Gareth Jones (dziennikarz): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m dr. red.
drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 23: Linia 23:
'''Gareth Richard Vaughan Jones''' (ur. [[13 sierpnia]] [[1905]] w [[Barry (Walia)|Barry]], zm. [[12 sierpnia]] [[1935]] w [[Mandżukuo]]) – [[Walia|walijski]] dziennikarz, który informował o [[Wielki głód na Ukrainie|wielkim głodzie na Ukrainie]] oraz relacjonował wydarzenia w Niemczech w czasie dojścia do władzy [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]].
'''Gareth Richard Vaughan Jones''' (ur. [[13 sierpnia]] [[1905]] w [[Barry (Walia)|Barry]], zm. [[12 sierpnia]] [[1935]] w [[Mandżukuo]]) – [[Walia|walijski]] dziennikarz, który informował o [[Wielki głód na Ukrainie|wielkim głodzie na Ukrainie]] oraz relacjonował wydarzenia w Niemczech w czasie dojścia do władzy [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]].


Był jednym z nielicznych obcokrajowców, którzy byli bezpośrednimi obserwatorami głodu, który pochłonął według różnych szacunków od 3 do 6 milionów ofiar. Polemizował z wpływowym dziennikarzem [[Walter Duranty|Walterem Durantym]], korespondentem [[The New York Times|„New York Timesa”]] w Moskwie w latach 1922-1936 i laureatem Nagrody Pulitzera w 1932 za serię reportaży o [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], wychwalających postępy [[komunizm]]u.
Był jednym z nielicznych obcokrajowców, którzy byli bezpośrednimi obserwatorami głodu, który pochłonął według różnych szacunków od 3 do 6 milionów ofiar. Polemizował z wpływowym dziennikarzem [[Walter Duranty|Walterem Durantym]], korespondentem [[The New York Times|„New York Timesa”]] w Moskwie w latach 1922–1936 i laureatem Nagrody Pulitzera w 1932 za serię reportaży o [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], wychwalających postępy [[komunizm]]u.


Ukończył [[Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge]]. W roku 1933 na własny koszt przybył do Moskwy, gdzie lekceważąc zakaz podróży wsiadł 7 marca do pociągu do Charkowa, po czym wysiadł na przypadkowej stacyjce i z plecakiem pełnym żywności rozpoczął pieszą wędrówkę po wsiach Ukrainy, gdzie zastał „głód na kolosalną skalę”. Wszędzie gdzie przybył, słyszał takie same wieści: „Wszyscy spuchli z głodu” i „Czekamy na śmierć”. Spał na klepiskach obok umierających dzieci i relacjonował swoje obserwacje<ref>''Skrwawione ziemie'' Timothy Snyder, 2011, Świat Książki, s. 69 {{ISBN|978-83-7799-456-6}}</ref>. Duranty robił wszystko co mógł, by podważyć rzetelne relacje walijskiego dziennikarza, a jego relację nazwał „panikarską plotką”. Powszechny głód nazywał „częstymi zachorowaniami wywoływanymi niedożywieniem”. Dziś raporty Duranty'ego są uważane za niemiarodajnie bezkrytyczne wobec sowieckiego reżimu i będące elementem stalinowskiej propagandy<ref>{{Cytuj| url=http://www.nytimes.com/2003/10/23/national/23PAPE.html | tytuł=Times Should Lose Pulitzer From 30's, Consultant Says - The New York Times<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=nytimes.com | język=en | data dostępu=2017-11-15}}</ref>
Ukończył [[Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge]]. W roku 1933 na własny koszt przybył do Moskwy, gdzie lekceważąc zakaz podróży wsiadł 7 marca do pociągu do Charkowa, po czym wysiadł na przypadkowej stacyjce i z plecakiem pełnym żywności rozpoczął pieszą wędrówkę po wsiach Ukrainy, gdzie zastał „głód na kolosalną skalę”. Wszędzie gdzie przybył, słyszał takie same wieści: „Wszyscy spuchli z głodu” i „Czekamy na śmierć”. Spał na klepiskach obok umierających dzieci i relacjonował swoje obserwacje<ref>[[Timothy Snyder]], ''Skrwawione ziemie'', Świat Książki, Warszawa 2011 s. 69 {{ISBN|978-83-7799-456-6}}</ref>. Duranty robił wszystko co mógł, by podważyć rzetelne relacje walijskiego dziennikarza, a jego relację nazwał „panikarską plotką”. Powszechny głód nazywał „częstymi zachorowaniami wywoływanymi niedożywieniem”. Dziś raporty Duranty'ego są uważane za niemiarodajne i bezkrytyczne wobec sowieckiego reżimu i będące elementem stalinowskiej propagandy<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.nytimes.com/2003/10/23/national/23PAPE.html | tytuł=Times Should Lose Pulitzer From 30's, Consultant Says | opublikowany=nytimes.com | język=en | data dostępu=2017-11-15}}</ref>


