Roman Krogulski: Różnice pomiędzy wersjami

Roman Krogulski
Pełne imię i nazwisko	Roman Jan Krogulski
Data i miejsce urodzenia	10 czerwca 1868 ; Rzeszów
Data i miejsce śmierci	4 grudnia 1936 ; Rzeszów
	burmistrz i prezydent Rzeszowa
Okres	od 1913; do 1935
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Demokratyczne (1861–1918) od 1922 Unia Narodowo-Państwowa
	poseł do austriackiej Rady Państwa XII kadencja
Okres	od 14 maja 1912; do 28 października 1918
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Demokratyczne (1861–1918)
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:02, 21 cze 2020

Roman Jan Krogulski (ur. 10 czerwca 1868 w Rzeszowie, zm. 4 grudnia 1936 tamże) – polski adwokat i samorządowiec, działacz społeczny, burmistrz i prezydent Rzeszowa (1913–1935).

Życiorys

Syn Romana Wawrzyńca Krogulskiego (1832-1900, majster szewski) i Marii z domu Raczyńskiej, wuj Floriana Węglowskiego i Henryka Węglowskiego. Ukończył C. K. I Gimnazjum Miejskie w Rzeszowie^[1] oraz studia prawa na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, otrzymując w 1892 roku tytuł doktora prawa. Prowadził własną kancelarię adwokacką w Rzeszowie przy ul. Zamkowej (obecnie Lisa-Kuli 5).

Od 1895 roku zasiadał w Radzie Miejskiej, pełniąc obowiązki wiceburmistrza (1903–1913), a następnie burmistrza (1913–1933). W 1933 roku został (przy okazji zmiany ustawy o samorządzie) pierwszym prezydentem Rzeszowa. Ustąpił z urzędu w roku 1935.

W latach 1906–1919 był prezesem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Rzeszowie. Przywódca Polskiego Stronnictwa Demokratycznego w Rzeszowie (1903-1918). Członek Wydziału Finansowego Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych^[2]. Był posłem do austriackiej Rady Państwa XII kadencji (od 14 maja 1912 - do 28 października 1918) wybrany zastępcą posła w okręgu wyborczym nr 21 (Rzeszów - Ropczyce - Sędziszów) - mandat poselski objął po rezygnacji Leona Bilińskiego. Należał do grupy posłów demokratycznych i był członkiem Koła Polskiego w Wiedniu^[3].

W 1914 roku jako przedstawiciel demokratów był członkiem sekcji zachodniej Naczelnego Komitetu Narodowego^[4]. Przewodniczący przedstawicielstwa Polskiej Komisji Likwidacyjnej na miasto i powiat rzeszowski (1 listopad 1918 - 28 stycznia 1919^[5].

Założyciel Unii Narodowo-Państwowej (1922)^[6]. W dwudziestoleciu międzywojennym stał na czele struktur BBWR w mieście^[7]. Członek zarządu Związku Miast Polskich w 1932^[8].

Był egzekutorem testamentu dr. Henryka Hanasiewicza w zakresie powołania Szpitala im. Dzieciątka Jezus w Rzeszowie^[9] oraz był członkiem kuratorium Przytułku Dzieciątka Jezus w Rzeszowie^[10].

Roman Krogulski napisał dramat pt. Maskarada. Impromptu w 3 aktach (Kraków-Warszawa 1909) oraz powieść wierszowaną pt. Kamil Róg (Kraków 1922).

W 1898 poślubił w Sanoku Marię Nowak (ur. ok. 1876, córka Stanisława Nowaka, właściciela dóbr ziemskich i Julii z domu Gardulskiej)^[11]. Jego szwagrem i przyjacielem był Paweł Biedka, także absolwent rzeszowskiego gimnazjum, również adwokat oraz burmistrz Sanoka^[12]. Krogulscy mieli córkę, również Marię, która wyszła za mąż za lekarza, Walentego Klisiewicza. Roman Krogulski pochowany został na Cmentarzu Pobitno w Rzeszowie.

Jego imieniem nazwano park na Lisiej Górze w Rzeszowie, gdyż doprowadził do uruchomienia tam stacji pomp i filtrów na Wisłoku. Ustanowiono też ulicę jego imienia w rzeszowskiej dzielnicy Staromieście.

Odznaczony Medalem Niepodległości, Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim (1928)^[13] Orderu Polonia Restituta i Krzyżem Walecznych. 21 listopada 1933 otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Rzeszowa^[14].

