Koło wielkie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
link do ortodromy
Linia 12: Linia 12:
* {{cytuj książkę |nazwisko = Flis| imię = Jan| autor link = | tytuł = Szkolny słownik geograficzny| wydawca = WSiP| miejsce = Warszawa| rok = 1986| strony = 16| isbn =}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Flis| imię = Jan| autor link = | tytuł = Szkolny słownik geograficzny| wydawca = WSiP| miejsce = Warszawa| rok = 1986| strony = 16| isbn =}}


[[Kategoria:Geometria sferyczna]]
[[Kategoria:Krzywe sferyczne]]
[[Kategoria:Astronomia sferyczna]]
[[Kategoria:Astronomia sferyczna]]

Wersja z 23:11, 8 mar 2021

Koła wielkie (ich brzegi, czyli okręgi wielkie, zaznaczono liniami ciągłymi)

Koło wielkie – największe koło, jakie można wpisać w kulę. Jego średnica jest równa średnicy kuli, a samo koło dzieli ją na dwie symetryczne połowy, zwane półkulami.

W polskiej literaturze przyjęło się używać terminu „koło wielkie” także w odniesieniu do największych okręgów na sferze[a], choć w tym przypadku właściwy jest (rzadziej używany) termin „okrąg wielki”. Okręgiem wielkim jest równik; każde dwa przeciwległe południki łącznie również tworzą okręgi wielkie. Na sferze niebieskiej okręgami wielkimi są: horyzont, południk niebieski, równik niebieski, ekliptyka. Okrąg wielki przechodzący przez zenit i nadir nazywany jest kołem wierzchołkowym.

Okręgi wielkie są liniami geodezyjnymi na sferze. Ich łuki nazywa się ortodromami.

Uwagi

  1. Ta niekonsekwencja teoretycznie nie istnieje w literaturze anglosaskiej, gdzie używa się terminu great circle a nie great disk. Prawdopodobnie jest to błąd w tłumaczeniu (circle często oznacza „koło”), który się przyjął i utrwalił.

Bibliografia

  • Jan Flis: Szkolny słownik geograficzny. Warszawa: WSiP, 1986, s. 16.