Do czerwca 1933 r. Jones odwiedził trzykrotnie ZSRR i napisał wiele artykułów w brytyjskich i amerykańskich czasopismach. W sierpniu 1933 w Gdańsku spotkał się z niemieckim konsulem w Charkowie, który wyraził uznanie dla jego działalności reporterskiej i przyznał, że sytuacja jest znacznie gorsza niż to opisywał Jones, a na Ukrainie umierają miliony osób<ref>http://www.garethjones.org/overview/mainoverview.htm Krótki życiorys Garetha Jonesa</ref>.
Do czerwca 1933 r. Jones odwiedził trzykrotnie ZSRR i opublikował wiele artykułów w brytyjskich i amerykańskich czasopismach. W sierpniu 1933 w Gdańsku spotkał się z niemieckim konsulem w Charkowie, który wyraził uznanie dla jego działalności reporterskiej i przyznał, że sytuacja jest znacznie gorsza niż to opisywał Jones, a na Ukrainie umierają miliony osób<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.garethjones.org/overview/mainoverview.htm | tytuł = Main overview | opublikowany = garethjones.org | data dostępu = 25 września 2019}}</ref>.


Sowiecki komisarz spraw zagranicznych [[Maksim Litwinow|Maksym Litwinow]] (z którym wcześniej w Moskwie Jones przeprowadził wywiad) oskarżył go o szpiegostwo i w osobistym liście do premiera Wielkiej Brytanii [[David Lloyd George|Lloyda George’a]] poinformował o dożywotnim zakazie wjazdu Jonesa na terytorium ZSRR.
Sowiecki komisarz spraw zagranicznych [[Maksim Litwinow|Maksym Litwinow]] (z którym wcześniej w Moskwie Jones przeprowadził wywiad) oskarżył go o szpiegostwo i w osobistym liście do premiera Wielkiej Brytanii [[David Lloyd George|Lloyda George’a]] poinformował o dożywotnim zakazie wjazdu Jonesa na terytorium ZSRR.


Oprócz przekazów Jonesa jedynymi rzetelnymi informacjami w języku angielskim były relacje kanadyjskiej dziennikarki [[Rhea Clyman|Rhei Clyman]] w ''[[Toronto Evening Telegram]]'' oraz [[Malcolm Muggeridge|Malcolma Muggeridge'a]] w ''[[Manchester Guardian]]''. Muggeridge wyraził opinię, że głód na Ukrainie był „jedną z najpotworniejszych zbrodni w dziejach, tak okropną, że ludzie w przyszłości z trudem dadzą wiarę, iż do niej doszło” <ref>''Skrwawione ziemie'' Timothy Snyder, 2011, Świat Książki, s. 78 {{ISBN|978-83-7799-456-6}}</ref>
Oprócz przekazów Jonesa jedynymi rzetelnymi informacjami w języku angielskim były relacje kanadyjskiej dziennikarki [[Rhea Clyman|Rhei Clyman]] w ''[[Toronto Evening Telegram]]'' oraz [[Malcolm Muggeridge|Malcolma Muggeridge'a]] w ''[[Manchester Guardian]]''. Muggeridge wyraził opinię, że głód na Ukrainie był „jedną z najpotworniejszych zbrodni w dziejach, tak okropną, że ludzie w przyszłości z trudem dadzą wiarę, iż do niej doszło” <ref>Timothy Dnyder, ''Skrwawione ziemie'', Świat Książki, Warszawa 2011, s. 78 {{ISBN|978-83-7799-456-6}}</ref>


