HMS Valiant (1916)|HMS „Valiant”]] oraz tankowcem „Sagona”. „Queen Elizabeth” osiadł na dnie, a pozostałe zostały ciężko uszkodzone. Ponadto poważnie został uszkodzony niszczyciel [[HMS Jervis|„Jervis”]] kotwiczący obok tankowca.
-W [[Lata 70. XX wieku|latach 70. XX wieku]] w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] powstał [[Błotniak]], pojazd podwodny do zadań dywersyjnych zbliżony do żywej torpedy.
+W [[Lata 70. XX wieku|latach 70.]] [[XX wiek]]u w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] powstał [[Błotniak]], pojazd podwodny do zadań dywersyjnych zbliżony do żywej torpedy.
 Przed wybuchem II wojny światowej w [[II Rzeczpospolita|II RP]] pojawiły się informacje prasowe, jakoby projektowano użycie torped do ataków samobójczych. Nie były one prawdziwe, ale wielu ochotników pod ich wpływem zgłaszało w sztabach wojskowych gotowość udziału w takich działaniach, co również było nagłaśniane przez żądną sensacji prasę.
@@ Linia 20: / Linia 20: @@
 * Podczepienie [[Mina (rodzaj broni)|miny zegarowej]] pod okrętem:
 ** włoskie Mignatta i Maiale
-** angielskie Chariot
+** brytyjskie Chariot
 * Wystrzelenie podwieszonej torpedy:
 ** niemieckie [[Torpeda Neger|Neger]]
@@ Linia 36: / Linia 36: @@
 == Zobacz też ==
+{{Commonscat|Human torpedoes}}
 * [[Miniaturowy okręt podwodny]]
 == Bibliografia ==
+* {{Cytuj książkę | imię = Bogusław | nazwisko = Wołoszański | autor link = Bogusław Wołoszański | tytuł = Encyklopedia II wojny światowej | tom = 1 i 2 | wydawca = Amber | miejsce = Warszawa | rok = 1997 | isbn = 83-7169-309-5}}
-{{Commonscat|Human torpedoes}}
-* {{cytuj książkę|imię = Bogusław |nazwisko = Wołoszański |autor link = Bogusław Wołoszański |tytuł = Encyklopedia II wojny światowej |tom = 1 i 2 |wydawca = Amber |miejsce = Warszawa |rok = 1997 |isbn = 83-7169-309-5}}
+* {{Cytuj książkę | imię = Lawrence | nazwisko = Paterson | tytuł = Desperaci Dönitza. Niemieckie żywe torpedy i bezzałogowe łodzie podwodne | wydawca = Bellona | miejsce = Warszawa | rok = 2008 | isbn = 978-83-1111-051-4}}
-* {{cytuj książkę|imię = Lawrence |nazwisko = Paterson |tytuł = Desperaci Dönitza. Niemieckie żywe torpedy i bezzałogowe łodzie podwodne |wydawca = Bellona |miejsce = Warszawa |rok = 2008 |isbn = 978-83-1111-051-4}}
+* {{Cytuj książkę | imię = Andrzej | nazwisko = Perepeczko | autor link = Andrzej Perepeczko | tytuł = Komandosi głębin. Miniaturowe okręty podwodne i żywe torpedy w akcji | wydawca = Aj-Press | miejsce = Gdańsk | rok = 2001 | isbn = 83-7237-087-7}}
-* {{cytuj książkę|imię = Andrzej |nazwisko = Perepeczko |autor link = Andrzej Perepeczko |tytuł = Komandosi głębin. Miniaturowe okręty podwodne i żywe torpedy w akcji |wydawca = Aj-Press |miejsce = Gdańsk |rok = 2001 |isbn = 83-7237-087-7}}
 * [http://www.weu1918-1939.pl/kmw/sprzet/zywe_torpedy/kmw_inne_jednostki_sprzet_zywe_torpedy.html Wielka Encyklopedia Uzbrojenia 1918-1939]
 {{Żywe torpedy}}
 {{Niemieckie okręty podwodne IIWŚ}}