Przypisy

↑ Edward Zając, Mecenas z tytułem doktora, Tygodnik Sanocki, nr 6 (587) z 7 lutego 2003, s. 6.
↑ Wanda Kiedrzyńska, Powstanie i organizacja Polskiego Skarbu Wojskowego 1912—1914, w: "Niepodległość", t. XIII zeszyt 1 (33), 1936, s. 94.
↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 433.
↑ Konstanty Srokowski, N.K.N. Zarys historii Naczelnego Komitetu Narodowego, Kraków 1923, s. 146.
↑ Marek Przeniosło, Polska Komisja Likwidacyjna 1918-1919, Kielce 2010, s. 25, 49, 54, 71, 328. 374 ISBN 978-83-7133-428-3
↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
↑ Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem, „Encyklopedia...”, s. 34
↑ Samorząd Miejski : organ Związku Miast Polskich 1932 z. 8, s. 475.
↑ Szpital im. Dzieciątka Jezus w Rzeszowie (1922-1933 – leczenie kalek). „Gazeta Rzeszowska”, s. 1-2, Nr 50 z 10 grudnia 1933.
↑ Prawda o Przytułku Dzieciątka Jezus. „Zew Rzeszowa”, s. 88, Nr 11 z 1 czerwca 1935.
↑ Kronika. Z życia towarzyskiego. „Głos Rzeszowski”. Nr 42, s. 2, 16 października 1898.
↑ Kronika. Zmarli. „Gazeta Rzeszowska”, s. 4, Nr 20 z 11 maja 1930.
↑ Kronika. Odznaczenie. „Gazeta Rzeszowska”, s. 3, Nr 39 z 18 listopada 1928.
↑ Uczczenie zasług prezydenta m. Rzeszowa. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 325 z 25 listopada 1933.

Bibliografia

Polski słownik biograficzny, tom XV, Wrocław 1970.
Grzegorczyk Lesław, Ludzie-legendy Rzeszowa [w:] tegoż, Ludzie starego Rzeszowa, Rzeszów 1999.
Gacek Jerzy, Roman Krogulski [w:] Encyklopedia Rzeszowa, red. Zdzisław Budzyński, RS Druk, Rzeszów 2004, s. 257.
Krogulski Mariusz Lesław, Spuścizna minionych pokoleń, Tuchów 2005.
Krogulski Mariusz Lesław, Krogulscy. Linia tuchowska (1727-1930), Warszawa 2020.

[1] Edward Zając, Mecenas z tytułem doktora, Tygodnik Sanocki, nr 6 (587) z 7 lutego 2003, s. 6.

[2] Wanda Kiedrzyńska, Powstanie i organizacja Polskiego Skarbu Wojskowego 1912—1914, w: "Niepodległość", t. XIII zeszyt 1 (33), 1936, s. 94.

[3] Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 433.

[4] Konstanty Srokowski, N.K.N. Zarys historii Naczelnego Komitetu Narodowego, Kraków 1923, s. 146.

[5] Marek Przeniosło, Polska Komisja Likwidacyjna 1918-1919, Kielce 2010, s. 25, 49, 54, 71, 328. 374 ISBN 978-83-7133-428-3

[6] Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]

[7] Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem, „Encyklopedia...”, s. 34

[8] Samorząd Miejski : organ Związku Miast Polskich 1932 z. 8, s. 475.

[9] Szpital im. Dzieciątka Jezus w Rzeszowie (1922-1933 – leczenie kalek). „Gazeta Rzeszowska”, s. 1-2, Nr 50 z 10 grudnia 1933.

[10] Prawda o Przytułku Dzieciątka Jezus. „Zew Rzeszowa”, s. 88, Nr 11 z 1 czerwca 1935.

[11] Kronika. Z życia towarzyskiego. „Głos Rzeszowski”. Nr 42, s. 2, 16 października 1898.

[12] Kronika. Zmarli. „Gazeta Rzeszowska”, s. 4, Nr 20 z 11 maja 1930.

[13] Kronika. Odznaczenie. „Gazeta Rzeszowska”, s. 3, Nr 39 z 18 listopada 1928.