Gareth Jones odwiedził też Niemcy w czasie przejmowania władzy przez Adolfa Hitlera. 25 lutego 1933 leciał z Hitlerem z Berlina do [[Frankfurt nad Menem|Frankfurtu]] jako pierwszy dziennikarz na pokładzie samolotu nowego kanclerza Niemiec. Napisał wówczas, że „Jeżeli ta maszyna się rozbije, cała historia Europy pobiegnie innym torem”. Przeczytał ''[[Mein Kampf]]'' i był świadomy planów Hitlera dominacji niemieckiej, kolonizacji Europy Wschodniej i eliminacji Żydów. Będąc świadkiem reakcji Niemców na przywódcę w Berlinie i na wiecu we Frankfurcie, poczuł moc „czystego, prymitywnego kultu”<ref>Margaret Siriol Colley, ''More Than a Grain of Truth: The Biography of Gareth Richard Vaughan Jones'', Newark 2006</ref>.
Gareth Jones odwiedził też Niemcy w czasie przejmowania władzy przez Adolfa Hitlera. 25 lutego 1933 leciał z Hitlerem z Berlina do [[Frankfurt nad Menem|Frankfurtu]] jako pierwszy dziennikarz na pokładzie samolotu nowego kanclerza Niemiec. Napisał wówczas, że „Jeżeli ta maszyna się rozbije, cała historia Europy pobiegnie innym torem”. Przeczytał ''[[Mein Kampf]]'' i był świadomy planów Hitlera dominacji niemieckiej, kolonizacji Europy Wschodniej i eliminacji Żydów. Będąc świadkiem reakcji Niemców na przywódcę w Berlinie i na wiecu we Frankfurcie, poczuł moc „czystego, prymitywnego kultu”<ref>Margaret Siriol Colley, ''More Than a Grain of Truth: The Biography of Gareth Richard Vaughan Jones'', Newark 2006</ref>.

Wersja z 00:09, 25 wrz 2019

Gareth Jones
Ilustracja
Tablica na Uniwersytecie w Aberystwyth poświęcona Garethowi Jonesowi
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1905
Barry

Data i miejsce śmierci

12 sierpnia 1935
Mandżukuo

dziennikarz
Gareth Jones na plakacie Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej

Gareth Richard Vaughan Jones (ur. 13 sierpnia 1905 w Barry, zm. 12 sierpnia 1935 w Mandżukuo) – walijski dziennikarz, który informował o wielkim głodzie na Ukrainie oraz relacjonował wydarzenia w Niemczech w czasie dojścia do władzy Adolfa Hitlera.

Był jednym z nielicznych obcokrajowców, którzy byli bezpośrednimi obserwatorami głodu, który pochłonął według różnych szacunków od 3 do 6 milionów ofiar. Polemizował z wpływowym dziennikarzem Walterem Durantym, korespondentem „New York Timesa” w Moskwie w latach 1922–1936 i laureatem Nagrody Pulitzera w 1932 za serię reportaży o ZSRR, wychwalających postępy komunizmu.

Ukończył Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge. W roku 1933 na własny koszt przybył do Moskwy, gdzie lekceważąc zakaz podróży wsiadł 7 marca do pociągu do Charkowa, po czym wysiadł na przypadkowej stacyjce i z plecakiem pełnym żywności rozpoczął pieszą wędrówkę po wsiach Ukrainy, gdzie zastał „głód na kolosalną skalę”. Wszędzie gdzie przybył, słyszał takie same wieści: „Wszyscy spuchli z głodu” i „Czekamy na śmierć”. Spał na klepiskach obok umierających dzieci i relacjonował swoje obserwacje[1]. Duranty robił wszystko co mógł, by podważyć rzetelne relacje walijskiego dziennikarza, a jego relację nazwał „panikarską plotką”. Powszechny głód nazywał „częstymi zachorowaniami wywoływanymi niedożywieniem”. Dziś raporty Duranty'ego są uważane za niemiarodajne i bezkrytyczne wobec sowieckiego reżimu i będące elementem stalinowskiej propagandy[2]

