Zębina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Linia 20: Linia 20:


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{przypisy-lista|1=
* <ref name=Ilewicz2003>{{cytuj książkę | nazwisko = Ilewicz | imię = Leszek | tytuł = Materiały do wypełnień we współczesnej dentystyce odtwórczej | data = 2003 | wydawca = α-medica press | miejsce = Bielsko-Biała | isbn = 83-88778-38-2 | strony = 102-104}}</ref>
* <ref name=Ilewicz2003>{{cytuj książkę | nazwisko = Ilewicz | imię = Leszek | tytuł = Materiały do wypełnień we współczesnej dentystyce odtwórczej | data = 2003 | wydawca = α-medica press | miejsce = Bielsko-Biała | isbn = 83-88778-38-2 | strony = 102-104}}</ref>
* <ref name="compendium1889">{{Cytuj książkę | imię = Julius | nazwisko = Parreidt | imię2 = Louis | nazwisko2 = Ottofy | imię3 = Greene Vardiman | nazwisko3 = Black | tytuł = A compendium of dentistry for the use of students and practitioners | data = 1889 | wydawca = W.T. Keener | miejsce = Uniwersytet Michigan | isbn = 11-201-1310-5 | strony = 69-70}}</ref>
* <ref name="compendium1889">{{Cytuj książkę | imię = Julius | nazwisko = Parreidt | imię2 = Louis | nazwisko2 = Ottofy | imię3 = Greene Vardiman | nazwisko3 = Black | tytuł = A compendium of dentistry for the use of students and practitioners | data = 1889 | wydawca = W.T. Keener | miejsce = Uniwersytet Michigan | isbn = 11-201-1310-5 | strony = 69-70}}</ref>

Wersja z 10:25, 17 sty 2018

Budowa zęba
Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe

Zębina, dentyna (łac. dentinum) – tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w ok. 70% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu, w ok. 20% z materii organicznej w postaci kolagen (typu I), mukopolisacharydy, glikozaminoglikany, proteoglikany i fosfoproteiny oraz małe ilości cytrynianu, siarczanu chondroityny, nierozpuszczalnych białek i lipidów; pozostałe 10% stanowi woda[1]. Zębina jest wytworem odontoblastów, które należą do miazgi zęba i tworzą na jej obwodzie zbitą jednokomórkową warstwę.

Rodzaje zębiny

  • zębina pierwszorzędowa (pierwotna) – występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana
  • zębina drugorzędowa (wtórna) – występuje w zębach po wyrżnięciu, jest w pełni zmineralizowana
  • zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) – pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych

Funkcje zębiny

Parametry fizykomechaniczne

Odporność zębiny na zgniatanie wynosi 200-400 MPa[2], twardość wg Knoopa – 68 kg/mm2[2] a w skali Mohsa – ok. 2. Wytrzymałość na rozciąganie jest równa 98 MPa[2], moduł elastyczności – 15-20 GPa[2], granica plastyczności – 165 MPa[2]. Przewodność cieplna zębiny wynosi 0,8859 W/m×K[2].

Przypisy

  1. Julius Parreidt, Louis Ottofy, Greene Vardiman Black: A compendium of dentistry for the use of students and practitioners. Uniwersytet Michigan: W.T. Keener, 1889, s. 69-70. ISBN 11-201-1310-5.
  2. a b c d e f Leszek Ilewicz: Materiały do wypełnień we współczesnej dentystyce odtwórczej. Bielsko-Biała: α-medica press, 2003, s. 102-104. ISBN 83-88778-38-2.

Bibliografia

  1. Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
  2. Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2. Warszawa: PWN, 2008. ISBN 978-83-01-13544-7.