[14] Uczczenie zasług prezydenta m. Rzeszowa. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 325 z 25 listopada 1933.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 == Życiorys ==
-Syn Romana Wawrzyńca Krogulskiego (1832-1900), majstra szewskiego i Marii z Raczyńskich, wuj [[Florian Węglowski|Floriana Węglowskiego]] i [[Henryk Węglowski|Henryka Węglowskiego]]. Ukończył [[I Liceum Ogólnokształcące im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie|C. K. I Gimnazjum Miejskie w Rzeszowie]]<ref>[[Edward Zając]], ''Mecenas z tytułem doktora'', Tygodnik Sanocki, nr 6 (587) z 7 lutego 2003, s. 6.</ref> oraz studia prawa na [[Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego|Wydziale Prawa]] [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]], otrzymując w 1892 roku tytuł doktora prawa. Prowadził własną kancelarię adwokacką w [[Rzeszów|Rzeszowie]] przy ul. Zamkowej (obecnie Lisa-Kuli 5).
+Syn Romana Wawrzyńca Krogulskiego (1832-1900, majster szewski) i Marii z domu Raczyńskiej, wuj [[Florian Węglowski|Floriana Węglowskiego]] i [[Henryk Węglowski|Henryka Węglowskiego]]. Ukończył [[I Liceum Ogólnokształcące im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie|C. K. I Gimnazjum Miejskie w Rzeszowie]]<ref>[[Edward Zając]], ''Mecenas z tytułem doktora'', Tygodnik Sanocki, nr 6 (587) z 7 lutego 2003, s. 6.</ref> oraz studia prawa na [[Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego|Wydziale Prawa]] [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]], otrzymując w 1892 roku tytuł doktora prawa. Prowadził własną kancelarię adwokacką w [[Rzeszów|Rzeszowie]] przy ul. Zamkowej (obecnie Lisa-Kuli 5).
 Od 1895 roku zasiadał w Radzie Miejskiej, pełniąc obowiązki wiceburmistrza (1903–1913), a następnie burmistrza (1913–1933). W 1933 roku został (przy okazji zmiany [[Ustawa scaleniowa|ustawy o samorządzie]]) pierwszym prezydentem Rzeszowa. Ustąpił z urzędu w roku 1935.
@@ Linia 43: / Linia 43: @@
 Roman Krogulski napisał dramat pt. ''Maskarada. Impromptu w 3 aktach'' (Kraków-Warszawa 1909) oraz powieść wierszowaną pt. ''Kamil Róg'' (Kraków 1922).
-W 1898 poślubił w [[Sanok]]u Marię Nowak (ur. ok. 1876), córkę [[Stanisław Nowak (ziemianin)|Stanisława Nowaka]], właściciela dóbr ziemskich i Julii z Gardulskich<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika. Z życia towarzyskiego | czasopismo = [[Głos Rzeszowski]] | strony = 2 | data = Nr 42 z 16 października 1898 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=1826}}</ref>. Jego szwagrem i przyjacielem był [[Paweł Biedka]], także absolwent rzeszowskiego gimnazjum, również adwokat oraz [[Burmistrzowie i zarządcy Sanoka|burmistrz Sanoka]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika. Zmarli | czasopismo = [[Gazeta Rzeszowska]] | strony = 4 | data = Nr 20 z 11 maja 1930 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=4556}}</ref>. Krogulscy mieli córkę, również Marię, która wyszła za mąż za lekarza, [[Walenty Klisiewicz|Walentego Klisiewicza]]. Roman Krogulski pochowany został na [[Cmentarz Pobitno w Rzeszowie|Cmentarzu Pobitno w Rzeszowie]].
+W 1898 poślubił w [[Sanok]]u Marię Nowak (ur. ok. 1876, córka [[Stanisław Nowak (ziemianin)|Stanisława Nowaka]], właściciela dóbr ziemskich i Julii z domu Gardulskiej)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika. Z życia towarzyskiego | czasopismo = [[Głos Rzeszowski]] | wolumin = Nr 42 | strony = 2 | data = 16 października 1898 | url = https://www.pbc.rzeszow.pl/publication/1936}}</ref>. Jego szwagrem i przyjacielem był [[Paweł Biedka]], także absolwent rzeszowskiego gimnazjum, również adwokat oraz [[Burmistrzowie i zarządcy Sanoka|burmistrz Sanoka]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika. Zmarli | czasopismo = [[Gazeta Rzeszowska]] | strony = 4 | data = Nr 20 z 11 maja 1930 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=4556}}</ref>. Krogulscy mieli córkę, również Marię, która wyszła za mąż za lekarza, [[Walenty Klisiewicz|Walentego Klisiewicza]]. Roman Krogulski pochowany został na [[Cmentarz Pobitno w Rzeszowie|Cmentarzu Pobitno w Rzeszowie]].
-Jego imię nosi park na [[Rezerwat przyrody Lisia Góra|Lisiej Górze]] w Rzeszowie, gdyż doprowadził do uruchomienia tam stacji pomp i filtrów na [[Wisłok]]u. Ma też ulicę swojego imienia w rzeszowskiej dzielnicy [[Staromieście (Rzeszów)|Staromieście]].
+Jego imieniem nazwano park na [[Rezerwat przyrody Lisia Góra|Lisiej Górze]] w Rzeszowie, gdyż doprowadził do uruchomienia tam stacji pomp i filtrów na [[Wisłok]]u. Ustanowiono też ulicę jego imienia w rzeszowskiej dzielnicy [[Staromieście (Rzeszów)|Staromieście]].
 Odznaczony [[Medal Niepodległości|Medalem Niepodległości]], Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim (1928)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika. Odznaczenie | czasopismo = [[Gazeta Rzeszowska]] | strony = 3 | data = Nr 39 z 18 listopada 1928 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=4554}}</ref> [[Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski|Orderu Polonia Restituta]] i [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]]. 21 listopada 1933 otrzymał [[Honorowi Obywatele Miasta Rzeszowa|Honorowe Obywatelstwo Miasta Rzeszowa]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Uczczenie zasług prezydenta m. Rzeszowa | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 7 | data = Nr 325 z 25 listopada 1933 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=36117}}</ref>.