Do czerwca 1933 r. Jones odwiedził trzykrotnie ZSRR i opublikował wiele artykułów w brytyjskich i amerykańskich czasopismach. W sierpniu 1933 w Gdańsku spotkał się z niemieckim konsulem w Charkowie, który wyraził uznanie dla jego działalności reporterskiej i przyznał, że sytuacja jest znacznie gorsza niż to opisywał Jones, a na Ukrainie umierają miliony osób[3].

Sowiecki komisarz spraw zagranicznych Maksym Litwinow (z którym wcześniej w Moskwie Jones przeprowadził wywiad) oskarżył go o szpiegostwo i w osobistym liście do premiera Wielkiej Brytanii Lloyda George’a poinformował o dożywotnim zakazie wjazdu Jonesa na terytorium ZSRR.

Oprócz przekazów Jonesa jedynymi rzetelnymi informacjami w języku angielskim były relacje kanadyjskiej dziennikarki Rhei Clyman w Toronto Evening Telegram oraz Malcolma Muggeridge'a w Manchester Guardian. Muggeridge wyraził opinię, że głód na Ukrainie był „jedną z najpotworniejszych zbrodni w dziejach, tak okropną, że ludzie w przyszłości z trudem dadzą wiarę, iż do niej doszło” [4]

Gareth Jones odwiedził też Niemcy w czasie przejmowania władzy przez Adolfa Hitlera. 25 lutego 1933 leciał z Hitlerem z Berlina do Frankfurtu jako pierwszy dziennikarz na pokładzie samolotu nowego kanclerza Niemiec. Napisał wówczas, że „Jeżeli ta maszyna się rozbije, cała historia Europy pobiegnie innym torem”. Przeczytał Mein Kampf i był świadomy planów Hitlera dominacji niemieckiej, kolonizacji Europy Wschodniej i eliminacji Żydów. Będąc świadkiem reakcji Niemców na przywódcę w Berlinie i na wiecu we Frankfurcie, poczuł moc „czystego, prymitywnego kultu”[5].

W 1935 roku Jones udał się do Mandżukuo, by przyjrzeć się sowiecko-japońskim stosunkom na tym spornym terenie. Trafnie uznał ten obszar za widownię światowego konfliktu między „faszyzmem” i „antyfaszyzmem”. W niejasnych okolicznościach został tam uprowadzony przez bandytów i zamordowany[6]. Istnieją poszlaki, że w zabójstwo dziennikarza zamieszane było NKWD[7].

Upamiętnienie

  • Agnieszka Holland nakręciła w 2018 film Obywatel Jones (tytuł oryginalny: Gareth Jones). Światowa premiera filmu odbyła się 10 lutego 2019, w Polsce wejdzie na ekrany kin 25 października 2019[8].

Przypisy

  1. ↑ Timothy Snyder, Skrwawione ziemie, Świat Książki, Warszawa 2011 s. 69 ISBN 978-83-7799-456-6
  2. ↑ Times Should Lose Pulitzer From 30's, Consultant Says. nytimes.com. [dostęp 2017-11-15]. (ang.).
  3. ↑ Main overview. garethjones.org. [dostęp 25 września 2019].
  4. ↑ Timothy Dnyder, Skrwawione ziemie, Świat Książki, Warszawa 2011, s. 78 ISBN 978-83-7799-456-6
  5. ↑ Margaret Siriol Colley, More Than a Grain of Truth: The Biography of Gareth Richard Vaughan Jones, Newark 2006
  6. ↑ Margaret Siriol Colley, Gareth Jones: A Manchukuo Incident, Newark 2001
  7. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-south-east-wales-18691109 Reportaż o okolicznościach śmierci Jonesa
  8. ↑ Obywatel Jones (2019), Filmweb

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gareth_Jones_(dziennikarz)&oldid=57544034”